Please ensure Javascript is enabled for purposes of website accessibility
Azərbaycan Respublikası Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatı
Veteranların təcrübəsindən biz daim bəhrələnməliyik, istifadə etməliyik
Heydər Əliyev

“DTX ordumuzla birlikdə təhlükəsizliyimizin qarantı, xalqımızın qürur yeridir”

Cəlil Xəlilov: “Xüsusi xidmət orqanlarımızın əməkdaşları Vətən müharibəsində də böyük qəhrəmanlıqlara imza atıb”

“General Əli Nağıyevin DTX rəhbərliyinə gətirilməsi ilə yeni bir dönəmin başlanğıcı qoyuldu”

Martın 28-i Dövlət Təhlükəsizliyi Xidməti (DTX) əməkdaşlarının peşə bayramıdır. Veteran.gov.az olaraq Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatının sədr müavini, polkovnik Cəlil Xəlilovla söhbətimizdə DTX-nın dövlət təhlükəsizliyimizin təmin edilməsindəki rolu, Vətən müharibəsi və postmüharibə dönəmindəki fəaliyyəti və s. kimi məsələləri şərh etməyə çalışdıq.

-Cəlil müəllim, sizcə milli təhlükəsizlik nədir və bu anlayışın sərhədləri nələri əhatə edir?

 -Hər bir dövlətin sabit inkişafı, suverenliyinin əsas təminatı onun milli təhlükəsizlik sisteminin səviyyəsindən daha çox asılıdır. Milli təhlükəsizlik sistemi cəmiyyətdə mühüm funksiyalar yerinə yetirir. Milli təhlükəsizlik sisteminin əsas məqsədi və ali mənası-cəmiyyətin azad inkişafı və çiçəklənməsidir. Milli təhlükəsizlik sistemi ümumilikdə dövlətin, cəmiyyətin və şəxsiyyətin təhlükəsizliyini təmin edən bir mühafizə sistemi kimi nəzərdən keçirilə bilər. Çünki milli təhlükəsizliyə olan həm daxili, həm də xarici təhdidlər təkcə dövlətə qarşı deyil, həmçinin cəmiyyətə və şəxsiyyətə qarşı yönəlir. Bütün bunlarla yanaşı qeyd etmək lazımdır ki, milli təhlükəsizliyin obyekti kimi əsas yerlərdən birini də dövlət tutur. Dövlət millətin iradəsinin ifadəçisi olaraq cəmiyyətin və şəxsiyyətin təhlükəsizliyinin təminatçısı kimi çıxış edir.

Milli təhlükəsizlik sistemində dövlətin təhlükəsizliyi onun təsisatlarının səmərəli fəaliyyətindən daha çox asılıdır. Bu təsisatların fəaliyyəti təkcə dövləti deyil, şəxsiyyəti və cəmiyyəti də potensial təhlükələrdən qoruyur. Daha konkretləşdirsək, dövlət həm özünü, həm də cəmiyyəti və şəxsiyyəti potensial təhdidlərdən qorumaq üçün milli təhlükəsizlik sistemi formalaşdırır. Dövlətin milli təhlükəsizlik strategiyasının əsas məqsədi konkret konstitusiyalara və məlum beynəlxalq normalara uyğun olaraq vətəndaşların hüquqlarının, azadlıqlarının və sosial müdafiəsinin təmin olunmasıdır. Daha geniş ifadə etsək. milli təhlükəsizlik strategiyası ölkənin həyati vacib maraqlarını, müstəqilliyinin təminatını, ərazi bütövlüyünü, siyasi sabitliyini və möhkəm sosial-iqtisadi inkişaf imkanlarını daxili və xarici təhdidlərdən mühafizə etməklə, elmi surətdə qəbul edilmiş qanunlar əsasında həyata keçirilir.

 

Heç şübhəsiz ki, ölkənin yerləşdiyi coğrafi şərait ona vacib üstünlüklər verməklə yanaşı, eyni zamanda onu bir sıra təhlükəsizlik problemləri ilə də üzləşdirir. Bu problemlərin ən vacib və bariz nümunəsi Azərbaycan Respublikasının tarixən qonşu Ermənistan tərfindən vaxtaşırı hərbi təxribatlara, terror aktlarına məruz qalmasıdır.

 

Eyni zamanda, Azərbaycan Respublikasının təhlükəsizlik mühiti üçün beynəlxalq terrorçuluq, qeyri-qanuni miqrasiya, transmilli mütəşəkkil cinayətkarlıq, insan alveri, narkotik vasitələrin qaçaqmalçılığı və kütləvi qırğın silahlarının yayılması kimi təhdidlərin mövcudluğu dövlət qarşısında müəyyən vəzifələr qoyur.

 -Azərbaycan həm də terorizmə qarşı prinsipial mübarizə aparan, bu sahədə böyük uğurlara imza atan bir dövlətdir. Sizcə bu mübarizə həm milli, həm də bəşəri maraqların, milli v əqlobal təhlükəsizliyin təmini baxımından nə dərəcədə əhəmiyyətlidir?

 -Terrorizmlə mübarizənin əsas faktorları, terrorizmi qadağan edən qanunları və beynəlxalq müqavilələri davam etdirmək və gücləndirmək üçün ortaya qoyacaq diplomatik səyləri və terrorizmin maliyyə mənbələrini tapıb məhv etmək üçün keçiriləcək iqtisadi əməkdaşlığı əhatə edir. Bu fəaliyyətlərdən əlavə, terrorçu fəaliyyətləri ilə bağlı kəşfiyyat mübadiləsi və ölkələrin təhlükəsizlik qüvvələrinin sərhəd xətləri boyunca reallaşdıracaqları birgə əməliyyatları ehtiva edən təhlükəsizlik əməkdaşlığının inkişaf etdirilməsinə də ehtiyac var. Bu ehtiyacların yerinə yetirilməsi üçün, rəsmi yaşayışı təmin edən, koordinasiya olunma və səylərin birləşdirilməsini təmin edən beynəlxalq təşkilatlar, terrorizmlə mübarizədə təsirli təşkilatlardır.

 Beynəlxalq təşkilatlar terrorizmlə mübarizədə həlledici rola malikdir, belə ki, bu təşkilatlar, dövlətlərin fərdi səylə çata bilməyəcəkləri məlumata çata bilərlər və terrorizmlə mübarizədə olmazsa olmaz bir şərt olan beynəlxalq ictimaiyyət dəstəyini asanlıqla əldə edə bilirlər.

