“Naxçıvanda ordunun yaradılması bütün bölgənin taleyini həll etdi”  “Ağır hərbi texnikamız olmadığı üçün “BMP”, “BTR” kimi texnikaların maketlərindən və buluddağıdan toplardan istifadə edirdik”  “Düşmənə qarşı ən böyük silahımız vətən sevgisi olub”  Talıb Əliyev: “Azərbaycançılıq ideyası, vətən sevgisi bütün tarixi dövrlərdə xalqımızı zəfərə aparan başlıca amil olub” Eyniylə 44 günlük Vətən müharibəsi kimi, Birinci Qarabağ müharibəsinin də Azərbaycan hərbçilərinin göstərdiyi qəhrəmanlıqlarla zəngin olduğu, əsgərlərimizin ağır şərtlər altında erməni faşizminə qarşı fədakarcasına mübarizə apardığı məlumdur. Moderator.az olaraq Birinci Qarabağ müharibəsinin iştirakçısı, ehtiyatda olan polkovnik-leytenant Əliyev Talıb Məmməd oğlu ilə söhbətimizdə Azərbaycanda ordu quruculuğu, Naxçıvanın düşmən hücumundan müdafiəsi, Ümummilli lider Heydər Əliyevin nizami ordu formalaşdırmaq, erməni hücumunun qarşısını almaq istiqamətində gördüyü böyük işlər, onun bütün xalqı azərbaycançılıq ideyası ətrafında sıx birləşdirməsi və s. kimi tarixi məqamlara toxunmağa çalışdıq. -Talıb müəllim, ilk öncə 1991-ci ildə Naxçıvanda ordu quruculuğu prosesi ilə bağlı fikirlərinizi bilmək istərdik. Bu proses hansı zərurətdən meydana çıxmışdı? Heydər Əliyevin  bu prosesdəki yeri və rolu nədən ibarət idi? -Naxçıvanda ordu quruculuğu prosesini zəruri edən əsas amil erməni hücumları və bu hücumlardan müdafiə zərurəti idi. Uzun illərdir ki, gizli şəkildə müharibəyə hazırlaşan və SSRİ-nin dağılması fonudna öz çirkin niyyətlərini açıq şəkildə həyata keçirməyə çalışan Ermənistan xaricdəki havadarlarının köməyi ilə Naxçıvana hücumlar edir, dinc insanları namərdcəsinə qətlə yetirirdi. Məhz bu səbəbdən də həmin vaxt Naxçıvanda olan, faktiki olaraq muxtar respublikanın müdafiəsini təşkil edən Heydər Əliyev, nizami ordu formalaşdırmağa səy göstərir, bunu ən ümdə tapşırıq kimi bütün yetkili şəxslərin qarşısında qoyurdu. Lakin o dövrdə ordu yaratmaq, onun silah-sursatla təchizatını təmin etmək heç də asan məsələ deyildi. Ən böyük problem heç şübhəsiz silah və hərbi texnika təchziatı ilə bağlı idi. Naxçıvanın müdafiəsi üçün gərəkli olan silah və texnika yox idi. Nəinki ağır hərbi texnika, adi atıcı silahlar belə yox idi. Bu səbəbdən də 1991-ci ildə Heydər Əliyev Naxçıvanda ordunun yaradılması və onun silah-sursatla təminini həyati vacib məsələ kimi qarşıya qoydu. Çünki Naxçıvanın taleyi bilavasitə bu məsələdən asılı idi. Mənim üçün qürurvericidir ki, Ulu öndər məhz bu həyati məsələnin həllini – ordunun silah-sursatla təchizatı məsələsini mənə həvalə etdi və mən Ümummilli liderin mənə verdiyi səlahiyyətdən, eləcə də şəxsi əlaqələrimdən istifadə edərək bu problemin həlli istiqamətində konkret addımlar atdım. -Maraqlıdır, bütöv bir ordu üçün gərəkli olan silah-sursatı necə əldə etdiniz? -Təbii ki, bu təminat birdən-birə və kütləvi şəkildə həyata keçirilmədi. Bu, mümkün də deyildi. Biz ilk növbədə daxili imkanlarımızı səfərbər edərək əlimizdəki silah-sursatı yenidən dəyərləndirdik. Onların dəqiq siyahısı aparıldı, yararlılıq dərəcəsi müəyyənləşdirildi. Bundan sonra  Heydər Əliyevə məruzə etmək və onun bilavasitə xeyir-duası ilə kənardan Naxçıvana silah-sursat gətirilmsəi istiqamətində işlərə başladıq. Şəxsi əlaqələrim və vətənpərvər gənclərimizin köməkliyi ilə