Please ensure Javascript is enabled for purposes of website accessibility
Azərbaycan Respublikası Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatı
Veteranların təcrübəsindən biz daim bəhrələnməliyik, istifadə etməliyik
Heydər Əliyev

Культур как предпосылка международной и национальной безопасности

Халилов Дж.М.   В 1993 году журнал Foreign Affairs опубликовал статью Самюэля Хантингтона «Столкновение цивилизаций?» Эта статья вызвала огромный резонанс в политических и научных кругах. Научная общественность была заинтригована главной идеей статьи Хантингтона, что центральным и наиболее опасным аспектом зарождающейся глобальной политики XXI столетия может стать конфликт между странами, принадлежащими различным цивилизациям. Хантингтон, учитывая беспрецедентную дискуссию вокруг своей статьи, написал книгу под тем же названием, в которой он существенно дополнил и уточнил вопросы, сформулированные в статье, а также развил ряд других идей, связанных с рассматриваемой темой. В частности, раскрыл связь понятий «культура» и «цивилизация»; писал о сдвиге баланса власти среди цивилизаций; о культурных истоках не западных обществ; о конфликтах, порожденных западным универсализмом, о причинах и динамике современных региональных войн и т.п. Главный вывод книги таков: столкновения цивилизаций являются наибольшей угрозой миру и международный порядок, основанный на учете особенностей цивилизаций, является надежным средством предупреждения новых войн. В мире после «холодной войны» культура и различные виды культурной идентификации определяют модели сплоченности, дезинтеграции и конфликта. Следует подчеркнуть, что Хантингтон не утверждает фатальную неизбежность конфликтов цивилизаций, а предупреждает об их возможности, если не будет диалога между культурами, взаимопонимания между их представителями. В этой связи примечательно его последнее интервью, где он подтверждает эту мысль. «Я считаю очень важным развитие диалога между культурами и цивилизациями, так как не вижу другой альтернативы для их сосуществования... С момента появления моего тезиса clash of civilisations, проявленные на него реакции показали, что ответственные актеры мировой сцены во все большей степени выражают серьезную обеспокоенность по поводу возможности столкновения цивилизаций. Вследствие того - и я этому очень рад - появилось широко распространившееся во всем мире движение, целью которого стало развитие диалога между культурами». Таким образом, есть только один путь избежать возможного конфликта цивилизаций, обеспечить международную и национальную безопасность: диалог культур. «Национальная безопасность» - это состояние защищенности личности, общества и государства от внутренних и внешних угроз, которое позволяет обеспечить конституционные права, свободы, достойные качество и уровень жизни граждан, суверенитет, территориальную целостность и устойчивое развитие Азербайджана. Азербайджан за последние десять лет в основном преодолел последствия тяжелого политического и социально-экономического кризиса конца прошлого столетия. Благодаря беспрецедентному развитию экономики удалось не только остановить падение уровня и качества жизни населения, но и обеспечить их рост. Государственная политика по развитию гражданского общества, правового государства, мультикультурализма сделали безосновательными различные сеператистские движения. Обороноспособность страны усилилась благодаря должному вниманию к армии, ее организации, обеспеченностью современными видами вооружений. Это устранило угрозу внешней экспансии. На основе национальных интересов определены адекватные позиции в международной политике и отношениях с другими странами, что значительно приумножило международный авторитет страны. Реализация продуманной политики в области государственной и общественной безопасности, соответствующей внутренним и внешним условиям, имеет фундаментальное значение для обеспечения необходимых условий реализации конституционных прав и свобод граждан, перехода к устойчивому развитию, соблюдения территориальной целостности и суверенитета государства. Однако современные коллизии, связанные с появлением целого ряда глобальных проблем, ставят человека любой цивилизации в критическую ситуацию незащищенности. Ожидания, направленные в будущее, сейчас смешаны не только с разочарованием от прошлого и предчувствиями экологических катаклизмов, на них налагаются также понимание неоднозначности перспектив социального, экономического и политического развития современной цивилизации. Несомненно, это придает новый смысл и новое значение проблеме безопасности. В целом безопасность человека определяется совокупностью факторов, которые в той или иной степени связаны с природными, техногенными и социально-политическими условиями бытия. Более того, как ни покажется на первый взгляд странным, выявление