Terrorizmlə mübarizə, bir tərəfdən çoxdan həyata keçirməyə qoyulmuş planların əldə edilməsi, digər tərəfdən kəşfiyyatın inkişaf etdirilməsi və terrorçuların aksiyalarda istifadə etdiyi vasitələrə gedən yolun bağlanması addımları ilə bərabər zamanlı olaraq aparılmalıdır. Bütün bu hədəflərin müqavimətli və möhkəm beynəlxalq təşkilati bir quruculuq olmadan yerinə yetirilməsi qeyri-mümkündür.

Terrorizm təhlükəsinə qarşı hər bir dövlətin yalnız özünə barrikada qurması işə yaramır. Terrorizmin kökünə yönəltmə olmur və hərbi imkan və qabiliyyətlərin yanında siyasi-iqtisadi alətləri özündə birləşdirən bütöv bir yanaşma içərisində qlobal bir strategiyanın qəbul edilməsi lazımdır.

Başqa sözlə, terrorizmlə mübarizə, dövlətin təhlükəsizliyi və suverenliyi ilə bağlı həssas bir haldır. Çünki terror təşkilatları, ifadələrində bazasında silahlı mübarizə vasitə olaraq istifadə etdiklərini və dövlətdən siyasi, sosial, mədəni və digər sahələrdə addım atmasını gözlədiklərini iddia etsələr də, davamlı olaraq gücdən qidalanır və dövlətləri, öz zorakılıq şəraitlərinə çəkməyə çalışaraq dövlətin legitimliyini sual altına qoymaq istəyirlər. Bu səbəblə, siyasi bir fakt olsa da, terrorizmə qarşı mübarizə demokratik bir sistem içərisində hüquqi üsullarla aparılmalıdır.

-Cəlil müəllim, qarşıdan DTX əməkdaşlarının peşə bayramı gəlir. Bilmək istərdik ki, DTX-nın dövlətimizin və xalqımızın təhlükəsizliyinin təmin edilməsindəki rolunu necə dəyərləndirirsiniz?

-Mən öncə DTX əməkdaşlarını peşə bayramı münasibətilə təbrik edir, onlara çətin və şərəfli fəaliyyətlərində uğurlar arzulayıram.

 Heç kimə sirr deyil ki, müasir dünyamızda təhlükəsizliyin rolu getdikcə artmaqdadır. Bugünlərdə Moskva vilayətində "Crocus City Hall" da baş verən terror aktı, bu terror aktı nəticəsində 100-dən çox insanın həlak olması faktı təhlükəsizlik amilinin nə dərəcədə önəmli olduğunu bir daha sübut etdi. Baş verən bu olay göstərdi ki, hazırkı dönəmdə xüsusi xidmət orqanlarının öz ayıq-sayıqlıqlarını artırması, kəşfiyyat-informasiya şəbəkəsini genişləndirməsi ikiqat önəm kəsb edir.

Sevindiricidir ki, Azərbaycan DTX-sı öz peşəkarlığına görə nəinki Cənubi Qafqaz regionunda, bütün dünyada ilk cərgədə qərarlaşıb. Bunu beynəlxalq təşkilatların mütəmadi şəkildə təqdim etdiyi hesabatlarda, reytinq siyahılarında da görmək mümkündür.

Xatırladım ki, bir müddət bundan öncə  “Global Terrorism Index 2024” (GTI) Hesabatında Azərbaycan dünyanın ən yüksək antiterror reytinqində yer aldı. Bu faktın özü Azərbaycanda təhlükəsizlik amilinə necə böyük önəm verildiyini təsdiq edir. Və təbii ki, bütün bunlar Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi altında formalaşdırılan etibarlı təhlükəsizlik sisteminin uğurlu fəaliyyətinin nəticəsidir.

Heç şübhəsiz, dövlətimizin və xalqımızın təhlükəsizliyinin təminində DTX-nın üzərinə böyük iş düşür. Bugünə qədər ölkəmizdə terrorizmə qarşı aparılan uğurlu mübarizə onu göstərir ki, DTX bu işin öhdəsindən peşəkarlıqla gəlir, antiAzərbaycan qüvvələrinin təxribat xarakterli əməllərinin qarşısını qətiyyətlə alır.

Yeri gəlmişkən, mən təhlükəsizliyimizin qorunmasında Xarici Kəşfiyyat Xidmətinin də rolunu qeyd etmək istəyirəm. Çünki bu qurum da öz fəaliyyətində böyük müvəffəqiyyətlər əldə edib, xarici mərkəzlərə bağlı şəxs və planları hər zaman vaxtında, yüksək peşəkarlıqla ifşa etməyi bacarıb.

-Cəlil müəllim, DTX eyni zamanda Vətən müharibəsi dönəmində həm ön, həm də arxa cəbhədəki əzmkarlığı, fədakarlığı ilə diqqət çəkdi...

-Bəli.

DTX 44 günlük Vətən müharibəsində erməni işğalçılarına qarşı mübarizədə böyük fədakarlıqlara imza atıb. Müharibə dönəmində düşmənə qarşı hərb meydanında qəhrəmancasına mübarizə aparan xüsusi xidmət orqanlarımızın əməkdaşları, düşmənin, eləcə də onun havadarlarının ölkə daxilində terror və təxribat törətmək planlarının da qarşısını qətiyyətlə aldı. Təsadüfi deyil ki, nə 44 günlük Vətən müharibəsi dönəmində, nə də postmüharibə dönəmində ölkəmizdə bir dəfə də olsun terror aktı baş vermədi. DTX digər hüquq-mühafizə orqanları ilə birlikdə, bütün təhdid və təhlükələrin qarşısını elə ilkin etabda – hazırlıq mərhələsində aldı, düşmən qüvvələrə əl-qol açmağa imkan vermədi. Bu, bir daha DTX-nın peşəkarlığından, onun mövcud situasiyanı tam şəkildə nəzarətdə saxladığından xəbər verir.

-İstənilən qurumun fəaliyyətində, əldə etdiyi uğurlarda kadrlar, bu kadrların peşəkarlığı həlledici rol oynayır. Sizcə Prezident İlham Əliyevin xüsusi xidmət orqanlarında apardığı islahatlar bu baxımdan nələri dəyişdi?