qısa müddətdə xeyli miqdarda avtomat silah əldə edərək bu silahları Naxçıvanın müdafiəçilərinə payladıq. Heydər Əliyevin rəhbərliyi ilə Naxçıvanda 1000 nəfərə yaxın ordu quruldu. Ancaq hələ də qarşıda görülməsi gərəkən çoxlu iş var idi. Çünki yeni yaradılan ordu hərbi texnikadan tamamilə məhrum idi ki, bu da düşmənə qarşı uğurlu mübarizə imkanlarımızı məhdudlaşdırıdı. -Talıb müəllim, hərbi texnikanın yoxluğu fonunda düşmən texnikasının hücumu önləmək üçün hansı vasitələrdən istifadə edirdiniz? -Hərbi texnikamızın yoxluğu bizi ən fərqli üsullara əl atmağa, hər bir məsələyə yaradıcı yanaşmağa vadar edirdi. Bu vasitələrdən biri də sovetdən qalma buluddağıdan toplar idi. Sovet vaxtı kənd təsərrüfatı məqsədi ilə istifadə edilən bu toplardan biz hərbi məqsədlərlə istifadə edir, düşmən hücumunun qarşısını almağa çalışırdıq. Bu toplar bizə daha çox düşmənin hərbi texnikasının qarşısını almaq üçün lazım idi. Buluddağıdan toplarda hərbi toplarda olduğu kimi nişangah yox idi. Buna görə də həmin toplardan istifadə ikiqat səriştə tələb edirdi. Hərbi texniki təchizat baxımndan ermənilərdən çox geridə qalsaq da, ordumuzda vətənpərvərlik əhval-ruhiyyəsi çox yüksək idi. Heydər Əliyevin çıxışları, onun verdiyi göstərişlər, yürütdüyü siyasət  Naxçıvanda vətənpərvərlik əhval-ruhiyyəsini yüksəldir, hər kəsi azərbaycançılıq ideologiyası ətrafında sxı birləşdirirdi. Başqa sözlə desək, hərbi texnika baxımından vəziyyətimiz nə qədər acınacaqlı idisə, vətənpərvərlik əhval-ruhiyyəsi baxımından o qədər yüksək idi.  Təsəvvür edin ki, Naxçıvanda rus hərbi hissəsinə aid poliqondan gətirdiyimiz 10 ədəd xarab, istismara yararsız tankın arxasına buluddağıdan topları yerləşdirir və lazımi məqamda onlardan atəş açardıq. Ermənilər hesab edirdi ki, bizdə tanklar var və atəş də bu tanklardan açılır. Bu, düşmənə psixoloji baxımdan ağır təsir edir, ermənilər arasında qorxu hissini artırırdı. Bundan başqa, “BMP”, “BTR” kimi texnikaların maketlərini hazırlayıb bəzi mövqelərdə yerləşdirirdik. Mümkün qədər düşmənə hərbi texnikadan məhrum olduğumuzu hiss etdirməməyə çalışır və əksər hallarda buna nail olurduq. -Talıb müəllim, ötən əsrin 90-cı illərində Azərbaycan ordusunun adına yazıla biləcək uğurlu əməliyyatlardan biri də 1991-ci ilin Qarağac və Həsənqulu əməliyyatlarıdır. Mümkünsə bu əməliyyatlar haqqında məlumat almaq istərdik. -1991-ci ildən etibarən biz Ermənistanla sərhəddə zastavalar yaratmağa başladıq ki, bunlardan ən böyükləri Heydərabad və Qarağac zastavaları idi. Biz dağlarda 10-ə qədər post yaratmış, ziq-zaq formasında səngərlər qazmışdıq. Düşmən atəşindən yayınmaq, təhlükəsizliyimizi təmin etmək üçün səngərləri adətən axşam saatlarında qazırdıq. Mən o zaman Sədərək Regional Qərargahın rəisi vəzifəsini daşıyıdım. Bundan bir müddət öncə ermənlər Qarağac, Həsənqulu bağlarını zəbt etmiş, oradakı hər şeyi – hətta ağacları da kütləvi şəkildə məhv etmişdilər. Belə bir ağrılı  dönəmdə Heydər Əliyev ermənilər tərəfindən işğal edilən bu torpaqların azad edilməsi ilə bağlı tapşırıq verdi. Tapşırığa əsasən biz əks-hücuma keçərək Qarağac və Həsənqulunu azad etməli, bu əraziləri düşməndən təmizləməli idik. Biz Heydər Əliyevin tapşırığı ilə, hərbi texniki dəstək olmadan hücuma keçdik. Cəmi 19 buluddağıdan topumuz var idi ki, bundan atəş açmaqla düşməni