Veteran.gov.az xəbər verir ki, Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinin təşkilatçılığı ilə “27 sentyabr Anım Günü” ilə bağlı Ulu Öndər Heydər Əliyevin məzarına, 2-ci Fəxri Xiyabana, Şəhidlər Xiyabanına ziyarət təşkil edilib. Ziyarətdə Prezident Administrasiyasının Qeyri-hökumət təşkilatları ilə iş və kommunikasiya şöbəsinin sektor müdiri, Agentliyin Müşahidə Şurasının sədr müavini Vüsal Quliyev, Müşahidə Şurasının üzvləri, Agentliyin əməkdaşları, 500-ə yaxın qeyri-hökumət təşkilatlarının nümayəndələri iştirak ediblər. Ziyarət iştirakçıları Ulu öndər Heydər Əliyevin, ərazi bütövlüyümüz uğrunda şəhid olmuş qəhrəman Vətən oğullarının xatirəsini ehtiramla anaraq, məzarları üzərinə gül dəstələri qoyublar. Dünya hərb tarixinə həkk olunan misilsiz döyüş qabiliyyəti nümayiş etdirərək şəhidlik zirvəsinə ucalmış qəhrəman igidlərimizin əziz xatirəsi xalqımızın qəlbində əbədi yaşayacaq. Seymur ƏLİYEV

В Баку  состоялась  Международная  научно-практическая   конференция «Безопасность в современном мире: глобальные и региональные вызовы». Конференция  была организована Советом ветеранов войны, труда  и вооруженных сил Азербайджанской республики при поддержке Академии управления при Президенте Азербайджана, Национальной академии наук, Министерства образования Азербайджана.  Конференция   была посвящена 30-летию создания Организации ветеранов. В  работе конференции приняли участие более 150 человек, в том числе из  22-х стран мира. Имеет глубокий смысл, что данная конференция была организована Советом ветеранов. Абсурдность войн, ценность каждой жизни человек глубже начинает понимать с возрастом. Можно сказать, что мудрость в определенный момент восстает против насилия, против гибели людей ради надуманных политических, религиозных и иных целей. Не случайно умудренные жизненным опытом ветераны  остро переживают конфликты и войны. Ветераны представляют собой ключевую социальную силу, формирующий духовный климат, нравственные ориентиры для новых поколений. Это обстоятельство имеет особую значимость. Руководство Азербайджана прекрасно понимает это и поддерживает деятельность ветеранов. Участники конференции были восхищены условиям, которые созданы в Азербайджане ветеранам.  Программа конференции была емкой, она  охватывала как сугубо теоретические, научные, так и конкретные,  практические вопросы. В Пленарном заседании были заслушаны 13 содержательных докладов, потом было их бурное обсуждение и принятие соответствующей резолюции. Конференцию открыл Председатель ветеранской организации Азербайджана, генерал-полковник – Тофик Агагусейнов. Он обратил внимание на многогранность понятия безопасность, что можно говорить о природной, социальной, экономической, информационной  безопасности, при этом подчеркнул, что наша  конференция ориентирована на рассмотрение военной безопасности. Это чрезвычайно актуально для Азербайджана. Находясь  на перекрестке Европы и Азии, Азербайджан исторически не раз подвергался опустошительному разорению варварских орд. В  начале ХIХ века шла ожесточенная геополитическая  борьба между Ираном и Россией за территории Азербайджана. В итоге страна была поделена  на Северный и Южный Азербайджан. В ХХ веке Азербайджан в  составе СССР стал участником второй мировой войны и сыграл ключевую роль в победе Советского Союза, обеспечивая нефтью, военными поставками,  продовольствием потребности фронта. Республика в годы войны потеряла 350 тысяч своих граждан на полях сражений. Это была десятая часть населения Азербайджана. После