-Xüsusi xidmət orqanlarımızda cənab prezidentin apardığı islahatlar olduqca vacib və əhəmiyyətli idi. Bu islahatlar xüsusi xidmət orqanlarının fəaliyyətini daha çevik şəkildə qurmağa, onun peşəkarlığını, hadisə və proseslərə müdaxilə imkanlarını genişləndirməyə imkan verdi.

General Əli Nağıyevin DTX rəhbərliyinə gətirilməsi ilə xüsusi xidmə orqanlarımızın fəaliyyətində yeni bir mərhələnin başlanğıcı qoyuldu. Bu qurumla bağlı həyata keçirilən kadr və eləcə də struktur islahatları qısa zamanda öz müsbət nəticəsini verdi. DTX sadəcə regionda deyil, bütün dünyada öz peşəkarlığı ilə diqqət çəkən xüsusi xidmət orqanı kimi tanındı.

Bu gün DTX eyniylə Azərbaycan Ordusu kimi sadəcə ölkəmizdə deyil, bütün regionda sülhün və təhlükəsizliyin qarantı qismində çıxış edir. DTX-nın peşəkarlığı beynəlxalq ekspertlər, digər ölklərin xüsusi xidmət orqanlarının rəhbərləri tərəfindən də etiraf olunmaqdadır. Bu isə bizdə haqlı olaraq qürur hissi doğurur.

-Cəlil müəllim, bir neçə gün öncə Moskva vilayətində “Krokus Siti Holl”da baş verən və yüzdən çox insanın ölümünə səbəb olan terror aktı bütün dünyda ciddi rezonans doğurdu. Sizcə bu olay terrorizmə qarşı mübarizənin önəmi ilə yanaşı, xüsusi xidmət orqanlarının peşəkarlığının davamlı şəkildə artırılması zərurətini də gündəmə gətirirmi?

-Şübhəsiz!

Bu hadisə bir daha terrorun çirkin üzünü göstərməklə yanaşı, xüsusi xidmət orqanlarının peşəkarlığının mütəmadi şəkildə artırılmasının, hüquq-mühafizə orqanlarının ayıq-sayıqlığını gücləndirməyin nə qədər vacib, nə qədər önəmli olduğunu sübut etdi. Həmçinin, baş verənlər sübut etdi ki, müasir dünyamızda terrorizmə qarşı effektiv mübarizə üçün beynəlxalq əməkdaşlıq olduqca vacibdir.

Bildiyiniz kimi, bu terror aktından sonra qardaş Türkiyənin prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan Rusiya prezidenti ilə telefon əlaqəsi saxlamış, bu sahədə beynəlxalq əməkdaşlığın genişləndirilməsi təklifi ilə çıxış etmiş, bu təklif Kreml tərəfindən dəstəklənmişdir. Hesab edirəm ki, biz yaxın gələcəkdə region dövlətlərinin terrorizmə qarşı mübarizə məqsədi ilə daha dərin və hərtərəfli əməkdaşlığına şahid olacağıq.

Azərbaycanın terrorla bağlı mövqeyi bəllidir və hər zaman aydın şəkildə ifadə olunub. Azərbaycan dövləti, Azərbaycan xalqı terrorun hər cür təzahürünə qarşıdır və uzun illərdir ki, erməni terrorundan əziyyət çəkən ölkə olaraq buna qarşı mübarizəni həyati əhəmiyyətli iş hesab edir. Bu baxımdan əminəm ki, regionda terrorizmə qarşı aparılacaq hər cür mübarizə dövlətimiz tərəfindən də dəstəklənəcək, Azərbaycan bugünə qədər olduğu kimi bundan sonra da regionda sülhün, əmin-amanlığın qorunub saxlanılması üçün əlindən gələni əsirgəməyəcək.

-Cəlil müəllim, DTX bugünlərdə Lənkəran Rayon icra Hakimiyyətinin başçısına, eləcə də Azərbaycanın bəzi rayonlarında fərdi qaydada ingilis dili müəllimi kimi fəaliyyət göstərən xarici ölkə vətəndaşına qarşı sui-qəsd həyata keçirməyi planlaşdıran dəstəni zərərsizləşdirdi. DTX-nın son əməliyyatını necə dəyərləndirirsiniz?

-Hər şeydən öncə qeyd edim ki, planlaşdırılan terror aktı bu gün də ölkəmzidə sabitliyi pozmaqda maraqlı olan, bunun üçün çalşan qüvvələrin mövcudluğunu göstərir. Görünən odur ki, Azərbaycandakı sabitlik və inkişaf, dövlətimizin öz suverenliyini təmin etməsi kimlərisə bərk narahat edir. Bu səbəbdən də onlar terror aktları ilə ölkəmizdə sabitliyi pozmağa, xof, qorxu mühiti yaratmağ çalışır.

Təbii ki, bu terror planının DTX tərəfindən ifşa edilməsi, terror aktını həyata keçirəcək şəxslərin ifşa edilməsi dövlətimizin, onun xüsusi xidmət orqanlarının uğurudur. Bu fakt bir daha sübut edir ki, DTX dövlətimizin təhlükəsizliyinin keşiyində ayıq-sayılq dayanıb və hər cür təhlükəni dəf etməyə qadirdir.

Mən bir daha xüsusi xidmət orqanlarımızın əməkdaşlarını peşə bayramı münasibətilə təbrik edir, onlara xidmət fəaliyyətlərində yeni-yeni uğurlar arzulayıram!

Seymur ƏLİYEV

 