məhv etməyə çalışırdıq. Əsgərlərimiz bu döyüşlərdə  çox böyük qəhrəmanlıqlar göstərdilər. Demək olar ki, yalnız yüngül atıcı silahlarla silahlanmalarına baxmayaraq, erməniləri və onlara dəstək verənləri məhv edərək Qarağac və Həsənqulunu azad etdilər. Azad edilən ərazilərdə, o cümlədən Cünnüt dağında postlar yaratdıq. Bu əməliyyat bütün Naxçıvanda böyük ruh yüksəkliyinə səbəb oldu. Ordumuzun gücünə olan inam daha da artdı. Ulu öndər Heydər Əliyev bizi qələbə münasibəti ilə təbrik etdi, məni Sədərək Regional Qərargahın rəisi kimi təşəkkürnamə ilə təltif etdi. Bu qələbə Naxçıvanda ordu qurucluğu istiqamətində atılan addımların nə qədər doğru və efektiv olduğunu aydın şəkildə təsdiqləmiş oldu.Hər zaman insanların əməyini və xidmətini yüksək qiymətləndirən Heydər Əliyev, ordu qurucluğu prosesindəki xidmətlərimi nəzərdə tutaraq mənə bildirdi ki, sən ki, bu ağır işin öhdəsindən gəldin, bundan sonra mənim oğlumsan. Ulu öndərdən bu sözləri eşitmək mənim üçün ən böyük mükafat idi və mən bu gün də bu sözlərlə fəxr edir. iftixar hissi duyuram.  Ümumiyyətlə, Ümummilli lider bizimlə hər görüşündə bizi ruhlandırır, bizə azərbaycanlı olduğumuzu, igidlik, qəhrəmanlıq, vətənə məhəbbət, fədakarlıq kimi yüksək mənəvi dəyərlərə sahib olduğumuzu xatırladırdı. Heydər Əliyev bildirirdi ki, hər bir azərbaycanlı öz tarixi kökündən, mənəvi dəyərlər sistemindən güc almalı, öz əməlləri ilə milli kimliyini sübuta yetirməlidir. -O zaman söyləmək olarmı ki, azərbaycançılıq – öz kökündən, tarixi keçmişindən güc almaq, milli mənəvi dəyərlərindən bəhrələnmək, anadangəlmə vətən sevgisi, xalqı, bayrağı, dövləti canı bahasına qorumaq fədakarlığı 44 günlük Vətən müharibəsində olduğu kimi, Birinci Qarabağ müharibəsində də ordumuzun ən effektiv özünmüdafiə və qalibiyyət silahı olub? -Şübhəsiz. Azərbaycançılıq ideyası, bu ideyanın özündə ehtiva etdiyi dəyərlər bütün tarixi dövrlərdə xalqımızın ən təsirli müdafiə və yaşam vasitəsi olub, onun qalibiyyətini şərtləndirən əsas faktor kimi çıxış edib. Xalqımız məhz bu ideya ətrafında birləşərək düşmənə qarşı birgə mübarizə həyata keçirib. İnsanlarımız məhz bu dəyərlərə istinad edərək dar məqamda vətənin, torpağın elliklə müdafiəsinə qalxıblar. Xalqımızın igid övladlaırnı şəhidliyə aparan da, zirvələrə yüksəldən də məhz bu amil olub. Biz 44 günlük Vətən müharibəsində bir daha bu həqiqətin şahidi olduq. Biz şahid olduq ki, hərbçilərimiz Vətən müharibəsinin ən həlledici döyüşü olan Şuşa döyüşlərində düşməni yalın əllə məhv etdi. Əsgərlərimizə bu gücü verən, onların zəfərini təmin edən ən başlıca amil məhz azərbaycançılıq ideyası, vərənə olan əbədi və ölümsüz sevgi hiss olmuşdur. Bu, bizim bir xalq olaraq qürur duyduğumuz ən böyük həqiqətlərimizdən biridir. -1992-ci ildə Naxçıvanda düşmənlə müharibə ssenarisində hansı dəyişikliklər baş verdi? -Ermənilər 1992-ci ilin əvvəllərindən etibarən Naxçıvan istiqamətində çoxlu sayda canlı qüvvə və hərbi texnika cəmləməyə başladı. Bütün müşahidələr və kəşfiyyat məlumatları düşmənin irimiqyaslı hücuma hazırlaşdırığını göstərirdi. Bu məsələdə ruslar da ermənilərə açıq şəkildə dəstək verirdi. 