“Ermənistan Rusiyanın girovuna çevrilib”
Nəsib Məhəməliyev: “Sərhəddəki erməni təxribatlarına bundan sonra da sərt cavab veriləcək”
Son vaxtlar erməni təxribatlarının genişlənməsi təmas xəttində gərginliyin yenidən artmasına səbəb olub.
Maraqlıdır, İrəvanın bir yandan “sülh” deyib, digər yandan təxribata əl atması hansı məntiqlə izah oluna bilər? Bu təxribatlara son qoyulmasa, Azərbaycanın yeni bir anti-terror əməliyyatına start verməsi mümkündürmü?
Moderator.az-a açıqlama verən millət vəkili Nəsib Məhəməliyev məsələ ilə bağlı maraqlı fikirlər səsləndirib:
“Müəyyən fasilələrdən sonra sərhəddə baş verən təxribatlar gözlənilən idi. Geniş miqyaslı hərbi əməliyyatlar bitsə də, vaxtaşırı lokal toqquşmalar, təxribatlar, atəşkəs rejiminin pozulması müşahidə olunur. Bunların baş verməsinin əsas səbəbi, Ermənistanla Azərbaycan arasında nizamlanma prosesinin harada, kimin vasitəçiliyi və hansı formatda aparılmasıdır.
Danışıqların xronologiyasına diqqət edək. ABŞ-da dövlət katibi Blinkenin vasitəçiliyi ilə Xarici işlər nazirlərinin dörd gün davam edən görüşü keçirildi. Rəsmi məlumata görə bəzi müsbət addımlar atıldı və qərara alındı ki, növbəti görüş dövlət başçıları səviyyəsində, Avropa İttifaqının prezidenti Şarl Mişelin vasitəçiliyi ilə Brüsseldə keçirilsin. Ermənistanın, prosesə Fransa prezidenti Makronu cəlb etmək istəyi, Azərbaycanın qəti mövqeyinə görə baş tutmadı.
9 mayda, Moskva səfərindən sonra Paşinyan növbəti dəfə mövqeyini kəskin şəkildə dəyişdi və sərsəm bəyanatlar səsləndirdi. Paşinyanın davranışını bir neçə faktorlarla izah etmək olar.
Birincisi, Paşinyanın hakimiyyəti yekcins deyil, erməni cəmiyyətinin və erməni diasporasının əksər hissəsi tərəfindən dəstəklənmir. Ələlxüsus, silahlı qüvvələrin komanda heyətində Rusiyada təhsil almış və bu ölkəyə bağlı çoxsaylı kadrlar, hökumətin verdiyi istəniən qərarı boykot etmək, təxrbatlar törətmək iqtidarındadırlar.
İkincisi, xroniki erməni xəstəliyi ilə bağlıdır. 44 günlük müharibədə ağır məğlubiyyətə uğramaqlarına, özlərinin rəsmən etiraf etdikləri 11 mindən artıq müharibədən qorxub qaçan fərarinin olmasına baxmayaraq, erməni cəmiyyətində revanş hissi ilə yaşayan daşnak-millətçi kəsimin hakimiyyətə təsiri böyükdür. Bu gün də Ermənistanda və Qarabağda fasiləsiz olaraq, muzdlu döyüşçülərin hazırlanması üzrə kurslar təşkil olunur, partizan müharibəsinə hazırlaşırlar. Sülh müqaviləsi imzalandığı halda, hakimiyyəti dövlət çevrilişi ilə hədələyirlər.
Üçüncüsü, Ermənistan iqtisadiyyatının əsas sahələri Rusiyanın ya şəxsi mülkiyyətidir, ya da ki, uzunmüddətli icarədədir. Ermənistanda Rusiyanın xarici ölkələrdə mövcud olan ən böyük hərbi bazası yerləşir və Türkiyə, İranla sərhədlərini rusiyalı sərhədçilər qoruyur. Faktuki Rusiyanın təşkilatları hesab olunan KTMT-nın, Avroasiya və vahid Gömrük İttifaqlarının üzvüdür. Son 30 ildə Ermənistanın apardığı yanlış siyasət, ölkəni Rusiyadan, diasporadan, müxtəlif lobbi təşkilatlarından asılı vəziyyətə salmış, girovuna çevirmişdir. Loru dilində desək, “erməni adlı xanımın” bir neçə adaxlısı var və hər hansı bir qərarın verilməsində onların hər birinin razılığı olmalıdır. Adaxlılardan ikisinin bir-biri ilə barışmaz düşmənçilik səviyyəsində olduğunu nəzərə aldıqda, vəziyyətin necə acınacaqlı olması aydınlaşır.
Dördüncüsü, ,,erməni məsələsinin,, beynəlxalq gündəlikdən çıxarılmasının əleyhdarı olan qlobal güclərin qurduğu oyunlarla bağlıdır. Burada söhbət təkcə Azərbaycan-Ermənistan münasibətləri ilə məhdudlaşmır. Daha geniş arealı, coğrafitanı əhatə edir. Böyük sülh müqaviləsinin imzalanması o deməkdir ki, hər iki dövlətlə yanaşı, qardaş ölkə Türkiyəyə qarşı irəli sürülən ərazi və saxta “genosid” iddialarına son qoyulacaq, böyük bir regionda əmin-amanlıq bərpa olunacaqdır. Bu isə, kürəsəl güclərin planları ilə uzlaşmır.
Bəllidir ki, sülh danışıqları iki formatda aparılır. Biri Kollektiv Qərbin təşkil etdiyi Brüssel formatı, digəri Rusiyanın. Rusiya, Cənubi Qafqazda maraqlarının olduğunu gizlətmir. İstənilən üçüncü qüvvənin müdaxiləsini öz siyasətinə təhlükə olaraq görür və qısqanclıqla yanaşır.
Bütün bunları Paşinyan görür və vəziyyətin son dərəcə kritik olduğunu başa düşür. Bir yandan Qərb tərəfindən, Rusiyanın Qafqazdan çıxarılmasına yönəlik siyasəti, digər tərəfdən Rusiyanın təzyiqləri, Paşinyanı hər iki qütb arasında vurnuxmağa, tez-tez fikrini dəyişməyə məcbur edir. Üstəlik, populist olmasına rəğmən, onun bəzi şəxsi keyfiyyətləri, geosiyasi oyunlarda əyalət düşüncəli primitiv siyasətçi, piyada təsiri bağışlaması, qətiyyətsizliyi, sülhün əldə olunmasını mümkünsüz edir. Müharibədən sonrakı seçkilərdə erməni xalqı Paşinyana kart-blanş versə də, istifadə edə bilmədi.
Azərbaycanın anti-terror əməliyyatlarına başlamasına gəldikdə isə, biz Ermənistan ərazisində yox, Qarabağda separatçılara qarşı keçirə bilərik. Laçın rayonu ərazisində nəzarət-buraxılış məntəqəsini açmaqla, dövlət sərhədlərimiz tam nəzarətə götürülmüşdür. Ermənilər anlamalıdır ki, sülh sazişinin imzalanması, kommunikasiyaların açılması, daha çox onlara lazımdır. Onların sərhəddə törətdikləri və planlaşdırdıqlarl təxribatlara silahlı qüvvələrimiz tərəfindən ən sərt şəkildə cavabı verilir və gələcəkdə də veriləcəkdir.
Allah şəhidlərimizə rəhmət eləsin, xəsarət alan hərbçilərimizə şəfa versin”.
Seymur ƏLİYEV
Hamısını oxu