предпосылок безопасности человека следует искать в разгадке природы самого человека. Современная наука характеризует человека как биопсихосоциальное существо. Накопилось достаточное количество данных, свидетельствующих в пользу того, что развитие человеческого организма опосредуется социальными условиями его существования. Вместе с тем, формирование тех качеств человека, которые определяются как социально-психические, протекает вовсе не вне человеческого организма и не помимо биологического развития человека, а именно в ходе этого процесса. Биологическая составляющая человека подчеркивает глубинную связь людей с природой. Целесообразное, осмысленное поведение живых организмов вновь и вновь приводит к мысли, что жизнь - это нечто большее, чем просто физико-химическое взаимодействие. Конечный результат, к которому стремится любое живое существо, - это самосохранение, причем речь идет о сохранении не столько индивидуума, сколько биологического вида. В этом отношении способность человека вопрошать о своем будущем дает надежду на оптимистический исход. Она обязывает нас заботиться о природной среде, о биосфере. Вместе с тем биологические качества человека не совсем типичны. Так, человек единственный вид на Земле, который убивает себе подобного. Ни один другой вид не уничтожает представителя собственного вида. Духовный мир человека основывается на его психике. Трансформации психических состояний человека зависят от ритмов физиологической, психологической, социальной жизни человека. Психические качества человека объясняют нам его поведение, природу доброжелательности и любви, но они же объясняют и природу ненависти и агрессии. Утешением для нас является социальная грань в сущности человека, то обстоятельство, что социализация индивида - целенаправленный, в принципе управляемый процесс. Социальное может подавлять и преимущественно подавляет в человеке звериные инстинкты и агрессивные качества. Чрезвычайно важно поэтому для будущего человечества формирование личности на основе гуманистических ценностей, которые в принципе пронизывают культуры всех народов, всех религий. Для безопасности человека необходимо гармоничное взаимодействие всех видов социальных структур, которые тесно связаны с деятельностью каждого индивида1. В этом плане высокая адаптация к жестким условиям выживания, присущая человеку, как бы усиливается его социокультурной составляющей, которая в свою очередь слагается из опыта разных культур. Диалог этих культур дает возможность выработать человечеству стратегию выживания и адаптации, передать этот опыт всем живущим, мобилизуя весь социокультурный, а также личностный потенциал каждого человека в отдельности. Ключевое значение для будущего мира приобретает социализация индивида на основе диалога культур. Каким образом это осуществлять? Казалось бы, ответ очевиден: в духе гуманизма, в духе соблюдения прав человека на свободу. Возникающие здесь противоречия между антропоцентризмом и социоцентризмом, между отдельными людьми, на которые впервые обратил внимание Ф. Ницше, в принципе разрешаются путем нацеливания индивида на универсальные, смысловые константы культуры, такие как Истина, Красота, Добро. Другими словами, в отличие от Ф. Ницше мы должны считать, что гуманизм предполагает не только индивидуально значимое, но и родовое, общечеловеческое. В этом отношении нравственные ценности мировых религий при их взаимодействии могут служить основой воспитания человека будущего. В последние годы стала очевидна еще одна доминанта в понимании гуманизма. Это необходимость вовлечения экологических ценностей в нравственную систему. Отношение к природе и отношение людей друг к другу образуют двуединую эко-гуманистическую систему ценностей. Это обстоятельство должно определить основное содержание образования в XXI столетии. Человечество неотвратимо встает перед выбором своего дальнейшего пути развития. Стихийное неуправляемое развитие способно смести с лица Земли всяческое проявление жизни во всех ее простейших и высших формах. Чтобы человеческий род как уникальный вид сумел сохраниться, необходим переход к устойчивому развитию. Концепцию устойчивого развития нельзя отрывать от концепции национальной и глобальной безопасности. Если традиционное развитие квалифицируется как неустойчивое, то его безопасность, в принципе, обеспечить нельзя и речь может идти об обеспечении безопасности именно на пути устойчивого развития. Вот почему любая стратегия безопасности должна исходить из принципов стратегии перехода на путь устойчивого развития. Безопасными можно считать те общества, которые реализуют модель устойчивого развития, а опасными - те, которые идут по пути неустойчивого развития. В этом смысле безопасность становится одним из важнейших критериев социального развития, которое должно быть одновременно и устойчивым, и безопасным.