1992-ci ilin mayın əvvəlində ermənilərin 30-40 hərbi texnikanın iştirakı ilə Sədərəyə hücumu başladı. Sədərək qəbiristanlğına doğru enən ermənilər Mil təpəsini və ətraf əraziləri ələ keçirdilər. Qüvvələrimizin azlığı, hərbi texnikanın yoxluğu səbəbi ilə əsgərlərimiz nə qədər cəsarətlə vuruşsa da, erməni hücumunun qarşısını ala bilmirdi. Amma buna baxmayaraq, əsgərlərimiz son damla qanına qədər döyüşür, onların hər biri əsl qəhrəmanlıq nümunəsi göstərirdi. Təkcə bir faktı qeyd edim ki, bu döyüşlərdə rota komandiri Cəfərov Şakir Səttar oğlunun rəhbərlik etdiyi 18 nəfərlik dəstə tam tərkibdə şəhid oldu. Həmin döyüşdə Şakir Cəfərov qrantamyotla düşmənin iki hərbi texnikasını sıradan çıxardı və şəhadətə yüksəldi. 1992-ci ilin may döyüşlərində ərazi baxımından bəzi mövqeləri itirsək də, ordumuzun düşmənə verdiyi böyük itki erməniləri yeni hücum əməluiyyatlarından çəkindirdi. Düşmənin özünəinam hissini məhv etdi. -Ermənilərlə ölüm-dirim mübarizəsinin aparıldığı bir zamanda qardaş Türkiyə Naxçıvana hansısa dəstək göstərirdimi? -Təbii ki, Türkiyə fakltoru bizim üçün hər şeydən öncə mənəvi-psixoloji baxımından böyük amil idi. Doğrudur, o dövrün siyasi reallıqları səbəbi ilə Türkiyə Naxçıvana açıq hərbi dəstək göstərə bilmirdi. Amma Türkiyə çətin vaxtlarda öz mövcudluğunu hiss etdirir, düşmənə ciddi mesajlar verirdi. Bununla bağlı bir faktı diqqətinizə çatdırmaq istəyirəm. 1992-ci ilin may döyüşləri zamanı düşmənə layiqli cavab versək də, bəzi mövqeləri itirməyimizi həzm edə bilmir, ciddi gərginlik keçirirdik. Belə bir zamanda mənim tapşırığımla Türkiyə sərhədinə yaxın ərazidə buluddağıdan topdan atəş açaraq qardaş dövlətin diqqətini buradakı əməliyyatlara cəlb etməyə çalışdım. Bundan cəmi bir neçə saat sonra Heydər Əliyev zəng edərək  məni öz otağına çağırdı. Ulu öndərin otağına daxil olan zaman içəridə bir neçə türk generalının da olduğunu gördüm. Heydər Əliyev nəzərləri ilə generalları göstərək məndən soruşdu ki, bunların kim olduğunu bilirsən? Mən: “Bilirəm,onlar bizim qardaşlarımızdır” -dedim. Heydər Əliyev söylədi: “Bəs bilirsən nə üçün gəliblər?”. “Bəli” dedim. Heydər Əliyev dedi: İndi de görək Türkiyənin sərhəddi yaxınlığında buluddağıdan topdan atəş açmaqda məqsədin nə olub?”. Mən cavab verdim: “İstədim ki, sərhəddin o tayındakı qardaşlarımız sərhəddin bu tayındakı qardaşlarının  necə cəsarətlə döyüşdüyünü və necə qəhrəmanlıqla şəhid olduğunu görsün”. Hiss etdim ki, son cümlən Heydər Əliyevin ürəyincə oldu. O, məmnun və qürurlu baxışlarla türk generallarına baxdı və mənə “gedə bilərsən” dedi. Səhərsi gün, əsgərlərdən biri həyəcanlı şəkildə məni yuxudan oyatdı. Ondan nə baş verdiyini soruşanda əsgər bildridi ki, bunu sözlə izah edə bilməyəcək. Mən kazarmadan bayıra çıxdım və gördüyüm mənzərədən mat qaldım. Baxdım ki, Ağrı dağı başdan-baş türk ordusu ilə örtülüb. Sanki qarşımda dağdan bir ordu dayanıb. Bu hissin verdiyi qürur və iftixar hissini sözlə təsvir etmək mümkün deyil. Türk ordusunun Ağrı dağındakı əzələ nümayişi erməniləri qorxuya saldı. Mən ilk dəfə o an Türkiyə faktorunun bizim üçün necə böyük önəm kəsb etdiyini əməli şəkildə gördüm. Və anladım ki, Türkiyə ilə Azərbaycanın qardaşlığı həqiqətən də əzəli və əbədidir və bu iki qardaş dövlət heç vaxt bir-birini darda qoymayacaq. Seymur ƏLİYEV

