Veteran.gov.az xəbər verir ki, hər zaman şəhid ailələrinə, qazilərə diqqət və qayğı göstərən Səfər Əlirzayev tərəfindən hər il olduğu kimi bu il də torpaqlarımızın azadlığı uğrunda canlarından keçmiş qəhrəman şəhidlərimizin xatirəsinə iftar süfrəsi açılıb. İftardan öncə Nehrəm qəsəbə şəhidliyində şəhidlərimizin xatirəsi ehtiramla yad edilib, ruhlarına dualar oxunub. Aprelin 7-də olan iftar məclisisində Muxtar Respublikanın digər kənd və rayonlarından olan şəhid valideynləri, qazilər, qəsəbə sakinləri ilə yanaşı, Naxçıvan Ali Məclisinin deputatları, Yeni Azərbaycan Partiyası Babək rayon təşkilatının sədri İsa Məmmədov, DGKA-nın rəisi, gömrük xidməti general-mayoru Qulu Novruzov iştirak ediblər. Həmçinin iki gün ərzində Səfər Əlirzayevin iştirakı ilə Naxçıvanın müxtəlif yaşayış məntəqələrində olan şəhidlərin məzarları onların doğmaları ilə birgə ziyarət olunub. Ziyarət əsnasında şəhidlərin ruhuna dualar oxunub, məzarları üzərinə gül dəstələri qoyulub.  

Yanvarın 22-si xalqımızın igid oğlu, İkinci Dünya müharibəsinin görkəmli sərkərdələrindən biri, istedadlı hərbi xadim, iki dəfə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı, tank qoşunları qvardiya general-mayoru Həzi Əhəd oğlu Aslanovun anadan olmasının 111 illik yubileyidir. Bəşəriyyətin yaddaşına ən dağıdıcı müharibə kimi yazılmış İkinci Dünya müharibəsi zamanı faşizm əleyhinə mübarizədə və insanlığın qorxunc nasizm təhlükəsindən xilas edilməsində Azərbaycan xalqının da böyük xidmətləri var. 1941–1945-ci illərdə Azərbaycanın 700 minə yaxın övladı müharibəyə yollanaraq müxtəlif cəbhələrdə vuruşub, Azərbaycan diviziyaları Qafqazdan Berlinədək şanlı döyüş yolu keçib. Xalqımızın igid oğulları sırasında general Həzi Aslanovun qəhrəmanlığın rəmzinə çevrilmiş adı dərin ehtiramla çəkilir. Dünyanın faşizmdən qurtulması uğrunda ağır döyüşlərdə Həzi Aslanov mahir hərbi sərkərdə istedadı nümayiş etdirib və hərb salnaməsində yeni parlaq səhifələr açıb. Onun göstərdiyi misilsiz şücaət və başçılıq etdiyi tank alayının müstəsna rəşadəti torpaqlarımızın işğaldan azad edilməsinə hər an hazır olan Azərbaycan Ordusunun bütün şəxsi heyəti üçün əsl qəhrəmanlıq nümunəsidir.   Qarabağ uğrunda 44 günlük Vətən mühariəsində Azərbaycan Ordusunun tankçıları Həzi Aslanovun qəhrəmanlıq səlnaməsini takrarladılar. Həzi Aslanov kimi mərd, cəsarətli, qəhraman Azərbaycan hərbçiləri düşmənə öz yeri göstərdi, ərazi bütövlüyümüzü təmin etdi.  Düşmən üzərində qazandığımız parlaq qələbə tariximizə əbədi yazıldı. Tank Qoşunları general-mayoru Həzi Aslanovun döyüş yolu Həzi Əhəd oğlu Aslanov 1910-cu il yanvarın 22-də Lənkəran rayonunun Gərmətük qəsəbəsində doğulub. On üç yaşında atasını itirən Həzi həmin ildən kərpic zavodunda fəhlə işləyib. İki ildən sonra onu Zaqafqaziya hərbi hazırlıq məktəbinə göndərirlər. 1924-1930-cu illərdə Bakı və Leninqrad hərbi məktəblərində oxuyub. 