2024-03-25 14:05:55
264 baxış

Digər xəbərlər

Azərbaycan Ordusu düşmən üzərində parlaq qələbə qazanmaq əzmindədir

Əzəli Azərbaycan torpaqlarının bir hissəsinin işğal altında olması, Ermənistanın həyata keçirdiyi mənfur düşmənçilik siyasəti Silahlı Qüvvələrimizin hərbi qüdrətinin artırılmasının daim diqqət mərkəzində saxlanılmasını zəruri edir. Azərbaycan ictimaiyyəti və düşmən bilməlidir ki, Azərbaycan Ordusu bundan sonra da güclənəcək və istənilən tapşırığı yerinə yetirməyə hazırdır. Yaxın tarix bunu göstərib. Bu fikirləri Respublika Veteranlar Təşkilatının sədr müavini, ehtiyatda olan polkovnik Cəlil Xəlilov Prezident İlham Əliyevin sədrliyi ilə Nazirlər Kabinetinin 2017-ci ilin sosial-iqtisadi inkişafının yekunlarına və qarşıda duran vəzifələrə həsr olunan iclasındakı çıxışında Azərbaycan Ordusunun hərbi qüdrəti ilə bağlı fikirləri barədə AZƏRTAC-a müsahibəsində deyib. Respublika Veteranlar Təşkilatının sədr müavini bildirib ki, Azərbaycan Ordusu xalqımızın qürur mənbəyidir. Ordumuz Azərbaycan xalqının tarixi ənənələrinə sadiq qalmaqla gündən-günə daha da güclənir. Beynəlxalq reytinq göstəricilərində Azərbaycan Silahlı Qüvvələri Cənubi Qafqazın ən güclü ordusu olmaqla yanaşı, dünya miqyasında ən qüdrətli ordular sırasındadır. Bütün bunlar qətiyyətlə həyata keçirilən daxili və xarici siyasətin, uğurlu ordu quruculuğunun və güclü iqtisadiyyatın sayəsində mümkün olub. Prezident, Ali Baş Komandan İlham Əliyev Silahlı Qüvvələrimizin gücünün artırılmasına daim xüsusi diqqət göstərir. Xarici ölkələrdən ən müasir hərbi texnikanın alınması, mütəmadi hərbi təlimlərin keçirilməsi, ordumuzun peşəkarlığının artırılması, düşmən mövqelərinə dəqiq və ölümcül zərbələrin endirilməsinə hazırlıq bu diqqətin bariz nümunəsidir. Ordu yüksək döyüş hazırlığına malik olmaqla daim düşmən mövqelərini izləyir, onları nəzarətdə saxlayır. Ehtiyatda olan polkovnik deyib: “Bunlar sübut edir ki, ordumuz düşmən üzərində qələbə qazanmağa qadirdir. Silahlı Qüvvələrimiz peşəkar kadrlarla, yüksək hərbi təhsilli, vətənpərvər zabitlərlə komplektləşdirilib. Əsgərlərimizin döyüş hazırlığı, peşəkarlığı yüksək səviyyədədir. Maddi-texniki baza daim yenilənir, gücləndirilir, daha yaxşı nəticələrin əldə edilməsi üçün müasir silah və sursatla təmin edilir. Ordunun təminatının ödənilməsi üçün lazım olan, müasir tələblərə cavab verən hərbi texnika, silah-sursatın böyük əksəriyyəti Azərbaycanda istehsal edilir. Bu, ordumuzun hərbi-texniki təchizatı baxımından xarici dövlətlərdən asılılığını azalmaqla yanaşı, iqtisadiyyatımızın inkişafına da mühüm töhfə verir. Bu gün Ordumuzun döyüş qabiliyyətinin, peşəkarlıq səviyyəsinin yüksəldilməsi ölkəmizin əldə etdiyi ən böyük uğurlardan biri hesab edilir. 2016-cı ilin aprel döyüşlərini bu uğurun göstəricisi hesab etmək olar. Ordumuzun qonşu dövlətlərlə birgə həyata keçirdiyi təlimlər də peşəkarlığın artırılmasına xidmət edir. Bütün bunlar döyüş hazırlığının yüksəlməsinə təsir edən mühüm amillərdir”. C.Xəlilov qeyd edib ki, Prezident İlham Əliyevin 2018-ci ili ölkəmizdə “Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti İli” elan etməsi dövlətin ölkəmizin tarixinə, qədim dövlətçilik ənənələrinə sadiqliyini sübut edir. Şərqin ilk demokratik respublikası olan Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin fəaliyyəti, ordu quruculuğu təcrübəsinin öyrənilməsi və gənc nəslə çatdırılması baxımında “Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti İli”nin elan edilməsi yüksək dəqiqliklə düşünülmüş addımdır.

