Dünyanın ictimai-siyasi və sosial-iqtisadi mənzərəsi həm rəngarəng, həm də ziddiyyətlidir. Bir sıra ölkələrdə və regionlarda xaos-anarxiya, qarşıdurma-toqquşma, tənəzzül-böhran hökm sürür, mürəkkəb şərait və çətinliklər xalqların həyatına, dövlətlərin fəaliyyətinə ciddi təsir göstərir. Amma müsbət nümunə - inkişaf və tərəqqi örnəkləri də var. Cənubi Qafqazın lideri – regional güc mərkəzi olan Azərbaycan kimi.     Müstəqillik dövrünün, eləcə də son zamanların prosesləri və reallıqları göstərir ki, Azərbaycan dövləti müxtəlif qlobal kataklizmlərin yaratdığı hər cür mürəkkəb situasiyadan çıxmağa, öz inkişafını davam etdirməyə, istənilən şəraitdə xalqının təhlükəsizliyini təmin etməyə qadirdir. Çünki ölkəmizin Prezident İlham Əliyev kimi qətiyyətli, güclü siyasi iradəyə malik, xalqının və dövlətinin maraqlarını əzmlə, cəsarətlə müdafiə edən dövlət başçısı var. Azərbaycan ötən müddət ərzində Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə böyük inkişaf yolu keçib, bütün sahələrdə tarixi nailiyyətlər əldə edilib.   Ümumiyyətlə inkaredilməz həqiqətdir ki, Azərbaycan xalqının çoxəsrlik dövlətçilik tarixinin ən parlaq səhifələri və həlledici məqamları məhz lider fenomeni və liderlik amili ilə əlaqədardır. XX əsrdə ikinci dəfə müstəqillik əldə edən Azərbaycan dövləti xalqımızın Ümummilli Lideri Heydər Əliyevin zəngin dövlətçilik təcrübəsi sayəsində xaos və tənəzzüldən xilas olaraq tərəqqi yoluna qədəm qoyub. Ulu Öndərin xalqımız qarşısında müstəsna xidmətlərindən biri isə siyasi varisliyin təmin edilməsidir. Ümummilli Liderin layiqli davamçısı olan Prezident İlham Əliyev Azərbaycanın möhtəşəm nailiyyətlər qazanaraq zirvələr fəth etməsinə müvəffəq olub.   Şübhəsiz ki, Azərbaycanın güclü – qüdrətli və nüfuzlu dövlət kimi ardıcıl müvəffəqiyyətlər qazanması, sabitlik adası, inkişaf diyarı kimi strateji hədəflərinə çatması, beynəlxalq münasibətlər sistemində söz sahibinə çevrilməsini təmin edən əsas amil xalqın öz liderinə dəstək verməsi, liderin isə milli mənafelərə adekvat siyasət həyata keçirməsidir. Qətiyyətli lider – müdrik siyasətçi olan Prezident İlham Əliyevin qeyd etdiyi kimi: “Azərbaycanda sabitliyin təminatçısı Azərbaycan xalqıdır və bizim siyasətimizdir. Ona görə xalq-iqtidar birliyi bizim uğurlarımızın əsas şərtidir. Azərbaycan bu gün dünya miqyasında sabitlik məkanı, sabitlik adası kimi tanınır və bu, bizim böyük nailiyyətimizdir”.   11 aprel 2018-ci il tarixində ölkəmizdə keçirilən Prezident seçkilərinin nəticələri də bu reallığı təsdiqləyib, xalq öz liderinə növbəti dəfə inam və etimad göstərib. Dövlət başçısı həmin seçkilərdən sonra andiçmə mərasimində qeyd edib ki, “Biz bundan sonra da müstəqillik və qələbələr yolu ilə gedəcəyik”. Beləliklə, cənab İlham Əliyev növbəti dəfə Prezident seçildikdən sonra verdiyi bütün vədlərə əməl edib, Azərbaycanı daha güclü və qüdrətli dövlətə çevirib. Bu isə xalqın Prezident İlham Əliyevə inamını və güvənini daha da artırıb. Azərbaycan xalqı həm də onunla qürur duyur ki, dünya miqyasında nüfuzlu siyasi xadim olan dövlətimizin başçısı İlham Əliyev öz fəaliyyəti ilə ölkənin təkcə sürətli inkişafını təmin etməyib. Onun ideyaları, əməli fəaliyyəti həm də bəşəriyyətin inkişafına vacib töhfələr verib. Bu gün Prezident İlham Əliyevin rəhbərlik etdiyi qüdrətli Azərbaycan beynəlxalq əməkdaşlığın inkişafında, dünya miqyasında təhlükəsizliyin təmin olunmasında çox əhəmiyyətli rol oynayır. Xüsusi vurğulamaq gərəkdir ki, Prezident İlham Əliyevin həyata keçirdiyi siyasət ölkəmizin müasirləşməsini, respublikamızın simasının əsaslı dərəcədə dəyişməsini, dünya birliyinin layiqli üzvünə çevrilməsini təmin edib. Bu gün Azərbaycanın müxtəlif sahələrdə təcrübəsi hətta inkişaf etmiş ölkələr üçün nümunə göstərilir. Genişmiqyaslı islahatların aparılması, idarəetmənin səmərəliliyinin artırılması və digər mühüm addımlar Azərbaycanın uzunmüddətli inkişafını təmin edir. Ən mühüm məqamlardan biri bölgələrin tarazlı inkişafının təmin olunmasıdır. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin təşəbbüsü və müvafiq tapşırıqları ilə qəbul edilən, icrası uğurla təmin olunan regionların sosial-iqtisadi inkişafına dair Dövlət proqramlarının səmərəli nəticələri göz önündədir. Bu proqramların uğurlu icrası nəticəsində əhalinin məşğulluq səviyyəsi, iqtisadiyyatın rəqabətqabiliyyətliliyi artıb, insanların rifahı daha da yaxşılaşıb, müxtəlif sahələrdə inkişaf dinamikası sürətlənib. Əldə olunmuş nailiyyətlər gələcək inkişaf üçün də mühüm sosial-iqtisadi baza yaradıb. Bundan başqa, Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə torpaqlarımızın işğaldan azad olunması Azərbaycanın inkişafında yeni mərhələnin əsasını qoyub. Burada işğaldan azad olunmuş ərazilərdə bərpa və quruculuq işləri aparmaq, yeni infrastrukturların yaradılmasına, sərmayələrin cəlb edilməsinə nail olmaq xüsusi yer tutur. Artıq bu prosesə başlanılıb, əsas infrastruktur layihələrinə start verilib. Heç şübhəsiz, Prezident İlham Əliyevin “Azərbaycan Respublikasında iqtisadi rayonların yeni bölgüsü haqqında” Fərmanı əsasında aparılan yeni bölgü və vahid proqram əsasında görüləcək işlər azad edilmiş ərazilərin zəngin iqtisadi potensialından, təbii sərvətlərindən və geniş turizm imkanlarından səmərəli istifadə edilməsinə imkan verəcək. Bu da bütövlükdə həm regionların sosial-iqtisadi tərəqqisinin yeni mərhələsinin başlanmasına, həm də Azərbaycan iqtisadiyyatının inkişafına əlavə təkan olacaq.   Dövlət başçısının bütün sahələri əhatə edən uğurlu strateji fəaliyyətinin nəticələri ilə əlaqədar digər bir sıra məqamlara xüsusi diqqət yetirmək lazımdır. Bunlardan biri Azərbaycanın sabitlik adasına və təhlükəsizlik məkanına çevrilməsidir. Nüfuzlu beynəlxalq təşkilatlar Azərbaycandakı təhlükəsizlik mühitini çox yüksək qiymətləndirirlər. Ölkəmizdə müxtəlif xalqların nümayəndələri sülh, əmin-amanlıq şəraitində mehriban birgəyaşayışa malikdir. Bununla yanaşı, siyasi dialoq prosesi, hakimiyyətlə müxalif partiyalar arasında təmasların yaradılması, fikir mübadilələrinin, müzakirələrin aparılması Azərbaycan Prezidentinin siyasi iradəsini əks etdirir. Dövlət başçısının iradəsi əsasında Prezident Administrasiyasında müvafiq struktur islahatlarının aparılmasından sonra siyasi partiyalarla iş sahəsində yeni mərhələ başlanıb, islahat xarakterli - siyasi sistemin inkişafına yönəlmiş mühüm addımlar atılır. Yeni siyasi partiyaların qeydiyyatdan keçməsi, partiyaların qərargahlarla təmin olunması, dialoq prosesinin sistemli şəkildə aparılması və digər faktlar bu reallığın tərkib hissəsidir. Bütün bunlar həm də siyasi birliyin və milli həmrəyliyin güclənməsinə əhəmiyyətli töhfələr verir. Biz bu gerçəkliyi Vətən müharibəsi zamanı gördük və hazırda da müşahidə edirik.   