2018-04-26 00:00:00
2595 baxış

Digər xəbərlər

Sabirabadlı veteranlar Şirvan Şəhər Mərkəzi Xəstəxanasını ziyarət edib

Sabirabadlı müharibə veteranları Şirvan Şəhər Mərkəzi Xəstəxanasını ziyarət edib, tibbi heyətlə görüşüblər. Bu barədə veteran.gov.az-a Respublika Veteranlar Təşkilatının Sabirabad rayon şöbəsinin sədri Faiq Hüseynov məlumat verib. Respublika Veteranlar Təşkilatını Sabirabad rayon şöbəsinin sədri Faiq Hüseynov və müavini İslam Aslanov Şirvan Şəhər Mərkəzi Xəstəxanasına səfər əsnasında xəstəxananın kollektivinə öz təşəkkürlərini bildirib, onlara şərəfli işlərində yeni-yeni nailiyyətlər arzulayıblar. Qeyd olunub ki, məhz həkimlərin fədakar əməyi nəticəsində 44 günlük Vətən müharibəsində xeyli sayda yaralıya yüksək səviyyəli tibbi yardım göstərilib, nəticə etibari ilə yüzlərlə insan həyata qaytarılıb. Terapeya və Qəbul şöbələrinin tibbi heyətinin, o cümlədən nevropotoloq Sabir həkim, Təranə həkim, tibb bacılarından Aysel xanım, Gülnarə xanım, Nəzrin xanım, Kəmalə xanım, Güllü xanımın əməyi xüsusilə yüksək qiymətləndirilib və təqdir olunub.   Respublika Veteranlar Təşkilatının mətbuat xidməti

Hamısını oxu
Cəlil Xəlilov: “Brüssel görüşü dövlətimizin Ermənistan üzərində növbəti qələbəsidir”