Hamısını oxu
ƏSL POLKOVNİK - CƏLİL MALİK OĞLU XƏLİLOV

Nadir bir şəxsiyyət, polkovnik, Azərbaycan Respublikası Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatının sədr müavini, alim, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Dövlət İdarəçilik Akademiyasının dosenti, siyasi elmlər üzrə fəlsəfə doktoru Cəlil Malik oğlu Xəlilov haqqında oçerk yazmağı özümə borc bildim. Uzun illər onun yüksək mədəniyyətinə, səmərəli çoxşaxəli fəaliyyətinə heyran olmuşam. Narahat dünyamızda yaxın ətrafımıza lazımınca diqqət yetirmirik, bizimlə yanaşı yaşayan və işləyən, cari məsələləri birgə həll etdiyimiz insanları layiqincə qiymətləndirmirik, onlarla ən yaxşı halda hava haqqında danışırıq... Halbuki, hər bir insan özünə görə maraqlı, qabiliyyətli və istedadlıdır. Biz başqa bir insana diqqət yetirməməklə, əslində, özümüz yoxsullaşırıq, reallığın bir çox aspektlərindən xəbərsiz qalırıq. Digər tərəfdən, ayrı-ayrı insanların “portretinə” müraciət etməklə, onların həyat fəaliyyətini təhlil etməklə dövrün real mənzərəsini yaratmaq olar. Cəlil Malik oğlu Xəlilovla ünsiyyətdən həmişə məmnun oluram. Bu məsuliyyətli, savadlı insan şərəfli hərbi və əmək yolu keçib. Təbiət ona analitik təfəkkür, xeyirxahlıq, yüksək əxlaqi keyfiyyətlər bəxş edib. Onun insanlara həssas münasibəti, başqalarının qayğı və problemlərini anlamaq cəhdi nəinki heyrətləndirir, həm də ahəngdar, səmimi ab-hava yaradır. Cəlil heyrətamiz dərəcədə diqqətcildir, onun qibtə edilməyə layiq erudisiyası yeni biliklər əldə etməyə hədsiz həvəsinin nəticəsidir. Tarix, geosiyasət, mədəniyyətşünaslıq onun hobbisidir. Təhlükəsizlik məsələlərində isə o, əsl peşəkar kimi tanınmışdır: bir sıra elmi əsərlərin və ali məktəblər üçün dərsliklərin müəllifidir. Bu əsərlərdə bir çox aparıcı ölkələrin milli təhlükəsizlik sistemlərini hərtərəfli müqayisəli təhlil edən müəllif eyni prinsiplər əsasında Azərbaycanın xüsusiyyətlərini nəzərə alaraq, respublikanın təhlükəsizlik sisteminin təkmilləşdirilməsi üçün innovativ yollar təklif edir. Cəlil hesab edir ki, milli təhlükəsizliyin təmin edilməsi üçün ilk növbədə ölkədə sosial sabitlik, etnik və dini həmrəylik olmalı, milli iqtisadiyyat inkişaf etdirilməli, dövlət hakimiyyəti orqanlarının işinin keyfiyyəti artırılmalı, onların vətəndaş cəmiyyəti ilə səmərəli qarşılıqlı fəaliyyət mexanizmləri yaradılmalıdır. Yaşamaq, işləmək, mənzil almaq, sağlamlıq, əlçatan təhsil və mədəni inkişaf hüququna riayət olunması məsələləri xüsusi diqqət tələb edir. Ümumiyyətlə, Cəlilin qənaətinə görə, bu ali məqsədlərə nail olmaq üçün hakimiyyətin müxtəlif qollarında korrupsiyaya qarşı mübarizə və dövlət idarəçiliyinin effektivliyinin artırılması prioritet əhəmiyyət kəsb edir. O, haqlı olaraq belə hesab edir ki, korrupsiya dövlət idarəçiliyi, insanların sosial və iqtisadi rifahı üçün əsas bəladır. Belə bir məsəl var: əgər insan istedadlıdırsa, o, hərtərəfli istedadlıdır. Cəlil gözəl publisistdir, gözəl qələm sahibidir, rus dilində sanki ana dilində olduğu kimi yazır. Yaxın vaxtların söhbətidir: onunla vətənpərvərlik fenomenini müzakirə edirdik. Bu məsələyə müxtəlif baxışlara nəzər saldıq, müasir rus “liberal”larından birinin fikri onu bərk qəzəbləndirdi. Həmin “liberal” yazırdı ki, XVIII əsr şotland yazıçısı Ceyms Bosuell haqlıdır: “vətənpərvərlik əclafın son sığınacağıdır”. Cəlil bir neçə gün Bosuellin əsərlərini öyrəndi, hər şeyi aydınlaşdırdı və mənə zəng etdi. Onun səsində sevincli bir rahatlıq vardı. Dedi, bilirsən, bu ifadə kontekstdən çıxarılıb. Bosuell o sözləri yazarkən cinayət törətmiş və həbs olunmamaq üçün “vətənpərvərlik” aurasından istifadə edərək əfv fərmanı alan və “dar ağacından asılmaq əvəzinə” Britaniya koloniyalarında xidmət etməyə gedən ingilisləri nəzərdə tuturdu. Cəlil müəllim vətənpərvərlik mövzusunda çox parlaq bir məqalə yazmışdı. “Bakinskiy raboçiy” qəzetində dərc olunmuş bu yazının anonsu bir ilə yaxın qəzetin birinci səhifəsində qaldı. Bu, həmin məqaləyə verilən yüksək qiymətin göstəricisidir. Maraqlıdır ki, müəllif həmin məqaləyə epiqraf kimi Ulu Öndər Heydər Əliyevin “Vətənpərvərlik insanın daxilindəki duyğulardır, əgər bunlar yoxdursa, o insan mənəviyyatsızdır” və böyük ingilis şairi Corc Bayronun: “Öz Vətənini sevməyən insan heç nəyi sevə bilməz” sözlərini vermişdi. Vətənpərvərlik mövzusunda tədqiqatları davam etdirən Cəlil müəllim “Vətənpərvərlik mədəniyyətdir” sərlövhəli məqalədə “vətənpərvərlik mədəniyyəti” anlayışını araşdırmışdır. Bu məqalə Heydər Əliyev Fondunun dəstəyi ilə Moskvada nəşr olunmuş “Mədəniyyətlərin dialoqu - müasir dövrün çağırışları” kitabına da daxil edilmişdir. Vətənpərvərlik xalqın tarixi yaddaşının digər tərəfidir. Əgər siz xalqın tarixi yaddaşını bu və ya digər vasitələrlə məqsədyönlü şəkildə “malalaya” bilirsinizsə, o zaman tarixi istədiyiniz şəkildə yenidən yaza, ictimai şüuru manipulyasiya edə, təhrif olunmuş geosiyasi transformasiyalarla barışacaq nəsillər formalaşdıra bilərsiniz. Bu baxımdan, Azərbaycan vətənpərvərliyinin formalaşmış qanunlarına qarşı xarici təxribat törədilə biləcəyini həmişə nəzərə almaq lazımdır. Cəlil haqlı olaraq belə hesab edir ki, vətənpərvərliyin mənşəyini sarsıtmaq – gələcəkdə dövlətin əsaslarını dağıda biləcək təhlükəli və mürəkkəb proseslərə zəmin yarada bilər. Bu, çox vaxt hakimiyyətdən narazı olan daxili düşmənlərin, “beşinci kolon”un əli ilə edilir. Adətən bunlar milli maraqlara, dövlət siyasətinə qarşı çıxan siyasi qruplardır. Tarixdə “beşinci kolon”un dağıdıcı fəaliyyətinin nümunələri çox olub. Sovet İttifaqının dağılmasını xatırlamaq kifayətdir. Məhz sovet vətənpərvərliyini gözdən salmağa başlamış yenidənqurma ideoloqları sovet xalqının fəxr etdiyi, müqəddəs saydığı bütün dəyərlərə sistemli şəkildə aşağılamağa yönəlmiş ideoloji iş apardılar. 