1929-cu ildə Leninqrad süvari məktəbinə daxil olub. İkiillik təhsildən sonra Kotovski adına III Bessarabiya süvari diviziyasında taqım komandiri təyin edilib. Həzi Aslanov o zaman Ukraynada xidmət edirdi. Müharibəni də elə bu ölkədə qarşılayır. 1941-ci il iyunun 23-nə keçən gecə alman zirehli qoşunları ilə qeyri-bərabər döyüşdə özünü bacarıqlı zabit kimi göstərir. 1941-ci ilin dekabrında Moskva ətrafında döyüşlərdə qəhrəmanlığına görə “Qırmızı ulduz” ordeninə layiq görülür. Xarkov və Stalinqrad ətrafında gedən döyüşlərdə onun başçılığı ilə 35-ci tank briqadası düşmənə ağır zərbələr endirir. Aslanovun tankçıları vuruşa-vuruşa 40 kilometrdən artıq yol gedib Stalinqrad-Salsk dəmir yolunu tutur, almanları Stalinqrad qruplaşmasının əsas magistralından məhrum edirlər. Polkovnik-leytenant Həzi Aslanovun rəhbərlik etdiyi briqada bu döyüşdə düşmənin 30 əks-hücumunu dəf edir, almanların bir piyada batalyonunu, 30 tankını, 50 avtomobilini sıradan çıxarır. Həzi Aslanov göstərdiyi şücaətə görə 1942-ci il dekabrın 22-də Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adına layiq görülür. 1943-cü il dekabrın 17-dən 1944-cü il aprelin 6-dək Zirehli Tank Qoşunları Akademiyasına oxumağa göndərilən Həzi birillik təhsil proqramını üç aya başa vurur. Sonra yenidən doğma 35-ci qvardiya tank briqadasına qayıdır. 1944-cü il martın 13-də ona tank qoşunları general-mayoru rütbəsi verilir. 1944-cü il iyunun sonlarında Belarusiya və birinci Pribaltika cəbhəsinin qoşunları hücuma keçirlər. Belarusiyanın iri şəhər və dəmir yollarını azad etdikdən sonra Həzi Aslanovun tankları Vilnüsə istiqamət alır. Cəsur generalın rəhbərlik etdiyi briqada iyunun 24-dən iyulun 13-dək düşmənə ağır zərbələr endirir. Bu döyüşdəki qələbəyə görə 35-ci qvardiya tank briqadası “Qırmızı bayraq” ordeninə, general özü isə ikinci dərəcəli “Suvorov” ordeninə layiq görülür. 1944-cü il avqustun 1-də Həzi Aslanovun briqadası başqa ordu hissələri ilə birlikdə Yelqava şəhərini düşməndən təmizləyir. İgid həmyerlimiz Volqadan başlamış Baltikədək bütün döyüşlərdə özünü bacarıqlı zabit kimi göstərir. Təkcə 1944-cü ilin hücum döyüşləri dövründə səkkiz dəfə Ali Baş Komandanlıq tərəfindən təşəkkür almışdı. İki dəfə “Qırmızı ulduz”, üç dəfə “Qırmızı bayraq”, “Aleksandr Nevski”, ikinci dərəcəli “Suvorov”, 1-ci dərəcəli “Vətən müharibəsi” ordenləri və sayısız medallarla təltif edilmişdi. 1945-ci il yanvarın 24-də Həzi Aslanov zabitlərin müşayiəti ilə cəbhə xəttini yoxlayan zaman qəflətən onun durduğu yerdə ardıcıl olaraq mina partlayır. Yaralanmış generalı həkim-sanitar rotasına gətirirlər. Hadisənin şahidi olan 35-ci həkim-sanitar xidmətinin komandiri mayor Georgi Beqişvili qeyd edir ki, tibb məntəqəsinə gətirilən zaman Həzi Aslanov huşsuz olub. O, sağ böyrək ətrafından ağır zədə almışdı. Çoxlu qan itirən generala Beqişvili donorluq edir və onun qanını Həzi Aslanova köçürürlər. Bir qədər sonra general özünə gəlir, vəziyyəti getdikcə yaxşılaşır. Onu bizdən cəmi 900 metr aralıda yerləşən səhra hospitalına göndərmək qərara alınır. İki saat müddətində generalı səhra