Digər məsələ milli maraqlara əsaslanan praqmatik və çoxvektorlu xarici siyasətin həyata keçirilməsi, Azərbaycanın qlobal siyasi arenada mövqeyinin möhkəmlənməsinə nail olmaqdır. Bu gün Azərbaycan dünyada etibarlı tərəfdaş, nüfuzlu dövlət kimi tanınır. Azərbaycan 155 ölkənin dəstəyi ilə 2011-ci ildə BMT Təhlükəsizlik Şurasına qeyri-daimi üzv seçilib, 2014-cü ildə Avropa Şurasının Nazirlər Komitəsinə sədrlik edib, Qoşulmama Hərəkatına sədrliyi uğurla davam etdirir. Prezident İlham Əliyev dünya ölkələri və bütövlükdə bəşəriyyət üçün olduqca həssas bir dönəmdə çox mühüm təşəbbüslərlə çıxış edir, Azərbaycanın nümunəvi təcrübəsini bölüşür və liderlik keyfiyyətini nümayiş etdirir. Başqa sözlə, qətiyyətli liderin rəhbərlik etdiyi qüdrətli Azərbaycan qlobal taleyüklü məsələlərdə öz fəal rolu və liderlik missiyası ilə fərqlənir. Azərbaycanın həmrəyliyə və əməkdaşlığa xidmət edən təşəbbüslərinin beynəlxalq arenada yüksək qiymətləndirilməsi isə ölkəmizə, şəxsən Prezident İlham Əliyevin olan etimadın bariz nümunəsidir.   Heç şübhəsiz, tariximizin və müstəqillik dövrümüzün ən əlamətdar, zirvə hadisəsi Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpa olunmasıdır. Ötən müddət ərzində Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə öz hərbi qüdrətini və iqtisadi imkanlarını artıran, uğurlu diplomatik fəaliyyət həyata keçirən Azərbaycanın münaqişənin həllinə nail olması müstəsna tarixi hadisədir. Azərbaycan öz ərazi bütövlüyü ilə yanaşı, tarixi ədalətin və beynəlxalq hüququn bərpasına da müvəffəq olub. Ölkəmiz öz hərbi-siyasi gücü ilə BMT Təhlükəsizlik Şurasının 822, 853, 874 və 884 saylı qətnamələrinin icrasını təmin edib, işğalçı Ermənistanın təcavüzkar siyasətini müdafiə edən, ikili standartlara əsaslanan ədalətsiz mövqe sərgiləyən dairələrə ədalət dərsi verib. Bu, həm də BMT tarixində bir ilkdir. Azərbaycan mürəkkəb beynəlxalq şəraitə və bir sıra təzyiq cəhdlərinə baxmayaraq, bir ölkənin öz gücü ilə işğal faktını aradan qaldıra və separatizmi məhv edə biləcəyi ilə bağlı nümunə yaradıb. Xüsusi vurğulamaq istəyirəm ki, bu Qələbənin əldə olunmasında xalq-iqtidar birliyi, dünya azərbaycanlılarının Ali Baş Komandanımızın ətrafında sıx birləşməsi və milli həmrəyliyimiz vacib rol oynadı. Azərbaycan xalqı, sözün əsl mənasında, vahid amal uğrunda dəmir yumruq kimi birləşdi, öz hədəfinə çatdı. Xalq-iqtidar birliyi, dünya azərbaycanlılarının həmrəyliyi öz sözünü dedi, bütün dünya, o cümlədən işğalçı Ermənistan və onun havadarları gücümüzü, qüdrətimizi gördü. Və bu gün işğaldan azad edilmiş ərazilərdə bərpa-quruculuq işlərinin aparılması, yeni infrastrukturun yaradılması həm tarixi Qələbəmizin möhkəmləndirilməsi, həm də ölkəmizin sosial-iqtisadi inkişafı baxımından çox mühüm əhəmiyyətə malikdir. Zəfər yolunun, Füzuli, Laçın və Zəngilan rayonlarında beynəlxalq hava limanlarının inşası, “Ağıllı kənd” konsepsiyası əsasında müasir yaşayış məntəqələrinin yaradılması və digər mühüm addımlar sosial, iqtisadi, siyasi və strateji önəm daşımaqla yanaşı, Böyük Qayıdışın ən yüksək səviyyədə təmin olunmasına vacib töhfədir. Nəhayət, şərtləri diktə edən qalib Azərbaycanın siyasi iradəsi və yaratdığı reallıqlar əsasında regionda yeni sülh, təhlükəsizlik və əməkdaşlıq mühiti formalaşıb. Xüsusilə də, kommunikasiya xətlərinin bərpası, yeni formatda əməkdaşlıq platformasının yaradılması həm Azərbaycan, həm də regionda bütün xalqlar və dövlətlər üçün mühüm siyasi-iqtisadi üstünlüklər vəd edir. Bu kontekstdə Zəngəzur dəhlizinin yaradılması da çox önəmli amillərdən biridir. Zəngəzur dəhlizi həm ölkəmizin yerləşdiyi regionda, həm də Asiyadan Avropaya doğru geniş məkanda yeni siyasi-iqtisadi mənzərənin formalaşmasına zəmin yaradacaq. Bu ərazidən keçən nəqliyyat xətti bir çox dövlətin əməkdaşlıq imkanlarını genişləndirəcək. Ən vacib məqamlardan biri yeni kommunikasiya vasitəsilə Azərbaycanın Naxçıvan Muxtar Respublikası vasitəsilə Türkiyə ilə birləşməsi, Azərbaycanın əsas hissəsi ilə muxtar respublika arasında birbaşa quru əlaqəsinin yaranmasıdır.   