второй мировой войны  наметился оптимизм в сознании людей, появилась вера в светлое будущее. К сожалению,  это оказалось иллюзией. В 90-е годы была навязана Арменией Карабахская война. Мы потеряли  цветущие города, многочисленные культурные памятники и более 10 тысяч человек. Сейчас положение таково: Нагорный Карабах и семь прилегающих к нему районов - 20 процентов территории Азербайджана разорены и остаются под оккупацией Армении. Карабахская проблема остается центральной для правительства и народа Азербайджана. Под эгидой Минской группы ОБСЕ  уже 25 лет ведутся переговоры, но они пока ни к чему не привели. Несмотря на сложности, многочисленные противоречия мы продолжаем надеяться на победу разума, здравого смысла, на мирное разрешение данной  проблемы. Агагусейнов также отметил, что Азербайджан находится недалеко от очагов жестоких военных действий,  ведущихся  в последние годы в Сирии. В целом обстановка на Ближнем Востоке создает дополнительную угрозу  безопасности Азербайджана. С приветственным словом  обратился  Президент Всемирной ветеранской федерации господин Дан-Вигго Бергтун (Норвегия). Он  высоко оценил  активную деятельность Ветеранской Организации Азербайджана и пожелал плодотворной работы участникам конференции. Обосновывая тематику конференции, председатель Оргкомитета, заместитель ветеранской организации Азербайджана, полковник, доктор философии по политическим наукам Джалил Халилов подчеркнул ряд вопросов, которые нуждаются во всестороннем  обсуждении и освещении,  и на них  следует обратить внимание мировой общественности. Первое, - это неоднозначное  отношение  к международному праву и  резолюциям ООН в  современном мире. Так, Советом безопасности ООН были приняты четыре резолюции по освобождению оккупированных территорий Азербайджана, но Армения продолжает их игнорировать. Санкции против Армении не принимаются. Наоборот, страна-агрессор поддерживается многими международными организациями. Это вопиющий пример двойного стандарта в мировой политике. Мировая общественность не должна оставаться  равнодушным к экспансионистской политике Армении. Второе,  - это  героизация фашизма и фашистов, пособников гитлеровского режима в некоторых странах. В их честь чеканят монеты, ставят памятники, снимают фильмы, их именами называют площади, проспекты. Возвеличивание военных  преступников, виновных в совершении многочисленных античеловеческих  деяний,  противоречит здравому смыслу и  гуманистической линии мирового развития. Третье, -  сейчас в результате военных действий  оккупированные территории  нередко превращаются  в прибежище для террористов и «серую зону», где невозможно гарантировать соблюдение элементарных правовых норм. Необходима  тщательная международная инспекция этих территорий. Известно, что при деградации социальных условий проявляется инстинктивная жестокость человека. Многие едут в те места, где жестокость и убийства поощряются, так пополняются ряды ИГИЛ, ряды, так называемых, "ополченцев" в Карабахе. В - четвертых, - в наше время  центральным вопросом становится  определение содержания и эффективных методов патриотического воспитания. Необходимо формирование культуры патриотизма на основе принципов мультикультурализма и устойчивого развития. Если мы хотим мира, то нужно понимать друг друга. Представляется необоснованной  односторонняя критика политики мультикультурализма  в некоторых ведущих европейских  странах. Азербайджан край, где представители различных национальностей и конфессий проживали и проживают в