“Sumqayıt Kimya Sənaye Parkı” Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyətinin nəzdində Peşə Təhsil Mərkəzinin açılışı olub. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev açılışda iştirak edib. AZƏRTAC xəbər verir ki, dövlətimizin başçısı mərkəzdə yaradılan şəraitlə tanış olub. İqtisadiyyat naziri Mikayıl Cabbarov və “Sumqayıt Kimya Sənaye Parkı” MMC-nin direktoru Nazim Talıbov Prezident İlham Əliyevə Təhsil Mərkəzi barədə məlumat veriblər.   Bildirilib ki, Peşə Təhsil Mərkəzinin binası 500 tələbənin təhsil alması üçün nəzərdə tutulub. Mərkəzin binası 6 korpusdan ibarətdir. Korpuslarda 23 tədris otağı, 13 laboratoriya, 154 nəfərlik akt zalı, 184 nəfərlik yeməkxana, kitabxana, kompüter otağı, idman zalı və 24 inzibati otaq var. Hazırda Peşə Təhsil Mərkəzinə 2020/2021-ci tədris ili üzrə torna və frezer dəzgahlarının, proqramla idarə olunan dəzgahların operatorları, elektrik avadanlıqlarına xidmət və təmir üzrə elektrik montyoru, sənayedə quraşdırma işləri üzrə usta, veb-dizayner və proqram təminatçısı ixtisasları üzrə tələbə qəbulu həyata keçirilir. Mərkəzin təhsil proqramı beynəlxalq təcrübə nəzərə alınmaqla hazırlanıb. Tədris prosesinə Sumqayıt Kimya Sənaye Parkının rezidentlərinin mütəxəssisləri cəlb olunub. Tələbələrin ixtisas fənləri üzrə dərslərinin 80 faizi Sumqayıt Kimya Sənaye Parkının müəssisələrində keçiriləcək. Həmçinin praktiki dərslərin təşkili məqsədilə mərkəzdə təlim avadanlıqları stendləri quraşdırılıb. Qeyd edək ki, sənayeləşmə Prezident İlham Əliyevin iqtisadi siyasətinin mühüm tərkib hissəsidir. Əsas məqsəd tələbatın ödənilməsində yerli məhsulların payının artırılması, ixrac potensialının yüksəldilməsi, ümumilikdə neft-qaz amilindən asılılığın daha da azaldılmasıdır. Bu strategiyanın uğurlarını Sumqayıt Kimya Sənaye Parkının timsalında real rəqəmləri əks etdirən statistikada görmək olar. Belə ki, 2019-cu ilin birinci yarım ili ərzində burada 258 milyon manatlıq məhsul istehsal edilmişdisə, 2020-ci ilin müvafiq dövründə 2 dəfə çox - 534 milyon manatlıq məhsul buraxılıb. İxrac isə 2019-cu ilin ilk 6 ayındakı rəqəmlə (121 milyon manat) müqayisədə 1,5 dəfə artaraq 2020-ci ilin birinci yarısında 182 milyon manat təşkil edib. Prezident İlham Əliyev: “Hesablayın, ümumiyyətlə, illik ümumi daxili məhsul hansı həcmdədir”. Mikayıl Cabbarov: “Möhtərəm cənab Prezident, Sizin tapşırığınızla hazırda Prezident Administrasiyasının aidiyyəti qurumları ilə hər bir bölgəmiz üçün ümumi daxili məhsulun, investisiyaların cəlb edilməsi, adambaşına düşən ümumi daxili məhsulun hamısının qiymətləndirilməsini aparırıq”. Prezident İlham Əliyev: “Bəli, qiymətləndirin. Çünki mən dəfələrlə icra başçıları ilə görüşlərdə demişdim ki, onların fəaliyyətinin əsas istiqamətlərindən biri də məhz bunlar olmalıdır – investisiyaları cəlb etmək, iş yerləri yaratmaq, eyni zamanda, rayon və şəhərlərdə gedən işlərə təkan vermək. Xatırladaq ki, hazırda Sumqayıt Kimya Sənaye Parkında məhsul istehsalı və ixrac istiqamətində müsbət dinamika mövcuddur. Ümumilikdə 2019-cu ildə Sumqayıt Kimya Sənaye Parkında 823 milyon manatlıq məhsul istehsal edilib ki, bunun da 276 milyon manatı - təqribən 33 faizi ixrac olunub. 