Bütövlükdə isə, Azərbaycanın müəllifi olduğu yeni geostrateji reallıqlar bölgəyə rifah və inkişaf gətirəcək. Nəticə etibarilə, 44 günlük Vətən müharibəsi bizim şanlı tariximizdir. Bu Qələbə dastanı həm də böyük Zəfər salnaməsidir. Əminliklə söyləyə bilərik ki, Azərbaycan bundan sonra da Prezident, Müzəffər Ali Baş Komandanımız İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə böyük nailiyyətlər qazanaraq tarix yazacaq!   Nəticə etibarilə, çoxəsrlik tarixində heç vaxt indiki qədər qüdrətli olmayan Azərbaycan öz strateji hədəflərini ardıcıl olaraq reallaşdırır, dövlətimizin qüdrəti mütəmadi olaraq artır. Ona görə də Azərbaycan xalqı Prezident İlham Əliyevin ətrafında sıx birləşib. Dünya azərbaycanlıları Azərbaycanın gələcək inkişafının məhz Prezident İlham Əliyevin adı ilə bağlı olduğunu əminliklə vurğulayırlar. Xalqımız hər bir azərbaycanlının Prezidenti olan, milli maraqlara əsaslanan çoxşaxəli fəaliyyəti nəticəsində söz ilə əməlin vəhdətini yaratmış Liderə - dövlət başçısı İlham Əliyevə tam güvənir, onun müstəqil Azərbaycanın gələcək tərəqqisi naminə zamanında qəbul etdiyi qərarların uğurlu icrası sayəsində ölkəmizin inkişafının davam edəcəyinə, xalqımızın firavanlığının və yüksək rifahının daimi olacağına inanır! Xalq-iqtidar birliyi, güclü milli həmrəylik isə ölkəmizin bundan sonra da Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə uğurla inkişaf edəcəyini əminliklə söyləməyə imkan verir. Dövlət baışçısının qeyd etdiyi kimi, bu gün müstəqil Azərbaycan dövləti özünün ən şanlı dövrünü yaşayır: “Çünki Azərbaycan tarixdə heç vaxt bu qədər güclü olmamışdır. Bu gün bu, həm siyasi gücdür, iqtisadi gücdür, xalq-iqtidar birliyidir, hərbi gücdür və bizim regionda oynadığımız müsbət roldur”.   Siyavuş Novruzov Milli Məclisin Regional məsələlər komitəsinin sədri

Azərbaycanın işğal edilmiş torpaqlarında qondarma qurumun yaradılması, orada saxta seçkilərin keçirilməsi və Şuşada planlaşdırılan andiçmə mərasimi erməni həyasızlığının növbəti təzahürüdür. Bu faktlar bir daha sübut edir ki, işğalçı rejim beynəlxalq hüquqa nəinki hörmət bəsləmir, bu hüququ nümayişkaranə şəkildə pozur, bununla da beynəlxalq təşkilatlara, dünya nizamına açıq hörmətsizlik edir. Şübhəsiz ki, Azərbaycanın işğal edilmiş torpaqlarında belə bir andiçmə mərasiminin keçirilməsi ölkəmizə qarşı növbəti təxribatdır və beynəlxalq birlik bununla bağlı mövqeyini ortaya qoymalı, işğalçıya qarşı cəza mexanizmini işə salmalıdır. AZƏRTAC xəbər verir ki, bunu Azərbaycan Respublikası Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatının sədr müavini, polkovnik Cəlil Xəlilov Azərbaycanın Ermənistan tərəfindən işğal olunmuş torpaqlarındakı separatçı “rejim”in rəhbəri Araik Arutunyanın Şuşada planlaşdırılan “andiçmə mərasimi” ilə bağlı açıqlamasında deyib. Bu addımı ermənilərin növbəti həyasızlığı kimi dəyərləndirən polkovnik Cəlil Xəlilov qeyd edib ki, mayın 21-də Şuşada keçirilməsi planlaşdırılan andiçmə mərasimi Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin sülh yolu ilə həlli prosesinə zərbə vurmaqla yanaşı, düşmənin münaqişənin danışıqlar yolu ilə həllində maraqlı olmadığını göstərir. Şuşada belə bir tədbirin keçirilməsi Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həlli