атмосфере мира, взаимопонимания и диалога. О мультикультуральном прошлом азербайджанского народа свидетельствуют литературные, философские, политологические источники. В центре государственной политики современного  Азербайджана, лично Президента Азербайджана Ильхама Алиева находятся вопросы мультикультурализма и устойчивого развития. Совет ветеранов Азербайджана считает своим долгом и почетной обязанностью участвовать в решении этих фундаментальных  вопросов, которые в совокупности ведут к гармонизации общественных отношений, повышению уровня и качества жизни людей в стране.  В пятых, особый смысл и особое значение имеет сохранение единого культурного пространства в СНГ. Недопустимо уничижительное отношение к многонациональной советской культуре.  Именно благодаря этой культуре во всех уголках бывшего Советского Союза знают Самеда Вургуна, Расула Гамзатова, Михаила Шолохова, Кара Караева, Дмитрия Шостаковича, Таира Салахова, Муслима  Магомаева и многих других выдающихся деятелей литературы и искусства. Это достояние советского периода нуждается в поддержке и развитии. Высокий уровень конференции определили доклады: «Исторический процесс и феномен безопасности» (доктор философских наук, профессор Российской  академия народного хозяйства и государственной службы при Президенте РФ Низами Мамедов); «Безопасность в современном мире» - Иван Гордейчук (генерал-майор, Председатель Белорусского общественного объединения ветеранов); «Безопасность Центральной Азии» (Айткали Исенгулов, генерал-майор, заместитель председателя Республиканского общественного объединения ветеранов Казахстана); «Роль ветеранских организаций в обеспечении  духовной преемственности  и формировании гуманистических установок» (Владимир Ткаченко, генерал-майор, заместитель председателя Координационного совета международного союза «Содружество общественных организаций ветеранов независимых государств»); «Безопасность в мире: российская оценка современной  международной обстановки»(Александр Кравчук, генерал-лейтенант, руководитель аппарата комитета российского союза ветеранов); «Героизация  нацизма в Армении - пересмотр принципов современного мироустройства" ( Олег Кузнецов, доктор исторических наук, профессор), «Двойные стандарты в современной международной политике» (Наджиба Мустафаева, доктор философии по юридическим наукам, доцент Азербайджанского государственного университета); «Международный безопасность и Карабахская проблема" (Ибрагим Гулиев, доктор юридических наук, профессор). Как известно, в Преамбуле Устава ЮНЕСКО провозглашается, что «мысли о войне возникают в умах людей, поэтому в сознании людей следует укоренять идею защиты мира». Простые, гениальные слова... И общим лейтмотивом данной конференции  можно считать призыв: осознать  смысл этих мудрых слов и бороться  всеми силами за их реализацию.    Гончарова Юлия Сергеевна,  заместитель декана факультета журналистики Российской академии народного хозяйства и государственной службы при Президенте РФ.      