1982-ci ildə Simferopol Ali Hərbi-Siyasi Məktəbini bitirən Cəlil Xəlilov son dərəcə təhlükəli bir zonada - SSRİ-nin Tacikistan-Əfqanıstan sərhədində xidmətə göndərildi. Burada “düşmənlər” tərəfindən tez-tez törədilən quldur hücumlarını, qəddarlığı görərək həyatın əsl dəyərini anladı. Qəribədir ki, bu ekstremal şəraitdə Cəlil oxumağa da vaxt tapırdı. 1990-cı ildə o, Tacikistan Dövlət Universitetinin hüquq fakültəsini qiyabi bitirərək, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Dövlət İdarəçilik Akademiyasında “Milli şüur ​​və milli təhlükəsizlik” mövzusunda dissertasiya müdafiə etmiş və siyasi elmlər üzrə fəlsəfə doktoru adına layiq görülmüşdür. SSRİ dağılandan sonra Cəlil müstəqil Azərbaycanın sərhəd qoşunlarının yaradılmasında fəal iştirak edib. O, nəşr edilmiş əsərlərində vurğulayır ki, hər bir dövlətin effektivliyinin əsas göstəricisi onun ölkə ərazisinin toxunulmazlığını və əhalinin xarici təhdidlərdən qorunmasını təmin etmək bacarığıdır. Bu, çoxsaylı amillərdən asılı olan mürəkkəb məsələdir. Amma aydındır ki, onun həlli üçün ilk növbədə, yüksək mütəşəkkil sərhəd qoşunları və həyatını bu qoşunlarda xidmət etməyə həsr etmiş peşəkarlar olmalıdır. General Mustafa Nəsirova həsr etdiyi oçerkdə Cəlil sərhədçini bu cür xarakterizə edir. “Sərhədçi qeyri-adi hərbçidir, onun xidməti ölkənin periferiyasında, dövlət sərhədi xəttində keçir. Bu - dağlar və meşələr, çöllər və səhralar, çay dərələri və dəniz sahilləri deməkdir. Sərhəddəki sərt, riskli xidmətə bir çox cəhətdən ancaq məsuliyyətli, yüksək əxlaqlı insanlar, əsl vətənpərvərlər tab gətirə bilər. Əsgərin hətta qısa müddətə sərhəddə xidmət etməsi də şücaət sayıla bilər. Bütün həyatını sərhəddə xidmətə həsr edənlərin şücaəti isə ölçüyəgəlməzdir”. Cəlil həmişə siyasi və ictimai hadisələrin “qaynar nöqtələrində” olur. Media ilə müntəzəm əlaqə saxlayan, aktual məsələlərin şərhinə həsr olunmuş çıxışlar edən müəllif ictimaiyyətin diqqətini İkinci Dünya Müharibəsinin nəticələrinə yenidən baxmaq cəhdləri, Qarabağ probleminin həllinin nəticələri, veteranların müasir cəmiyyətdə mövqeyi, təhsilin məzmununda hərbi-vətənpərvərlik mövzularının əks olunması, Azərbaycan iqtisadiyyatının şaxələndirilməsi, diasporla əlaqələr kimi aktual mövzulara cəlb edir. 2020-ci ildə Cəlil Xəlilovun hər bir azərbaycanlı üçün müqəddəs olan Qarabağın azad edilməsi uğrunda 44 günlük Vətən müharibəsi dövründə və 2023-cü ildə Qarabağın separatçılardan tam təmizlənməsi üçün aparılan tədbirlər zamanı fəaliyyətini xüsusi qeyd etmək istərdim. Bu qanlı-qadalı günlərdə o, dəfələrlə cəbhə bölgəsinə gedib, əsgərlərlə yaxından ünsiyyətdə olub, onları ruhən dəstəkləməyə yönəlmiş mənəvi-psixoloji məzmunlu söhbətlər aparıb, Qarabağın işğaldan azad edilməsinin tarixi mənasını və əhəmiyyətini izah edib. O, həm də mətbuatla fəal əlaqə saxlayır, Respublika Prezidenti İlham Əliyevin yüksək diplomatik və dövlətçilik siyasətini izah edirdi. Cəlil ictimaiyyətin diqqətini belə bir incə məqama yönəldir ki, bizim qələbəmiz misilsizdir, çünki Azərbaycan təkcə Qarabağ separatçılarını və erməni hərbi birləşmələrini deyil, həm də əsr yarım ərzində mifik “dənizdən dənizə Böyük Ermənistan”ın yaradılması üçün ilkin şərt olan “Artsax” layihəsini bəsləyən dünya ermənilərini məğlub edib. Qələbə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin mükəmməl siyasi rəhbərliyi, sərkərdəlik məharəti və Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin qəhrəmanlığı nəticəsində mümkün olmuşdur. Bu, şəxsiyyətin tarixdəki xüsusi rolunun, xalqı səfərbər etmək  bacarığının sübutu deyilmi! Məhz İlham Əliyevin aydın və dəqiq mövqeyi, hərtərəfli düşünülmüş, tarazlaşdırılmış daxili və xarici siyasəti ölkənin bütün imkanlarını qələbəyə səfərbər etməyə imkan verdi. İqtisadiyyatın inkişafı, müasir ordunun yaradılması, vətənpərvərlik tərbiyəsi son 20 ildə Azərbaycanın dövlət strategiyasını müəyyənləşdirən amillərə çevrilib. Eyni zamanda, Prezident “yumşaq güc”ün formalaşmasına xüsusi diqqət yetirib. Bu, erməni diasporunun səyləri sayəsində dünyada süni şəkildə yaradılmış antiazərbaycan mifi aradan qaldırmaq və Azərbaycanı qlobal kommunikasiya məkanında obyektiv şəkildə təmsil etmək üçün, ölkə, xalq, onların arzuları haqqında həqiqəti əks etdirən məlumatlar yaymaq üçün lazım idi. Gözümüzün qabağında Bakı, Gəncə, Qəbələ, Şəki çoxsaylı humanitar forumların, müxtəlif beynəlxalq festivalların, irimiqyaslı idman yarışlarının keçirildiyi mərkəzlərə çevrilib. Azərbaycan xalqı tarixin sərt sınağından – yetkinlik imtahanından ləyaqətlə çıxdı. Bu