ilə bağlı sülh danışıqlarına vurulan ağır zərbədir və bu, düşmənin əsl niyyətini ortaya qoyur. Baş verənlər göstərir ki, rəsmi İrəvan iddia etdiyinin əksinə olaraq, problemin sülh yolu ilə həllində maraqlı deyil və bu danışıqlar beynəlxalq ictimaiyyəti aldatmağa xidmət edir. Ona görə dünya dövlətləri, eləcə də beynəlxalq təşkilatlar Ermənistana qarşı daha ciddi təzyiq vasitələri işə salmalı, ona qarşı sanksiyalar tətbiq etməklə işğalçıya öz yerini göstərməlidir. Respublika Veteranlar Təşkilatının sədr müavini bildirib ki, proseslərin bu şəkildə gedişi Azərbaycanın səbir kasasını daşıra bilər. Azərbaycan tərəfi dəfələrlə bildirib ki, torpaqlarının işğal altında qalması ilə barışmayacaq və lazım gələrsə problemin həlli üçün bütün vasitələri sınaqdan çıxaracaq. Düşmənin Şuşada andiçmə mərasimi keçirmək planı, habelə bu günədək təxribatları problemə hərbi kontekstdə yanaşmaq zərurətini artırır. “Azərbaycan güclü orduya malikdir. 2016-cı ilin Aprel döyüşləri də göstərdi ki, Azərbaycan Ordusu işğaldakı bütün torpaqları bir həmlə ilə azad etmək, bu torpaqlarda üçrəngli bayrağımızı dalğalandırmaq qüdrətinə malikdir. Əgər Ermənistan təxribatlardan əl çəkməsə, o zaman aprel məğlubiyyətindən qat-qat ağır və dəhşətlisinə hazır olmalıdır”, - deyə Cəlil Xəlilov vurğulayıb.

В январе 1980 года руководством КГБ СССР принято решение о прикрытии афганско-китайской и пакистано-афганской границы. Эту задачу возложили на Краснознаменный Восточный пограничный округ. При непосредственном участии начальника ГУПВ КГБ СССР генерала армии В.А. Матросова разработана операция под условным названием «Крыша». План операции утвержден Председателем КГБ СССР Ю.В. Андроповым. Подготовка операции началась со сбора разведывательных данных. Ею руководил начальник разведотдела управления войск КВПО генерал-майор В.А. Саидгареев. Разведку местности выполняла пограничная авиация округа, которую возглавлял летчик-профессионал высокого класса полковник Н.А. Тимофеев. В январе 1980 года генерал армии В.А. Матросов поставил перед частями КВПО задачу - провести операцию на Памирском направлении по вводу войск в Афганистан, в последующем прикрыть афгано-китайскую около 200-километров ,и афгано-пакистанскую границу около 500 километров. С этой целью в мае того же года и была осуществлена операция под условным названием "Крыша". Активную боевую деятельность авиация ВПО начала вести с мая 1980 г., приняв участие в операции «Крыша» на сархад-гумбадском направлении в целях перекрытия перевалов Барогиль и Очхили на границе с Пакистаном, чтобы не допустить проникновения афганской оппозиции на территорию ДРА. Операции обеспечивала авиация округа в составе 10 отдельного авиационного полка в г. Алма-Ате (Бурундай). К лету 1980 г. пограничные подразделения устойчиво закрепились в афганских населенных пунктах Ширхан, Янги-Кала, Чахи-Аб, Рустак, Хоун, Калай-Куф и Нусай, на Малом афганском Памире - в районах Сархад и Гумбат. Для выполнения этой задачи в декабре 1979 года ММГ 131 Ошского ПО, КВПО под командованием м-ра Петренко М. П. на БТР выдвинулась из расположения ПО и совершив 5-дневный марш по ПАМИРСКОМУ ТРАКТУ прибыла в расположение 35 Мургабского ПО. В состав ММГ входили 1 ПЗ к-на Власенко И.,2 ПЗ к-на Богуславец Н., взвод связи и хоз.взвод .На Мургабе ММГ была усилена 1 ПЗ ММГ-1 35 Мургабского ПО из 5-ти БМП . Ошская ММГ прибыла в Хорог 29 декабря 1980 года, в след за ней из Мургаба 30 декабря 1979 года пришла 1 ПЗ ММГ-1 л-та Чугунова и Ошскийминбат (МБ) к-на Шикула. 