 “Xəstəxanamızda müalicə alan qazilər arasında əməkdaşlarımızla ailə quranlar var” “Şəhidlərimizə və qazilərimizə borcumuz əbədidir” Asiman Həsənov: “Vicdan olan yerdə anda ehtiyac yoxdur!” Bakı Sağlamlıq Mərkəzinin öz nəhəng potensialı, müasir tibbi-texniki təchizatı, peşəkar həkim kollektivi ilə yalnız ölkəmizdə deyil, bütün Qafqazda xüsusi çəkiyə malik olduğu məlumdur. Qürurvericidir ki, Bakı Sağlamlıq Mərkəzi illər uzunudur ki, həm də şəhid ailələrinə, müharibə iştirakçılarına, qazi və veteranlara mütəmadi və təmənnasız xidmət göstərməkdə, onların sağlamlığının keşiyində dayanmaqdadır. Moderator.az olaraq Bakı Sağlamlıq Mərkəzinin icraçı direktoru Dos. Dr. Asiman Həsənovla söhbətimizdə bu sahədə görülən işlərə qısa da olsa nəzər yetirməyə çalışdıq. -Asiman bəy, Bakı Sağlamlıq Mərkəzi 44 günlük Vətən müharibəsində yaralı döyüşçülərimizin müalicəsində, onların sağlamlıqlarına qovuşmasında fəal iştirak edib, bu istiqamətdə mühüm addımlar atıb. İstərdik ki, öncə yaxın keçmişimizin bu ağır və şərəfli günlərindən bəhs edəsiniz. -Həmin günlər xalqımızın hər bir fərdi kimi, bizim üçün də çətin, amma qürurverici günlər olub. Bildiyiniz kimi, müharibə başlayanda bütün dünyada pandemiya tüğyan edirdi. Bizim xəstəxanamız da o dönəmdə həm ənənəvi istiqamət üzrə fəaliyyət göstərir, pandemiyaya qarşı mübarizə aparır, həm də tələbə-rezidentlərin hazırlığı ilə bağlı fəaliyyətini davam etdirirdi. Biz müharibə xəbərini alan kimi, koordinasiyalı fəaliyyəti təmin edən qurumlarla əlaqə saxladıq və öz köməkliyimizi təklif etdik. Eyni zamanda, bəzi həkimlərimiz müharibənin elə ilk günü cəbhəyə, cəbhəyə yaxın tibb mərkəzlərinə üz tutublar. Biz sərhəd qospitalları və arxa cəbhədə olan qospitallarla əlaqə saxladıq, dəstək xarakterli bütün lazımi addımları atdıq. Bağı Sağlamlıq Mərkəzində yaralı hərbçilərimizə yardım üçün təcili olaraq politravma şöbəsi açıldı. Burada istər cərrahlarımız, istər həkim-travmatoloqlarımız, istər neyrocərrahlarımız, istər uroloqlarımız, istərsə də digər ixtisasdan olan həkimlərimizdən ibarət xüsusi qrup cəmləşmişdi. Ilkin tibbi-cərrahi xidmət almış yaralı qazilər müalicələrini davam etdirmək üçün bizim Mərkəzə göndərilir və burada hər cür qayğı ilə əhatə olunurdular. Müharibə dönəmində yüzlərlə Vətən müharibəsi qazisi Bakı Sağlamlıq Mərkəzinin politravma şöbəsində müalicə aldı. Həkimlərimiz gecəli-gündüzlü mürəkkəb əməliyyatlar həyata keçirdilər. Burada söhbət yalnız güllə yaralarından getmir. Həkimlərimiz həm də mina, artilleriya zərbələrindən ciddi yaralar alan xəstələri müalicə etdilər. Xatırladım ki, hərbi səhra cərrahiyyəsinin ən ağır istiqamətlərindən biri mina və bomba yaralanmalarıdır. Bu cür olaylarda çox vaxt yaranın xarakteristikasını belə təyin eləmək mümkün olmur. Həkimlərimiz bu cür yaralanmalarla bağlı etablı və uğurlu cərrahi əməliyyatlar icra etdilər. Politravma şöbəsi postmüharibə dönəmində də yaralı hərbçilərimizin müalicəsində fəal iştirak etdi. Bəzi hərbçilərimiz evə yazılandan bir müddət sonra yenidən xəstəxanamıza müraciət edərək təkrar müalicələr aldılar. Bugünün özündə də qazilərimiz tərəfindən bizə bu cür müraciətlər olur və biz bu müraciətləri dərhal cavablandırır, onların müalicəsi üçün bütün imkanlarımızdan istifadə edirik. -Hazırda Bakı Sağlamlıq Mərkəzinə üz tutan qazilər əsasən hansı problemlərlə bağlı müraciət edirlər? -Müharibə dönəmində bizə ancaq yaralı hərbçilər müraciət edirdi. Bu gün isə müharibə iştirak edən qazilərimizin, müharibə iştirakçılarının, şəhid ailəsi üzvlərinin müraciəti əsasən tomatik və ya digər orqanlarının funksional orqanik patologiyaları ilə bağlı olur. Biz əsasən bu müraciətlərlə bağlı müalicə tədbirlərini həyata keçiririk. Orqanik və ya funksional yetməzliyi olan qazilərimizin yaralarının növbəti etab müalicəsi diqqət mərkəzindədir. Qazilərimizə, şəhid ailəsi üzvlərinin müalicəsinə kollektivimiz xüsusi diqqətlə yanaşır. Bizim bir şüarımız var : Müharibədə iştirak edən hərbçilərimizi, şəhidlərimizi, onların ailə üzvlərini heç vaxt unutmayacağıq! Vətən müharibəsində olan həyəcan və