sınaqdan ləyaqətlə və ən az itki ilə çıxmaq üçün müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə bizim bütün mədəni, diplomatik, iqtisadi, hərbi potensialımız səfərbər olundu. Düzgün aparılan informasiya siyasəti, Prezidentin mətbuatda proqram xarakterli çıxışları, sistemli vətənpərvərlik tərbiyəsi sayəsində azərbaycanlılara belə bir ideya aşılanıb ki, bu gün Azərbaycan torpağında baş verənlər həyat uğrunda mübarizədir, bu – Vətən müharibəsidir. Cəlil Xəlilov mötəbər mənbələrə istinad edərək diqqətə çatdırır ki, erməni qəsbkarlar ölkəmizə qarşı hərbi təcavüzlə, əzəli Azərbaycan torpaqlarını ilhaq etməklə yanaşı, xalqımıza məxsus qeyri-maddi dəyərləri mənimsəmək və ya onların tarixi mənasını təhrif etmək cəhdlərindən əl çəkmirlər. Məlumdur ki, özlərini “qədim xalq” hesab edən ermənilər təkzibolunmaz tarixi faktlara rəğmən utanıb-qızarmadan özlərini Cənubi Qafqazın aborigenləri kimi təqdim edir və region xalqlarının həm maddi, həm də qeyri-maddi mədəni dəyərlərini özlərininki kimi qələmə verirlər. Cəlilin bir çox əsərlərində Rusiya imperiyası dövründə ermənilərin indiki İran, Suriya və Türkiyə ərazilərindən Cənubi Qafqaza, ilk növbədə Azərbaycan xanlıqlarının torpaqlarına köçürülməsi ilə bağlı tarixi hadisələr şərh edilir. O vurğulayır ki, çar Rusiyası tərəfindən idarə edilən bu miqrasiyanın gözlənilməz nəticələrindən biri həm yerli əhalinin tədricən sıxışdırılması, həm də onların mədəni irsinin məhv edilməsi və ya mənimsənilməsi olub. Cəlil öz fəaliyyətində Heydər Əliyevin vəsiyyət etdiyi multikulturalizm və Azərbaycançılıq konsepsiyalarına sadiqdir. Buna görə təsadüfi deyil ki, Azərbaycanın veteranlar təşkilatı respublikanın rus, ukraynalı, belarus icmaları ilə fəal əlaqələr saxlayır, MDB ölkələrinin səfirlikləri ilə əməkdaşlıq edir. Faşist Almaniyası üzərində qələbəyə Azərbaycanın verdiyi töhfənin layiqincə qiymətləndirilməməsi Cəlili ciddi narahat edir. Həqiqətən, o vaxt Azərbaycandan 700 min nəfər cəbhəyə gedib, onların yarısı döyüş meydanlarında qəhrəmancasına həlak olub. Böyük Vətən Müharibəsi illərində göstərdiyi şücaətlərə görə Azərbaycanın 124 nümayəndəsi Sovet İttifaqı Qəhrəmanı yüksək adına layiq görülüb. Üstəlik, Sovet ölkəsi üçün o çətin günlərdə cəbhəyə neft və neft məhsullarının əsas tədarükçüsü məhz Azərbaycan idi. Ölkədə yanacaq istehsalının 80 faizi Azərbaycan Respublikasının hesabına təmin edilirdi. Bakıda 123 növdən çox silah və sursat istehsal olunurdu. Buna görə, heç də təsadüfi deyil ki, sovet xalqının böyük şücaətinin xatirəsi Azərbaycanda böyük ehtiramla yad edilir. Müharibə veteranlarına qayğı, onların sosial müdafiəsi Cəlil üçün müqəddəs işdir. Onun təşəbbüsü ilə Azərbaycanda “Veterana kömək et” ictimai hərəkatı çərçivəsində demək olar ki, hər bir cəbhəçi himayəyə götürülüb. Gənclərin Azərbaycan Respublikasının Silahlı Qüvvələri sıralarında xidmətə yola salınmasına həsr edilmiş təntənəli mərasimlərdə veteranların iştirakı, veteranların iştirakı ilə igidlik dərsləri, ədəbi və musiqi müsabiqələrinin keçirilməsi xoş ənənəyə çevrilib. Cəlilin beynəlxalq fəaliyyəti diqqətəlayiqdir. Müxtəlif veteran təşkilatlarının Moskvada, Parisdə, Belqradda keçirilən yığıncaqlarında onun çoxsaylı çıxışları iştirakçılar tərəfindən həmişə böyük maraq və rəğbətlə qarşılanır. O, çıxışlarında göstərir ki, son on ildə Azərbaycan iqtisadiyyatının görünməmiş dərəcədə inkişafı sayəsində nəinki əhalinin həyat səviyyəsinin və yaşam keyfiyyətinin aşağı düşməsini dayandırmaq, hətta bu göstəricilərin artmasını təmin etmək mümkün olmuşdur. Vətəndaş cəmiyyətinin və hüquqi dövlətin inkişafı ilə bağlı dövlət siyasəti müxtəlif separatçı hərəkatların əsaslarını sarsıdıb. Orduya, onun mütəşəkkilliyinə, müasir silah növləri ilə təminatına lazımi diqqət və qayğı göstərilməsi sayəsində ölkənin müdafiə qabiliyyəti artıb. Nəticə etibarı ilə, xarici ekspansiya təhlükəsi aradan qalxıb. Beynəlxalq siyasətdə və digər dövlətlərlə münasibətlərdə adekvat mövqelər müəyyənləşdirilərkən milli maraqlar əsas götürüldüyü üçün ölkənin beynəlxalq aləmdə nüfuzu xeyli artıb. Eyni zamanda, bu çıxışlarda hökmən Xocalı soyqırımı, qaçqınların vəziyyəti, bəzi ölkələrdə faşizmin yenidən baş qaldırması cəhdləri kimi mövzulara toxunulur, dinləyicilər dünyada faşizmin yenidən baş qaldırmasının səbəbləri və bu mənfur hərəkətlərə son qoymaq barədə düşünməyə dəvət edilir. Bu yaxınlarda Cəlilin qələminin məhsulları olan iki maraqlı, dərin məzmunlu kitab nəşr edilib: Ümummilli Lider Heydər Əliyevə həsr olunmuş “Xalqa həsr edilən ömür” kitabı və ali məktəblər üçün “Milli təhlükəsizlik nəzəriyyəsi” dərsliyi. Hər iki kitab Azərbaycanın elmi, pedaqoji və mədəni ictimaiyyəti tərəfindən yüksək qiymətləndirilib. Mən bu oçerkdə Cəlil Malik oğlu Xəlilovun irimiqyaslı nəzəri və praktiki işinin yalnız bəzi məqamlarını işıqlandırmağa çalışmışam. Onun ən humanist təsisat olan Azərbaycan Respublikası Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatının effektivliyinin artırılmasına yönəlmiş gərgin fəaliyyəti, gündəlik cari işləri kölgədə qaldı. Nizami Məmmədov, fəlsəfə elmləri doktoru, professor, Beynəlxalq Yazıçılar və Publisistlər Birliyinin üzvü    