66 Хорогский ПО, КСАПО был местом сбора подразделений КВПО, где и произошло боевое сглаживание в СБО” Гульхана”. В марте 1980 года 35 Мургабский ПО инспектировал начальник ПВ КГБ СССР генерал-армии Матросов и начальник КВПО генерал-лейтенант Донсков, проверялись ММГ-1,2 на боеспособность, по полной. 23 мая 1980 года одновременно через РЕЧНУЮ и Лянгар начался ввод ММГ-1,2 35 ПО на перевалы Очхили и Барагиль, ММГ-1 м-ра Макаревича выдвинулась на Гумбатское направление и заняла БАЗАЙ-Гумбад 27 мая 1980 года. ММГ-1 закрывала перевал Иршан-Увин на китайско-афганской границе, и перевал ОЧХИЛИ на афгано-пакистанской границе, ММГ-2 ст.л-та Анохина выдвинулась на Сархадское направление и заняла Сархад 6 июня 1980 года и закрывала перевал Барагиль на афгано-пакистанской границе. В ноябре 1980 года ММГ-2 на Сархаде сменила ММГ-3 35 Мургабского ПО, капитана Шенец. ММГ-2 была до весны 1981 года в отряде и 6 сентября 1981 года ММГ-2 была переброшена на ПЗ “Калай-Хумб” 66 Хорогского ПО для усиления СБО "Гульхана" в связи с активизацией боевых действий в к.Джорф и Куфабском ущелье. В мае месяце по просьбе афганского руководства силами Мургабского погранотряда (Восточный погранокруг) на Малом афганском Памире (МАП) были взяты под охрану вероятные маршруты движения караванов с оружием и боеприпасами из Пакистана и Китая. Операция по вводу подразделений Восточного пограничного округа (ВПО) в Афганистан на Памире проходила в исключительно сложных условиях. Моторизованным подразделениям пришлось преодолеть сотни километров бездорожья в условиях высокогорья (более 3,5 тыс. метров над уровнем моря). Операция прошла успешно и без потерь. Руководство осуществляли начальник войск ВПО генерал-лейтенант В.С. Донсков и его заместитель генерал-майор Б.Е. Сентюрин. С 1980 по 1985 год 329 военнослужащих отряда, принимавших участие в боевых действиях на территории Афганистана, награждены орденами и медалями Советского Союза, 32 человека — орденами и медалями Республики Афганистан, более 2700 человек — нагрудными знаками «Отличник погранвойск» I и II степеней. Появление пограничников на территории Афганистана вызвало пристальный интерес спецслужб Пакистана и Китая. Задержания на афганско-пакистанской и афганско-китайской границе свидетельствовали о нарастании этой активности. Перед войсками Среднеазиатского и Восточного Пограничного округов поставлены дополнительные задачи — совместно с частями и подразделениями афганских сухопутных войск, во взаимодействии с 40-й армией очистить от вооруженных формирований оппозиции северные районы Афганистана, содействовать в установлении там законной власти, а также обеспечить безопасность государственной границы СССР. Формирование группировки пограничных войск в ДРА завершилось к 1982 году. Ситуация в приграничных районах на территории Афганистана в июне 1983 года обсуждалась на совещании у начальника ГУПВ КГБ СССР генерала армии В.А. Матросова. Учитывая обстановку, складывающуюся в зоне ответственности КСАПО и КВПО, признано целесообразным передать зону ответственности Среднеазиатского пограничного округа на Малом афганском Памире, в районах Гульханы, Работи-Чехильтона, Бандар-поста Восточному пограничному округу. Сюда вводились две мотоманевренные и десантно-штурмовая группы КВПО. Таким образом, прикрытие участка границы Афганистана с Китаем и Пакистаном протяженностью более 700 километров стало осуществляться группировкой округа. Важное значение имело