sevgi ilə onların xidmətində dayanacağıq! -Vətən müharibəsində qələbəmizə böyük töhfə verən, yaralı qazilərimizlə aktiv şəkildə işləyən xəstəxana kimi yəqin ki, 8 Noyabr – Zəfər Günü də Mərkəzinizdə xüsusi təntənə ilə qeyd edilir? -Haqlısınız. Zəfər bayramında Bakı Sağlamlıq Mərkəzində müalicə almış bütün qazilərimizi xəstəxanamıza dəvət edirik. Xatirə şəkilləri çəkdirir, müharibə dönəmindəki xatirələrimizi birlikdə yad edirik. Onlarla bağlı müxtəlif tədbirlər keçiririk. Kollektivimizlə həmin qazilər və onların ailə üzvləri arasında isti münasibətlər formalaşıb. Hətta burada müalicə alan qazilər arasında tibbi personalımızla ailə quranlar da var. Qazilərimizlə bizim aramızda möhkəm mənəvi bağlar mövcuddur və bu bağlılıq bizim üçün əzizdir. -Bakı Sağlamlıq Mərkəzində zaman-zaman müxtəlif kateqoriyadan olan veteranlara xidmət göstərib. Hətta son bir ay ərzində İkicni Dünya müharibəsi iştirak edən, yaşı 100-dən çox olan iki qadın veteran – Fatma Səttarova və Anna Xarkovskaya da Mərkəzinizdə müalicə aldı və mediaya açıqlamalarında müalicə ilə bağlı öz minnətdarlıqlarını ifadə etdilər. Mərkəzinizə daha hansı kateqoriyadan olan veteranlar müraciət edir? -Biz bütün veteranlarımıza, eləcə də Birinci Qarabağ və Vətən müharibəsi veteranlarımız, antiterror əməliyyatlarında iştirak edən veteranlarımızla yanaşı, həm də Əfqanıstan, Çernobıl və İkinci Dünya müharibəsi veteranlarına sevə-sevə xidmət göstərir və onların hər bir müraciətinə həssaslıqla yanaşır. Veteranlarımızın  müalicəsi ilə bağlı Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatının sədr müavini polkovnik Cəlil Xəlilovla da bu məsələ ilə bağlı dəfələrlə müzakirələr aparmış, birgə addımlar atmışıq. Bir neçə müharibə veteranı Cəlil müəllim tərəfindən bizə istiqamətləndirilib və onların müalicəsi təmin edilib. Gələcəkdə də Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatı ilə koordinasiyalı fəaliyyət şəklində bu istiqamətdə birgə tədbirlər həyata keçirəcəyik. Son bir ayda yaşı 100-dən yuxarı olan iki veteranımızın müalicəsi ilə məşğul olmuşuq. Qeyd etdiyiniz kimi, onlar bu müalicədən məmnunluqlarını dilə gətiriblər. Müharibədən sonra istər YAŞAT Fondu vasitəsilə xəstəxanamızda yerləşdirilən qazilərimizə, istərsə də bilavasitə bizə müraciət edən müharibə iştirakçılarına bütün potensialımızla xidmət göstərmişik və bundan sonra da bu məsələdə aktivliyimizi qoruyacağıq. -Bakı Sağlamlıq Mərkəzi yüksək tibbi təchizatla yanaşı, həm də peşəkar, qayğıkeş həkim kolektivinə malikdir. Maraqlıdır, xəstələrə münasibətdə bu cür qayğıkeş və vicdanlı davranış sərgiləyən işgüzar kollektiv formalaşdırmağa necə nail olmusunuz? -Həkimlik peşəsi insanların sağlamlığına xidmət edir və ali bir peşədir. Burada mütləq şəkildə peşə vərdişləri ilə yanaşı, yüksək insani münasibətlərə ehtiyac var. Həkim, tibb personalı qarşısındakı xəstənin yerinə öz doğmasını qoymalı və onlara bu cür yanaşmalıdır. Bizim xəstəxanamız kifayət qədər böyükdür. Xəstəxanamızda yüzlərlə personal və həkim var. Pasiyent və onların yaxınlarına münasibətdə ən ümdə prinsipimiz bizə müraciət edən hər kəsə bacardığımız qədər, tibbin imkanları daxilində düzgün və keyfiyyətli xidmət göstərməkdir. Istənilən xəstənin müalicəsi ilk növbədə qayğıdan başlayır. “Qayğı müalicəsi”nin ardınca peşə müalicəsi gəlir. Effektiv müalicə üçün bu iki müalicənin bir-birini tamamlaması vacibdir. Həkimlik peşəsi həkimin əynindəki ağ xələt qədər pakdır və orada xırda bir qara ləkə də həmin an diqqət çəkir. Buna görə də biz hər zaman həkimlərimizə bu həqiqətləri