“Brüssel görüşü dövlətimizin Ermənistan üzərində növbəti qələbəsidir”. Bunu saytımıza açıqlamasında Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatının sədr müavini, polkovnik Cəlil Xəlilov bildirib. Polkovnik qeyd edib ki, Brüssel görüşü bir çox baxımdan mühüm əhəmiyyətə malikdir: “Brüssel görüşünü əhəmiyyətli edən ən mühüm amillərdən biri Brüssel formatının yenidən bərpa edilməsi ilə bağlıdır. Bildiyiniz kimi, Azərbaycan hər zaman Brüssel formatından, eyni zamanda Avropa İttifaqı ilə münasibətlərin vəziyyətindən razı olub. Tarixə nəzər salsaq görərik ki, buna mane olan yalnız Fransa olub. Hansı ki, artıq Fransanın bu müstəvidəki təxribatlarının qarşısı alınıb. Fransanın özünün də Avropa İttifaqında nüfuzu zəifləyib. Bu isə ölkəmizə imkan verir ki, öz maraqlarını Brüssel formatı və Avropa ittifaqı ilə münasibətlərdə daha uğurla bərpa etsin”. Cəlil Xəliov qeyd edib ki, Azərbaycan Brüssel görüşündə Ermənistanı bir çox həqiqətləri etiraf etməyə, eyni zamanda mövcud reallığı qəbul etməyə vadar edib: “Brüssel görüşünün digər bir önəmi Ermənistanın Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü tanıması oldu. Bu görüşdə rəsmi İrəvan liderlərin 1991-ci ilin “Alma-Ata Bəyannaməsi”nə sadiqliyini təsdiqlədi, Ermənistanın 29,800 kvadratkilometr, Azərbaycanın isə 86,600 kvadrat kilometr ərazisiyə malik olduğunu etiraf etdi. Bu, dövlətimizin Ermənistan üzərində növbəti diplomatik qələbəsi oldu. Bundan başqa, Ermənistan Zəngəzur dəhlizinin açılmasının da zəruriliyini təsdiqlədi. Zəngəzur dəhlizinin açıması ideyası Avropa Birliyi tərəfindən də ciddi şəkildə dəstəkləndi. Başqa sözlə desək, Brüssel görüşü Zəngəzur dəhlizinin açılması prosesinə bir qədər də təkan verdi, onun strateji önəmini bir daha ortaya qoydu”. Polkovnik qeyd edib ki, qarşıdakı Kişinyov görüşündə ermənipərəst Fransanın iştirakı formal xarakter daşıyır və heç bir ciddi önəm kəsb etmir:  “Bildiyiniz kimi, qarşıda Azərbaycan, Ermənistan, Fransa və Aİ rəhbərlərinin görüşü gözlənilir. Lakin tərəflərin bu tərkibdə bir araya gəlməsi format deyil. Bu, orada keçiriləcək sammit çərçivəsində qeyri-rəsmi bir görüş olacaq. Görüşdə hər zaman Azərbaycanın ərazi bütövlüyünə açıq dəstək nümayiş etdirən Almaniya da iştirak edəcək ki, bu da Fransa faktorunu tamamilə neytrallaşdıracaq. Bir sözlə, Fransanın Kişinyov görüşündə iştirakı heç bir əhəmiyyət kəsb etməyəcək. Azərbaycan Brüssel görüşündə olduğu kimi qeyri-rəsmi Kişinyov görüşündə də öz mövqeyini qətiyyətlə müdafiə edəcək və Ermənistanın diplomatik məğlubiyyəti daha da dərinləşəcək”.  