выделение округу зоны ответственности на Файзабадском направлении. Основной задачей здесь являлось пресечение переброски через афганско-пакистанскую границу отрядов моджахедов из Пакистана в центральные районы Афганистана. Направление с десятком горных ущелий, имевших выходы к границе с Пакистаном, представляло оперативную значимость — в летнее время все перевалы на границе были преодолимы. Летом 1980 года задержана идущая из Пакистана вооруженная и хорошо экипированная группа из троих человек, которая имела задачу разведки дислокации и устремлений пограничных подразделений. От задержанных тогда впервые были получены данные о подготовке моджахедов в лагерях на территории Пакистана. Славный боевой путь прошла ДШМГ КВПО, сформированная в марте 1982 года на базе Пржевальского пограничного отряда. Начальником ДШМГ стал майор И.П. Барсуков, удостоенный звания Героя Советского Союза, начальником штаба — майор Р.Ф. Ракимов .ДШМГ- Восточная базировалась в 35 Мургабском ПО до середины 1983 года. В 1982—1983 годах майор И.П. Барсуков в ходе проведения боевых операций действовал решительно, проявляя героизм и отвагу. Он принимал участие в разработке 40 операций, в ходе которых личным составом ДШМГ уничтожено свыше 1500 и взято в плен около 3000 боевиков, захвачено более 3000 единиц различного вооружения и большое количество боеприпасов. Барсуков лично уничтожил более 57 душманов. В марте 1983 года, выполняя специальные задачи в районе г. Мазари-Шариф,группа, возглавляемая майором Басуковым, десантировалась в район перевала Шортоколь в центр опорного пункта бандформирования. В ходе высадки завязался тяжелый бой. Майор И.П. Барсуков дважды поднимал в атаку личный состав, проявляя исключительное мужество, отвагу и героизм. В бою уничтожено более 150 душманов, захвачены склады, полевой госпиталь, более 400 единиц вооружения. 6 апреля 1983 года подразделение в количестве 20 человек под интенсивным огнем прорвавшейся группы противника высадилось на остров Даркат, что на реке Пяндж, и с ходу вступило в бой, отразив более 12 атак численно превосходящего противника. Группа майора И.П. Барсукова в течение 8 часов стойко удерживала занятые позиции и не допустила выхода бандгруппы из блокированного района. В этом бою майор Барсуков лично уничтожил 15 боевиков. Начальнику десантно-штурмовой маневренной группы майору Ивану Петровичу Барсукову Указом Президиума Верховного Совета СССР от 11 августа 1983 года присвоено звание Героя Советского Союза. 15 марта 1985 года в КВПО за счет штата Мургабского пограничного отряда сформирована оперативно-войсковая группа. В нее вошли управление, две мотоманевренные группы, десантно-штурмовая маневренная группа и подразделения обеспечения. Всего в составе группы было 871 солдат и сержантов и 99 офицеров и прапорщиков. К 1 июля 1986 года в зоне ответственности округа действовали 5 мотоманевренных групп, 14 пограничных застав и взводов, расположенных в 9 гарнизонах. Практически во всех пограничных отрядах округа формировались мотоманевренные группы или отдельные подразделения, которые после подготовки направлялись в Афганистан. Всего сформировано 12 мотоманевренных групп, 2 ДШМГ,6 минометных батарей, 7 взводов повышенной боеспособности, 6 противотанковых взводов и 7 инженерно-саперных взводов, 8 пограничных застав мотоманевренных групп, 2 нештатных парашютно-десантных взвода. С мая 1985 г. Гульхана стала основной базой ОВГ Восточного погранокруга в/ч 9878. Здесь постоянно находилось до двух