Çoşqun həyat kəfaləti
Bu məqamlar Özbəkistanda gənclərin öz gələcəyinə diqqət yetirmələri, biliklərə yiyələnmələri, istedadlarını nümayiş etdirmələri üçün hər cür şərait və imkanlar yaradılıb deməyə əsas verir.
Bu gün buxaralı gənclərin həyatında, dünyagörüşlərində baş verən dəyişikliklər, onların sağlam gələcək arzusu, ölkəmizin inkişafına töhfə vermək istəyi də təqdirəlayiqdir. Bundan söz düşmüşkən, ilk növbədə uğur qazanmış, həyatda öz yerini tapan məşhur adamlarin həyat fəlsəfəsinə diqqət yetirək: onlar təhsildən əl çəkmirlər, çətinliklərə boyun əymirlər, həmişə səbirli, hərəkətdə olurlar.
Eyni zamanda Özbəkistanda xaricdən işləyənlərin sayı da artır. Əlbəttə, uzaqdan işləmək hər iki tərəf üçün əlverişlidir. Bu fəaliyyət növü frilanserlik, yəni bir mütəxəssisin müəyyən bir müəssisə ilə birbaşa əlaqəli olmaması və razılaşdırılmış pul məbləğində müəyyən bir müddət ərzində müstəqil şəkildə layihələr və tapşırıqları yerinə yetirməsidir. Frilanseliyin proqramlaşdırma sahəsi yüksək həddə çatıb. İT üzrə frilanser olmaq proqramlaşdırma və ingilis dilini dərindən öyrənməyi tələb edir. Bunun üçün internetdə xarici və proqramlaşdırma dillərini öyrədən bir çox pulsuz təlim kursları mövcuddur. Proqramlaşdırma üçün xarici dilləri pulsuz öyrədən duolingo.com, code.org, uzbekcoders.uz, mohirdev.uz və ya prep.uz saytlarından istifadə edə bilərsiniz.
Təhsil xidmətləri göstərən İT parkın rezidentləri vasitəsilə informasiya texnologiyaları sahəsində öz bacarıqlarını artırmaq imkanı da var. Qeyd edək ki, Buxara Vilayət Xalq Deputatları Şurasının ölkədə ilk olan e-kengash.uz rəsmi saytı İT parkın rezidenti “IT Education Leader” MÇC tərəfindən hazırlanıb.
Dövlətimizin başçısı tərəfindən irəli sürülən beş mühüm təşəbbüsdən üçüncüsü, əhalinin və gənclərin kompüter texnologiyalarından və internetdən səmərəli istifadəsinin təşkilinə yönəlib. Bu təşəbbüsün həyata keçirilməsini, yəni əhalinin, o cümlədən gənclərin kompüter texnologiyaları və internetdən səmərəli istifadəsini təmin etmək məqsədilə rayonun bütün şəhər və rayonlarında ümumilikdə 12 rəqəmsal texnologiya tədris mərkəzi yaradılmışdır. Onlarda hazırda 25 mütəxəssis çalışır. Bu mərkəzlərdə gənclərə informasiya texnologiyaları, proqramlaşdırma, robototexnika, kiberidmanın əsasları və elektron ticarət kimi istiqamətlər üzrə bilik və bacarıqlar verilir. Bu günə qədər 2398 tələbə kompüter savadlılığı, veb-proqramlaşdırma, mobil-proqramlaşdırma, qrafik dizayn, robototexnika, kibersport və İT-İngilis dili kimi müvafiq sahələr üzrə təlim keçib və sertifikat alıb.
2021-ci ilin may ayında Buxara rayonunda Rəqəmsal texnologiyalar tədris mərkəzini veb-proqramlaşdırma üzrə sertifikatla bitirən Azadbek Hatamov hazırda "Feliçita" Tədris Mərkəzində bacı və həmyaşıdlarına proqramlaşdırma üzrə dərs deyir. Digər məzun Nazim Rəhimov hazırda "İT PARK" ın Buxara filialında veb-proqramlaşdırma sahəsində çalışır. Tədris mərkəzlərində “Dəmir dəftər”, “Gənclər kitabı” və “Qadın kitabı”nda qeydiyyatdan keçən 374 şagird pulsuz təhsil alıb və bacarıqlarını inkişaf etdirib.
Gənclərin proqramlaşdırma və informasiya texnologiyaları sahəsində startap layihələrinə cəlb edilməsi və dəstəklənməsi, təcrübə mübadiləsinin təmin edilməsi məqsədilə rayonumuzda bir çox müsabiqələr təşkil olunub. Bunlara “İdeaton”, “Hakaton”, “Perspektivli İT layihələri”, “Proqramlaşdırmada ilk addım”, “Vabkent.Teç”, “Buxara IT EXPO” müsabiqələri və kiberidman yarışları daxildir. Gənclərin informasiya texnologiyaları və kommunikasiyalarına marağını artırmaq, onların proqramlaşdırma üzrə ilkin bacarıqlarını inkişaf etdirmək, o cümlədən gəncləri “Bir Milyon proqramçı” layihəsinə cəlb etmək məqsədilə rayonlarda İT-parkın əməkdaşları ilə bağlı təbliğat-təşviqat işləri aparılıb, uzbekcoders.uz platformasından dərslərin mənimsənilməsi üzrə dərslər keçirilir.
Bu günə kimi www.uzbekcoders.uz saytında “Bir milyon proqramçı” layihəsi çərçivəsində 57 735 gənc oğlan və qız qeydiyyatdan keçib və 36 443 iştirakçı, o cümlədən 28 810 məzun sertifikat alıb. Həmçinin bu layihənin təbliği məqsədilə rayonda 102 ümumtəhsil məktəbi, 36 peşə liseyi, kollec və texnikumlar təşkil olunub. Bundan əlavə, yeni yaradılmış Buxara İnformasiya Texnologiyaları Kollecində gənclərin informasiya texnologiyaları sahəsində biliklərini təkmilləşdirmək üçün geniş imkanlar var. Orta ixtisas təhsili proqramlarını müvəffəqiyyətlə başa vurmuş məzunlar ixtisasları üzrə bakalavriat təhsili sahələri üzrə qəbul imtahanı olmadan təkbətək müsahibə yolu ilə ali təhsil müəssisələrində təhsillərini davam etdirmək hüququ qazanacaqlar.
Ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə rayonda informasiya texnologiyaları və rabitə sahəsində fəaliyyət göstərən müəssisə və təşkilatların sayı 15 faiz artaraq 341-ə çatıb. Təbii ki, informasiya texnologiyaları sahəsində ixtisaslı kadrların yetişdirilməsi bu sahədə yeni müəssisə və təşkilatların sayını artıracaq ki, bu da iqtisadi inkişafda mühüm rol oynayacaq. Ən əsası isə yuxarıda adlarını çəkdiyimiz gənclərin çağa uyğun böyüməsi, ölkəmizin inkişafına töhfə vermək kimi böyük yolda geniş imkanlardan istifadə edilməsi hər bir gənci böyük nailiyyətlərə sövq edən əməllərdir. Bu yolda ayıq ruhla yaşamaq gənclərimizdən fədakarlıq və iştirak hissi tələb edir.
Əlican Yaxşıyev,
İnformasiya Texnologiyaları və Rabitə İnkişafı Nazirliyinin Buxara Regional İdarəsinin rəisi