xatırladır, onlarla bu barədə mütəmadi söphbətlər aparırıq. Bildiyiniz kimi, hər bir həkim peşə fəaliyyətinə başlamazdan öncə Hippokrat andı içir. Ancaq mən hesab edirəm ki, bu məsələdə anddan daha vacib bir şey var. Bu da vicdandır. Vicdan olan yerdə anda ehtiyac yoxdur. Hər kəsin andı öz vicdanıdır və hər kəs hansı peşədə çalışmasından asılı olmayaraq, vicdanının səsinə qulaq asmalıdır. -Mərkəziniz gənc həkimlərin yetişdirilməsi prosesində iştirak edirmi? -Bakı Sağlamlıq Mərkəzi Seçenov Universitetinin Bakı filialının klinik bazası olaraq fəaliyyət göstərir. Biz publik hüquqi şəxs olaraq klinik baza kimi diaqnostika və müalicə işi ilə yanaşı, istər  Seçenov Universitetinin tələbələrinin praktiki məşğələlərinin keçirilməsində, istərsə də həkim-rezidentlərin rezidentura təhsilində, o cümlədən, Azərbaycan Dövlət Həkimləri Təkmilləşdirmə İnstitutunun müdavimlərinin praktiki biliklərə yiyələnməsində aktiv iştirak edirik. Xəstəxanamızda müasir Tədris Simulyasiya Mərkəzi var ki, bu mərkəzin bütün post-sovet məkanında yalnız bir alternativi mövcuddur.  Simulyatorlar, “robot xəstələr” üzərində diaqnostik və digər cərrahi bacarıqlar, reanimasyon tədbirləri, travmatoloji bacarıqlar, eyni zamanda tikiş bacarığı və s. ilə bağlı bu mərkəzdə praktiki bacarıqların formalaşdırılması işi aparılır. Bakı Sağlamlıq Mərkəzində hal-hazırda 107 rezident rezidentura kursu keçir. Bundan əlavə, 20-yə yaxın rezidentlər isə müxtəlif bazalardan bizə rotasiya olunaraq tibbi bacarıqlarını artırırlar. Seçenov Universitetinin yüzlərlə tələbəsi bizim xəstənamızda nəzəri təlimlər alır, dərslər keçirlər. Bakı Sağlamlıq Mərkəzi Səhiyyə Nazirliyinin ilk araşdırma aparan xəstəxanası kimi təsdiq edilib. Biz elmi araşdırmalar, üçüncü faza klinik çalışmalar aparmışıq və bu istiqamətdə fəaliyyətimiz davam edir. -Bildiyimiz qədəri ilə, Bakı Sağlamlıq Mərkəzi həm də müxtəlif elmi konfranslar da təşkil edilməkdədir... -Bəli. Xəstəxanamızda konfranslar, elmi-praktiki simpoziumlarla bağlı kifayət qədər böyüş işlər görülüb. Həkimlərimiz ölkəmizdə və onun hüdudlarından kənarda, yaxın və uzaq xaricdə bir çox elmi-tibbi cəmiyyətlərin üzvləridir. Orada aparıcı ekspertlər olaraq çıxış edir, Azərbaycanın adını elmi konfranslarda ucaldırlar. Xəstəxanamızda böyük konfrans salonu fəaliyyət göstərir. Zallarımızda müxtəlif seminarlar və tədbirlər keçirilir. Bakı Sağlamlıq Mərkəzində 2023-cü ildə Ulu öndər Heydər Əliyevin və akademik Zərifə Əliyevanın 100 illiyi ilə bağlı silsilə tədbirlər keçirilirdi. Xəstəxanamız elmi-praktiki konfransların, simpoziumlarım keçirilməsində təşəbbüskar mövqe sərgiləyir və bu fəallığı bundan sonra da qoruyub saxlamaqda qərarlıyıq. Seymur ƏLİYEV

Respublika Veteranlar Təşkilatı Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Şurasının maliyyə dəstəyi ilə “Tariximizin şanlı səhifələri” adlı 2 aylıq layihə icra etməkdədir. Layihənin məqsədi gənclərin ictimai-siyasi həyatda fəallığını artırmaq, ölkənin mənafeyi, xalqımızın rifahı naminə vətənpərvərlik ruhunda tərbiyə olunmasıdır,  milli mənəvi dəyərlərimizin cəmiyyətdə daha geniş yayılması, ölkədə yeniyetmə və gənclərin vətənpərvərlik tərbiyəsi sahəsində görülən işlərdə yaxından iştirak etmək, eləcə də vətənpərvərlik yönümündə maarifləndirmə işlərini daha da genişləndirməkdir. Məlumat üçün qeyd edək ki, layihə çərçivəsində həyata keçirilən əsas fəaliyyətlərdən  biri də aztəminatlı və şəhid ailələrinə yardım göstərməkdir. Belə ki, layihə dövründə 30 aztəminatlı və şəhid ailəsinə ərzaq yardım kuponları göndərilib.