ММГ, с 1984 г. до вывода войск базировалась авиационная группа Восточного ПО, Гульхана также стала базой Восточной ДШМГ. Эта была самая крупная база пограничников на территории Афганистана. Оперативная Войсковая Группа КВПО, в/ч 9878 ( С мая 1985года) ММГ-1, Ярим ММГ-2, Тергиран ММГ-3, Гульхана ММГ-4, Умоль, Изван ММГ-5, Бондар-Пост. . В дальнейшем Гульхана стала БАЗОЙ пребывания загранподразделений КВПО на Малом Афганском Памире, провинция БАДАХШАН. В 1990 году резерв пограничного отряда привлекался для урегулирования межнациональных конфликтов в г. Ош и Ошской области. За выполнение данных задач 6 военнослужащих награждены медалями СССР, 68 — нагрудным знаком «Отличник погранвойск»I и II степеней. В 2002 году Мургабский Пограничный Отряд ликвидирован, Боевое знамя части сдано в музей ПВ КГБ СССР. На территории ПО находится Учебный Пункт Пограничных войск Таджикистана. Многие из тех, кто служил в Мургабском пограничном отряде, достигли крупных успехов в службе, им присвоены высшие офицерские звания. Среди них первый начальник пограничного отряда генерал-лейтенант Б.И. Грибанов, генерал армии В.Е. Проничев, до недавнего времени — первый заместитель Директора руководитель Пограничной службы ФСБ России,генерал-лейтенант Неверовский Е.Н., генерал-майор В.И. Отрощенко, еще недавно возглавлявший управление воспитательной работы Пограничной службы ФСБ России,,генерал-майор А.Н. Морозов, Т.И. Бузубаев и многие другие.    Заместитель председателя организации ветеранов войны, труда и вооруженных сил Азербайджанской Республики, доцент академии госслужбы при Президенте Азербайджанской  Республики, доктор философии, Полковник Джалил  Халилов

Heydər Əliyev Fondu, Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət Nazirliyi və Azərbaycan Televiziyasının təşkilatçılığı ilə 2005-ci ildən ölkəmizdə Muğam Televiziya Müsabiqəsi keçirilir. Builki müsabiqəyə mayın 10-da start verilib. Muğam müsabiqəsinin keçirildiyi qısa zamanda televiziya ekranlarından daha əvvəl də tanıdığımız, bənzərsiz ifa tərzi ilə muğamsevərləri öz səsinin sehrinə salmağı bacaran Həzrət Əzizli müsabiqədə uğurla addımlayır, gözəl ifası, avazı ilə muğamsevərləri valeh edir. Bu həftə Həzrətin ifasını dinləməyə gələnlər arasında “Dayaq” Vətən Müharibəsi Əlillərinə və Şəhid ailələrinə dəstək təşkilatının sədri Qalib Əliyev və Biləsuvar rayonundan gəlmiş Vətən müharibəsi qaziləri, Məhərrəm Aslanov, Ramin Şirinov, Əlihüseyn Şahbazli, Nurlan Qurbanov, Əli Qurbanov və Biləsuvarın hörmətli insanlarından olan beşqat dünya çempionu, peşəkarlar arasında Avropa kəmərinin sahibi, Xocalı idman klubunun direktoru Ehram Məcidov da var idi. 1001info.az Ehram Məcidovdan müsahibə alıb. Məşhur idman xadimi Vətən muharibəsi Qəhrəmanları, Qazilərlə birlikdə Mugam Müsabiqəsində Həzrətə dəstək olduqlarını vurğulayıb, gənc ifaçının bənzərsiz ifasından böyük zövq aldıqlarını söyləyib.Biləsuvar rayonun fəxri, Azərbaycan muğamının istedadlı gənc ifaçısı, gələcəyin böyük sənətkarı kimi yetişməkdə olan Həzrət Əzizlininin üzərində böyük əməyi olan müəllimi , gözəl sənətkar Aytən Məhərrəmovaya Biləsuvar rayon əhalisi adından, idmançılar adından dərin təşəkkürünü bildirib. Ehram Məcidov və onunla birğə müsabiqədə qonaq olan qazilər yaranmış imkandan istifadə edib muğam müsabiqəsinin təşkilatçılarına, xalqımızın mədəni irsinin, mənəvi dəyərlərinin qorunub saxlanmasında müstəsna xidməti olan Mehriban xanım Əliyevaya böyük hörmət və təşəkkürlərini çatdırıblar. Millixeber.az