2020-ci ilin ilk 6 ayı ərzində 534 milyon manatlıq məhsul istehsalı ilə Sumqayıt Kimya Sənaye Parkının ölkə sənayesinin qeyri-neft sektorunda (5,7 milyard manat) xüsusi çəkisi 9,3 faiz, 182 milyon manatlıq ixracla ölkə üzrə qeyri-neft sənaye məhsullarının ixracında (910 milyon manat) xüsusi çəkisi 20 faiz təşkil edib. Hazırda parkda fəaliyyət göstərən müəssisələrdə 5500-dən çox insan daimi işlə təmin olunub”. Prezident İlham Əliyev: “Mən demişəm ki, Sumqayıt bu gün nəinki Azərbaycanın, Cənubi Qafqazın ikinci böyük sənaye mərkəzidir. Sumqayıtın potensialı daha da güclənir. Bu il burada şüşə istehsalı zavodu da fəaliyyətə başlayacaq. Oraya da böyük investisiyalar qoyulub və bizi şüşə ilə təmin edəcəkdir. Baxmayaraq ki, indi tikinti sektoru pandemiyaya görə bir qədər tənəzzülə uğrayıb, amma o, bərpa edilir və ediləcək. Biz özümüzü yerli şüşələrlə təmin edəcəyik. Bu da böyük nailiyyətdir. Biz daxili tələbatı nə qədər mümkünsə, yerli məhsullar hesabına təmin etməliyik. Burada Sumqayıt şəhərinin və xüsusilə Kimya Sənaye Parkının mühüm rolu var. Çünki biz son illərdə bu işləri görməklə buna böyük dərəcədə müvəffəq olmuşuq. İndi əsas işimiz ondan ibarətdir ki, baxmalıyıq, harada bizdə idxaldan asılılıq daha böyükdür və bunu əvəzləmək mümkündürsə, bunun üçün xammal varsa, yaxud da texniki-iqtisadi əsaslandırma buna imkan verirsə, mütləq həmin sahələrə böyük diqqət göstərilməlidir. Belə təşəbbüs göstərən şirkətlərə həm rezident statusu verilməlidir, eyni zamanda, dövlət tərəfindən onlara kömək göstərilməlidir, güzəştli kreditlər ayrılmalıdır ki, biz idxaldan asılılığımızı maksimum dərəcədə azaldaq. Çünki hər bir ölkə buna çalışır və xüsusilə əhalisi artan ölkə - Azərbaycan buna mütləq çalışmalıdır. Təbii ki, bizim neft yataqlarımız nə vaxtsa tükənəcək. Düzdür, biz yaxın müddətdə həm yeni neft, həm də qaz yataqlarının istismarına başlayacağıq, çalışacağıq ki, hasilat səviyyəsi sabit olaraq qalsın. Ancaq bizim əsas gəlir mənbəyimiz olan “Azəri”, “Çıraq”, “Günəşli” yataqlarında təbii tənəzzül də qaçılmazdır. Biz bu boşluğu məhz qeyri-neft sektoru hesabına təmin etməliyik. Tədiyyə balansını müsbət səviyyədə saxlamaq üçün əlbəttə ki, bizə çox keyfiyyətli ixracyönümlü məhsul istehsal edən, valyuta gətirən müəssisələr lazımdır. Çünki bu gün tədiyyə balansımızın müsbət səviyyədə saxlanmasının əsas səbəbi neft-qaz amilidir. Amma biz çalışmalıyıq ki, bu amili kənara qoymaqla ixrac-idxal əməliyyatlarında həmişə müsbət saldoya malik olaq. Ona görə ixracyönümlü və idxalı əvəzləyə biləcək istehsalat sahələri mütləq yaradılmalıdır. Burada siqaret fabriki fəaliyyətə başlayıb və artıq statistikada görürük ki, idxaldan asılılıq nə qədər azalıbdır. Elədirmi?” Mikayıl Cabbarov: “Bəli”. Prezident İlham Əliyev: “Çünki biz bu fabrik işə düşənə qədər daha çox idxaldan asılı idik. İndi biz 300 milyon manata qənaət etmişik. Eyni zamanda, bu fabrikin inkişaf potensialı da var. Mən fabrikin açılışında demişdim, çalışın ikinci, üçüncü xətləri də qurun ki, istehsalat artsın və biz bu məhsulu ixrac edə bilək. O vaxt da demişdim, mən elə onu istəyirəm ki, bu məhsulun hamısı ixraca getsin, Azərbaycanda heç kim siqaret çəkməsin və daxili tələbat olmasın. Amma əlbəttə ki, bu, mümkün deyil, ancaq buna çalışmalıyıq. O cümlədən təbliğat işlərimizi düzgün qurmalıyıq, bundan başqa, təbii ki, qadağalar qüvvəyə minibdir. Ona görə mən bu fabriki gələcəkdə sırf ixracyönümlü müəssisə kimi görürəm və belə misallar çox gətirmək olar. İndi bizim tütün istehsalımız, keyfiyyətli avadanlığımız var. Mən deyirdim ki, tütün istehsalı olmayan bəzi ölkələr nə üçün