Hamısını oxu
2021-ci il Azərbaycan üçün uğurlu və əlamətdar oldu

2021-ci il başa çatmaq üzrədir. Bu il də dünyanın mənzərəsi həm rəngarəng, həm də ziddiyyətli və mürəkkəb oldu. Bəşəriyyət üçün ciddi təhlükə mənbəyinə çevrilmiş və ciddi dəyişikliklərə səbəb olan pandemiya şəraiti, iqtisadi problemlər, ayrı-ayrı regionlarda hərbi-siyasi qarşıdurmalar, siyasi kataklizmlər və s. bir çox güclü, inkişaf etmiş ölkələrin çox sayda problemlər və çətinliklərlə qarşılaşmasına səbəb oldu. Cənubi Qafqazın lider ölkəsi, dünyada güclü – qüdrətli, nüfuzlu və qalib dövlət kimi tanınan Azərbaycan isə öz inkişaf yolunda əmin addımlarla irəliləməyə davam etdi.   Zəfər yürüşünün davamı   Yola salmağa hazırlaşdığımız il Azərbaycan üçün Zəfər ilinin, yaxud Zəfər yürüşünün davamı oldu. Belə ki, ötən il işğaldan azad olunmuş ərazilərdə nəhəng bərpa-quruculuq işlərinin görülməsi, Böyük Qayıdışa hazırlıq məqsədilə mühüm layihələrin reallaşdırılması, xüsusilə də Müzəffər Ali Baş Komandanımızın əzəli və əbədi torpaqlarımıza möhtəşəm tarixi səfərləri mühüm əhəmiyyətə malik olmaqla yanaşı, milli yaddaşımıza əbədi həkk olundu. Bu, həmçinin Azərbaycanın milli inkişafın yeni mərhələsinə qədəm qoymasına imkan verən mühüm amillərdən biridir.   Ardıcıl islahatlar və uğurlu siyasi dialoq prosesi Azərbaycanın qüdrətini artırır   2021-ci ildə Prezident İlham Əliyevin siyasi iradəsi əsasında bütün sahələri əhatə edən sistemli islahatların həyata keçirilməsi Azərbaycanın gücünün daha da artmasını şərtləndirdi. İslahatlar iqtisadiyyatın inkişafı, idarəetmədə səmərəliliyin artırılması, qanunun aliliyinin təmin olunması, vətəndaş cəmiyyətinin və hüquqi dövlətin əsaslarının gücləndirilməsi baxımından böyük əhəmiyyətə malik oldu.  Xüsusilə də, siyasi dialoq prosesinin uğurla davam etdirilməsi milli birliyin – həmrəyliyin daha da möhkəmlənməsinə mühüm töhfə oldu. 44 günlük Vətən müharibəsi dövründə olduğu kimi, postmüharibə mərhələsində də siyasi qüvvələr milli maraqlara, xalqın və dövlətin mənafeyinə dair məsələlərdə birlik – vahid mövqe nümayiş etdirməklə Azərbaycan Prezidentinin qətiyyətli siyasətinə birmənalı dəstək verdilər. Bu isə xalqımızın həmrəyliyinin daha da güclənməsidir.   Həmrəyliyimiz milli gücümüzdür   Həmrəylikdən  bəhs edərkən xüsusi qeyd etmək lazımdır ki, Prezident İlham Əliyevin ətrafında dəmir yumruq kimi birləşərək öz qüdrətini bütün dünyaya göstərən Azərbaycan xalqı bu il 31 dekabr – Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəylik Gününü daha böyük qürur və sevinc hissi ilə qeyd edir. Çünki biz qalib ölkənin vətəndaşları, qalib xalqın nümayəndələriyik!   Burada haşiyə çıxaraq bir daha xatırlatmağı borc bilirəm ki, 1991-ci il dekabrın 16-da Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin Ümummilli Lider Heydər Əliyevin Sədrliyi ilə keçirilən iclasında 31 dekabrın dünya azərbaycanlılarının həmrəylik bayramı kimi qeyd olunması barədə qərar qəbul edilməsi böyük tarixi əhəmiyyətə malikdir. O zaman Ali Məclis bununla bağlı qanunvericilik aktının qəbul olunması üçün ölkə parlamentinə - Ali Sovetə müraciət etmişdi. Dekabrın 25-də isə Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin Milli Şurası müraciəti nəzərə alaraq dekabrın 31-nin Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəylik Günü elan olunması barədə qanun qəbul etmişdi. Ümummilli Liderimiz “Mən həmişə fəxr etmişəm, bu gün də fəxr edirəm ki, mən azərbaycanlıyam!” kəlamı ilə milli mənsubluğumuzla, milli kimliyimizlə qürur duymağı aşılamışdı. Onun əsasını qoyduğu müasir azərbaycançılıq ideologiyası Azərbaycan xalqının birliyini, həmrəyliyini təmin edən məfkurəyə çevrildi. Prezident İlham Əliyevin bu siyasəti uğurla davam etdirməsi isə milli birliyimizi zirvəyə daşıdı və Vətən müharibəsində biz bunun canlı şahidi olduq. Bu gün də dünya azərbaycanlıları Heydər Əliyev ideyalarını, Prezident İlham Əliyevin siyasətini qətiyyətlə dəstəkləyir, milli məfkurəmiz olan azərbaycançılıq ətrafında sıx birləşib.   Yeni mərhələ və yeni hədəflər   Müasir müstəqil Azərbaycan milli tərəqqinin yeni mərhələsinə qədəm qoyub, ümummilli məqsədlərə və strateji hədəflərə çatmaq uğrunda inamla addımlar. Öz ərazi bütövlüyünü təmin etmiş Azərbaycan daha güclüdür, yeni nailiyyətlər əldə etmək, qüdrətini daha da artırmaq əzmindədir. Xalq-iqtidar birliyi ölkəmizin qarşısında yeni perspektivlər açır. Prezident İlham Əliyevin qeyd etdiyi kimi, bu gün müstəqil Azərbaycan dövləti özünün ən şanlı dövrünü yaşayır: “Çünki Azərbaycan tarixdə heç vaxt bu qədər güclü olmamışdır. Bu gün bu, həm siyasi gücdür, iqtisadi gücdür, xalq-iqtidar birliyidir, hərbi gücdür və bizim regionda oynadığımız müsbət roldur. Biz bu gücdən istifadə edərək qarşımızda duran əsas vəzifəni şərəflə yerinə yetirdik”. Xalqımızı, dünyanın dörd bir tərəfində yaşayan məğrur və qürurlu soydaşlarımızı 31 dekabr – Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəylik Günü münasibətilə təbrik edirəm. Yaşasın qüdrətli Azərbaycan dövləti! Yaşasın həmrəy Azərbaycan xalqı! Yaşasın Müzəffər Ali Baş Komandanımız!   Siyavuş Novruzov Milli Məclisin Regional məsələlər komitəsinin sədri