Hamısını oxu
AQTİ ilə Türkiyənin müvafiq qurumu arasında bitki sağlamlığı sahəsində əməkdaşlıq haqqında Anlaşma Memorandumu imzalanıb

Veteran.gov.az xəbər verir ki, Azərbaycan Respublikası Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin (AQTA) sədri Qoşqar Təhməzlinin rəhbərlik etdiyi nümayəndə heyətinin Türkiyəyə rəsmi səfəri çərçivəsində Türkiyə Respublikasının kənd təsərrüfatı və meşəçilik naziri ilə görüş keçirilib.   Görüş çərçivəsində qida təhlükəsizliyi sahəsində iki ölkə arasında əməkdaşlığın daha da genişləndirilməsi məqsədilə normativ hüquqi bazanın təkmilləşdirilməsi, “Azərbaycan Respublikası Hökuməti ilə Türkiyə Respublikası Hökuməti arasında baytarlıq sahəsində əməkdaşlıq üzrə Saziş”in və “Azərbaycan Respublikası Hökuməti ilə Türkiyə Respublikası Hökuməti arasında bitki mühafizəsi və karantini sahəsində əməkdaşlıq üzrə Saziş”in imzalanması prosesinin sürətləndirilməsi məsələləri, eləcə də, Azərbaycan Qida Təhlükəsizliyi İnstitutunun (AQTİ) qida təhlükəsizliyi sisteminə daxil olan laboratoriyalarının optimallaşdırılması, modernləşdirilməsi və akkreditasiyası sahəsində əməkdaşlığın həyata keçirilməsi ətrafında fikir mübadiləsi aparılıb. Eyni zamanda AQTİ ilə Türkiyənin elmi-tədqiqat institutları arasında təcrübə mübadiləsi, araşdırma institutlarının elmi-texniki ədəbiyyat bazasından yararlanmaq istiqamətində əməkdaşlıq perspektivləri müzakirə olunub.   AQTİ ilə Türkiyə Respublikasının Kənd Təsərrüfatı və Meşəçilik Nazirliyinin Aqrar Tədqiqatlar və Siyasət Baş idarəsi arasında bitki sağlamlığı sahəsində əməkdaşlıq haqqında Anlaşma Memorandumu imzalanıb. Memoranduma əsasən, Azərbaycan və Türkiyədə bitki sağlamlığı sahəsində əməkdaşlığın inkişaf etdirilməsi məqsədilə birgə elmi-tədqiqat və inkişaf layihələrinin, bitki sağlamlığı məsələləri üzrə nəzəri və praktiki biliklərə dair təlim proqramlarının, bitki sağlamlığı sahəsində tədqiqat məsələləri üzrə və bitki sağlamlığı üzrə kliniki xidmətlərin həyata keçirilməsi nəzərdə tutulur.  

Hamısını oxu
Bu il Azərbaycanda 9 May qeyd olunacaqmı?

Rusiya Prezidenti Vladimir Putinin sərəncamı ilə Moskvada hərbi parad keçiriləcək. Parad Qırmızı Meydanda təşkil olunacaq.  Kremlin mətbuat xidmətinin məlumatına görə, Böyük Vətən Müharibəsindəki qələbənin 77-ci ildönümünə həsr olunmuş paradın məşqi mayın 7-də, hərbi parad isə mayın 9-da keçiriləcək. Paradda kimlərin iştirak edəcəyi, hansı ölkələrdən qonaqların təşrif buyuracağı hələlik məlum deyil.  Rusiyanın Ukraynada apardığı müharibə ilə əlaqədar bir çox ölkələr bu addıma etirazla yanaşıb. Belə ki, Latviya parlamenti 9 may tarixini Ukraynada həlak olan şəxslərin anım günü elan edən qanun layihəsi qəbul edib. Layihəni Seymin 100 deputatından 61-i dəstəkləyib. Qanun mayın 9-da Qələbə gününün qeyd olunmasını qadağan edir. Həmin gün dövlət və yerli özünüidarəetmə qurumları tərəfindən əyləncə və bayram tədbirləri keçirilməyəcək. Həmçinin kütləvi tədbirlərin təşkilinə də icazə verilməyəcək. Digər keçmiş Sovet ölkələrində 9 may tarixinin hansı şəkildə qeyd olunacağı hələlik açıqlanmayıb.   Bəs, Azərbaycanda 9 may – Qələbə günü qeyd olunacaqmı?   Bu barədə Modern.az-a açıqlama verən Azərbaycan Respublikası Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatının sədr müavini, ehtiyatda olan polkovnik Cəlil Xəlilov 9 Mayla bağlı bəzi tədbirlərin keçiriləcəyini bildirib: “Təbii ki, biz həmin tarixə hörmətlə yanaşırıq. Ona görə ki, 700 minə yaxın azərbaycanlı müharibədə iştirak edib. Onların yarısından çoxu geri qayıtmayıb. Bu tarixi günü ümummilli lider Heydər Əliyev hələ o zaman bayram kimi tanıyıb. 9 May bayramını həmişə qeyd edirik”. “Tarixi faktları gənclərimizin yadına salırıq. Bizim babalarımız faşizmə qarşı necə mübarizə aparıb, necə qalib gəliblər, bunu bir daha xatırlayırıq. Onların abidələrini ziyarət edirik, gül qoyuruq. Müəyyən konfrans və tədbirlər keçiririk”, - deyə C.Xəlilov vurğulayıb. Xatırladaq ki, bəşər tarixi özünün ən qanlı savaşını 1939-1941-ci illərdə yaşayıb. Xeyli insanın ölümünə səbəb olan müharibənin qalibi SSRİ olub. SSRİ-də birləşmiş xalqlar faşizm üzərində tarixi zəfər qazanıb. O xalqlar arasında azərbaycanlılar da xüsusi qəhrəmanlıq göstəriblər. 700 minə yaxın azərbaycanlı müharibə başlayan kimi cəbhəyə yollanıb. Berlində zəfər bayrağını sancan da məhz azərbaycanlı olub. Qələbədə payı olmuş ölkələrdə hər il 9 may münasibətilə tədbirlər keçirilir, bu tarixdə müharibə iştirakçıları, onların keçdiyi zəfər yolu xatırlanır. Rusiyanın paytaxtı Moskvada isə 9 mayla bağlı hər il ənənəvi qələbə paradı təşkil olunur. Paradda bir sıra ölkələrdən gələn qonaqlar da iştirak edirlər. Bu il keçirilməsi nəzərdə tutulan qələbə paradının qrafiki hələlik bəlli deyil.

Hamısını oxu