bizə məhsul ixrac edir. Onlar tütünü xaricdən alırlar və sonra onu emal edib satırlar. Düzdür, siz də bilirsiniz ki, siqaret istehsalında biz xarici tütündən də asılıyıq. Ancaq qarşıya vəzifə qoyulub ki, yerli tütünçülərdən də məhsul alınsın və beləliklə, kənd təsərrüfatının inkişafına da təkan verilsin. Bu gün biz Sumqayıt Kimya Sənaye Parkının timsalında yeniləşən, güclənən Azərbaycanı görürük. Xüsusilə yada salmalıyıq ki, bu ərazidə nələr olub, biz bu qərarı verəndə bu ərazi hansı vəziyyətdə idi. Çürümüş, dağılmış, fəaliyyətini başa vuran müəssisələr, həm ekoloji fəlakət zonası, həm də ki, istifadəsiz qalan torpaqlar idi. İndi isə burada yüzlərlə hektar sahədə sənaye parkı qurulubdur. Sahəsi nə qədərdir?” Mikayıl Cabbarov: “Ümumi ərazisi 508 hektardır”. Prezident İlham Əliyev: “508 hektar, amma yəqin ki, hələ genişlənəcək”. “Sumqayıt Kimya Sənaye Parkı” MMC-nin direktoru Nazim Talıbov: “80 faizdən çox məskunlaşıb, cənab Prezident”. Prezident İlham Əliyev: “Yaxın iki-üç ildə tam dolacaq?” Nazim Talıbov: “Bu dinamika ilə getsək bəli, yaxın iki-üç ildə tam dolacaq”. Prezident İlham Əliyev: “Ona görə yeni ərazilər lazımdır. Burada, Sumqayıtın ətrafında belə ərazilər çoxdur. Siz bəlkə o ərazilər üçün də artıq indidən plan işləyib tərtib edəsiniz ki, - o yerlərin təmizlənməsi, kommunikasiyaların çəkilməsi və digər lazımi məsələlər, - bu iş dayanmasın. Çünki xarici investorların ölkəmizə marağı artır, mən yerli investorları da istiqamətləndirmişəm ki, Azərbaycana pul qoysunlar. Beləliklə, burada inkişaf o qədər sürətli olmalıdır ki, həm işsizlik aşağı səviyyədə olsun, həm idxaldan asılılıq minimuma endirilsin, həm də ixrac qabiliyyətli məhsullar istehsal edilsin”. Mikayıl Cabbarov: “Möhtərəm cənab Prezident, biz Sizin çağırışınıza artıq sahibkarlardan reaksiya alırıq - həm Azərbaycanda, həm də ölkəmizdən kənarda fəaliyyət göstərən iş adamlarından. Baxmayaraq ki, biz hələ mövcud karantin dövründə yaşayırıq, amma əlaqə saxlanılıb, müraciətlər var. Mən güman edirəm ki, növbəti bir il ərzində bu çağırışın da real nəticələri barədə Sizə məruzə olunacaq”. Prezident İlham Əliyev: “Çox yaxşı. Eyni zamanda, əlbəttə, mən çıxışımda xaricdə yaşayan azərbaycanlı iş adamlarına da müraciət edirdim ki, onlar da gəlib Azərbaycana vəsait qoysunlar. Azərbaycan onların vətənidir və onlar hər zaman Azərbaycanın dəstəyini görürlər, güclü Azərbaycan onların da gücünü artırır. Ona görə azərbaycanlılar müxtəlif ölkələrdə iqtisadiyyat, kommersiya, biznes sahələrində böyük uğurlar əldə ediblər. Onlar da öz vətəninə vəsait qoymalıdırlar, öz vətəni ilə daim əlaqə saxlamalıdırlar, öz uşaqlarını Azərbaycan dəyərləri əsasında, milli ruhda tərbiyə etməlidirlər ki, övladları həm Azərbaycan dilini bilsinlər, həm də bizim milli dəyərlərimizi yaşatsınlar. Əgər biz bütün bu amilləri düzgün istiqamətə səfərbər edə bilsək, onda Azərbaycana investisiya axını dayanmayacaq. Bizim də əsas məqsədimiz budur. Xüsusilə dünyada yaşanan, pandemiya nəticəsində dərinləşən böhran, əlbəttə ki, bir çox şirkətlərə mənfi təsir göstərib. Ancaq məhz bu şəraitdə biz elə addımlar atmalıyıq ki, postpandemiya dövrünə ən hazırlıqlı ölkələr sırasında olaq və dərhal, vaxt itirmədən yeni inkişaf dinamikasına sahib olaq. Qeyd olunduğu kimi, Sumqayıt Kimya Sənaye Parkının ərazisinin