Hamısını oxu
Saatlı Rayon Polis Şöbəsinin təşkilatçılığı ilə “Narkomaniyaya yox deyək” mövzusunda maarifləndirici tədbir keçirilib

Saatlı Rayon Polis Şöbəsinin təşkilatçılığı ilə S.Vurğun adına 2 saylı tam orta məktəbdə “Narkomaniyaya yox deyək” mövzusunda maarifləndirici tədbir keçirilib. Tədbirdə Rayon İcra Hakimiyyətinin, Təhsil şöbəsinin nümayəndələri, RPŞ-nin əməkdaşları, məktəbin pedaqoji heyəti və yuxarı sinif şagirdləri iştirak ediblər.   Veteran.gov.az xəbər verir ki, bu barədə Daxili İşlər Nazirliyinin sosial şəbəkədəki rəsmi səhifəsində məlumat verilib. Məlumatda deyilir:   “Tədbirdə çıxış edən RPŞ-nin rəisi, polis polkovniki Azər Tağıyev müasir dövrümüzün ən ağrılı problemlərindən biri olan və ən başlıcası, cəmiyyətin ciddi bəlasına, onun inkişafı üçün təhlükə mənbəyinə çevrilən narkomaniyanın fəsadlarından bəhs edib. O bildirib ki, narkotik qəbul etmək təklifinə aldanan gənclər çox vaxt bu vasitələrin təhlükəliliyi haqqında informasiyaya malik olmurlar. Hamin maddələrdən istifadə etdikdə isə onlarda dəhşətli vasitəyə ömürlük asılılıq yaranır, vaxt keçdikcə cəmiyyətdən təcrid olunmağa başlayırlar. Ona görə də, gənc və yeniyetmələrin antinarkomaniya ruhunda tərbiyə olunmasında əsas vəzifə valideynlərin, müəllimlərin və bütün ziyalıların üzərinə düşür.   Daha sonra çıxış edən digər iştirakçılar erkən nigah və dini radikalizm mövzusunda danışaraq, cəmiyyətdə rast gəldiyimiz belə halların doğurduğu sosial problemlər, fizioloji fəsadlar və ailə zorakılığı barədə geniş məlumatlar veriblər.   Görüşün sonunda gəncləri maraqlandıran suallar cavablandırılıb”.   Məlumat üçün qeyd edək ki, Daxili İşlər Nazirliyi mütəmadi şəkildə ölkənin müxtəlif şəhər və rayonlarında analoji tədbirlər həyata keçirir, “Narkomaniyaya yox deyək” mövzusunda maarifləndirici görüşlər təşkil edir.   Seymur ƏLİYEV  

Hamısını oxu