təxminən 85 faizində müəssisələr yaradılıb. Bu templə yaxın 2-3 il ərzində parkın ərazisi tam dolacaq. Bu, Prezident İlham Əliyevin müəyyənləşdirdiyi sənayeləşmə strategiyasının uğur göstəricisi kimi də qiymətləndirilməlidir. Strategiya özündə gələcəyə aydın baxışı və daimi inkişafı ehtiva edir”. Prezident İlham Əliyev: “Mən qeyd etdiyim kimi, Sənaye Parkının gələcək inkişafı ilə bağlı təkliflər hazırlayın, yerləri seçin. Çünki yenə də deyirəm, belə templə ki, biz gedirik 2-3 ilə bütün bu yerlər dolacaq və 508 hektarda yer qalmayacaq. Ona görə baxın, harada biz bunu davam etdirə bilərik. Şərt deyil ki, bu əraziyə bitişik olsun, buradan bir qədər kənarda ola bilər, amma əsas odur ki, bu yerə rezident statusu veriləcəkdir. Təmizlik, kommunikasiya işlərinə bəlkə də elə bu ildən, vaxt itirmədən başlamaq olar. Çünki bu da vaxt aparacaq. Biz o zaman bu ərazini təmizləyəndə buna təqribən bir il vaxt lazım oldu. Həm təmizləmə, ondan sonra kommunikasiya işləri. Ona görə bəlkə ilin sonuna qədər müəyyən vəsait də ayrıla bilər ki, yeni seçilmiş yerdə biz bu işləri görək, növbəti investorlar artıq maraq göstərəndə vaxt itirməsinlər”. Beləliklə, Sumqayıt Kimya Sənaye Parkının ümumi inkişaf tendensiyası yeniliklərə münasibəti ilə fərqlənir. Elə nəzdində açılışı olan Peşə Təhsil Mərkəzini də bu xüsusda fərqləndirmək olar. Çünki ilk dəfədir ki, ölkədəki sənaye parkı ərazisində peşə təhsili müəssisəsi yaradılır, bununla da bir neçə strateji hədəfə nail olunur: tələbələrə müasir infrastruktura malik mərkəzdə dövrün tələbinə uyğun bacarıqlar və peşə vərdişləri aşılanacaq. Təlim-tədris prosesində iştirak edəcək mütəxəssislər elə parkın rezidentlərinin yüksəkixtisaslı işçilərindən olacaq. Öz növbəsində tələbələr də Sumqayıt Kimya Sənaye Parkının müəssisələrində təcrübə keçməklə, iş yeri əldə etmək imkanı qazanacaqlar. 13:31 “Sumqayıt Kimya Sənaye Parkı” Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyətinin nəzdində Peşə Təhsil Mərkəzinin açılışı olub. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev açılışda iştirak edib. AZƏRTAC xəbər verir ki, dövlətimizin başçısı mərkəzdə yaradılan şəraitlə tanış olub. video

akı, 28 oktyabr, AZƏRTAC  Müzəffər Azərbaycan Ordusu Zəngilanın Birinci Ağalı, İkinci Ağalı, Üçüncü Ağalı, Zərnəli, Füzulinin Mandılı, Cəbrayılın Qazanzəmi, Xanağabulaq, Çullu, Quşçular, Qaraağac, Qubadlının Qiyaslı, Əbilcə, Qılıcan kəndlərini işğaldan azad etmişdir. Eşq olsun Azərbaycan Ordusuna! Qarabağ Azərbaycandır! AZƏRTAC xəbər verir ki, bu barədə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev özünün rəsmi “Twitter” səhifəsində bildirib.

Veteran.gov.az xəbər verir ki, Böyük Vətən Müharibəsi veteranı Seyfulla Baxışov vəfat edib. Məlumat üçün bildirək ki, Baxışov Seyfulla Abdulla oğlu 1925-ci il iyunun 19-da Şamaxıda anadan olub. 1943-cü ildə hərbi xidmətə çağırılıb, 840-cı atıcı artilleriya alayında xidmət edib. İkinci Dünya Müharibəsində Qafqazın müdafiəsinə qatılan Seyfulla Baxışov, Moskva ətrafında, habale Ukrayna və digər ərazilərdəki hərbi əməliyyatlarda yaxından iştirak edib.   Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatının Rəyasət Heyəti Seyfulla Baxışovun vəfatı ilə əlaqədar olaraq mərhumun yaxınlarına dərin hüzünlə başsağlığı verir və səbr diləyir.   Allah rəhmət eləsin!