hospitala çatdırılır. Lakin həkimlərin səyinə baxmayaraq, Həzi Aslanovun həyatını xilas etmək mümkün olmur. Almanların tanklarını darmadağın edən Həzi Aslanov erməni məkrinin qurbanına çevrilir. O, 1945-ci il yanvarın 24-də aldığı yaralardan 23 saat sağ qalır. Onu Moskvaya aparmaq üçün təyyarə göndərilsə də, erməni general Baqramyanın əmri ilə təyyarə işə salınmır. Çoxlu qan itirən həmyerlimiz 35 yaşında həyatla vidalaşır. Ölümündən 47 il sonra - 1991-ci ildə Həzi Aslanova ikinci dəfə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adı verilir. O, bu ada iki dəfə layiq görülən yeganə azərbaycanlıdır. Bakıdakı qəbri üzərində qəhrəmanın abidəsi ucaldılıb. 1969-cu ildə Həzinin doğulduğu Lənkəranda generalın şəxsi əşyaları, şərəfli döyüş və ömür yolunu əks etdirən fotoşəkillərin yer aldığı ev-muzeyi istifadəyə verilib, 1983-cü il mayın 8-də Lənkəran şəhərinin mərkəzində onun böyük heykəli qoyulub. Bakıdakı küçələrdən və metronun stansiyalarından biri Həzi Aslanovun adını daşıyır.

Fatma Yıldırım: “Onların qayğıları ilə maraqlanmaq, dəstək olmaq cəmiyyət olaraq bizim əsas vəzifələrimizdən biridir!” Xəbər verdiyimiz kimi, Niderland Azərbaycan-Türk Mədəniyyət Dərnəyinin təşkilatçılığı, Milli Məclisin Gənclər və idman komitəsinin köməkliyi ilə 100-ə qədər sağıamlıq imkanı məhdud qazi elektriklə çalışan ümasir əlil arabaları ilə təmin edilib.  Veteran.gov.az xəbər verir ki, millət vəkili Fatma Yıldırım sosial şəbəkədəki hesabında bu nəcib təşəbbüsün önəminə diqqət çəkib, bu təşəbbüsün gerçəkləşməsin də əməyi olanlara təşəkkürünü bildirib:  “Əziz həmvətənlər!  Ölkəmizdə şəhid ailələri və qazilər hər zaman qayğı ilə əhatə olunub. Bu kateqoriyadan olan insanlara diqqət və qayğı davamlı xarakter daşıyır.  Bildiyiniz kimi, Niderland Azərbaycan-Türk Mədəniyyət Dərnəyinin təşkilatçılığı, Milli Məclisin Gənclər və idman komitəsinin dəstəyi​ ilə Azərbaycana gətirilmiş 100 ədəd elektriklə işləyən əlil arabası qazilərimizə və şəhid ailələrinə təqdim edilib. Bu məqsədlə Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatında sağlamlıq imkanı məhdud olan qazilərlə bağlı tədbir keçirilib. Qeyd edim ki, Bərdə rayonunu təmsil edən millət vəkili olaraq mənim təşəbbüsümlə bu tədbir çərçivəsində Bərdə rayonundan olan Iİ Qarabağ müharibəsi qaziləri - Yusifzadə Məhəmməd İsrafil oğlu, Quliyev Sərxan Dilqəm oğlu və Musayev Gündüz Sabir oğluna; I Qarabağ müharibəsi qazisi Abışov Habil Kamil oğluna, eləcə də Bərdəyə terror hucumları nəticəsində xəsarət almış Quliyeva Rəmziyyə Əlasdan qızına müasir motorlu arabalar təqdim olundu. Xaricdə yaşayan türk qardaşlarımıza bizimlə həmrəylik nümayiş etdirərək, belə nəcib bir aksiya həyata keçirdikləri üçün dərin təşəkkürümü bildirirəm! Qazilərimizin tezliklə sağlamlıqlarına qovuşmaqlarını arzulayıram. Torpaqlarımızın azadlığı uğrunda döyüşən hər bir vətəndaşımızla qürur duyuruq. Onların qayğıları ilə maraqlanmaq, dəstək olmaq cəmiyyət olaraq bizim əsas vəzifələrimizdən biridir!”   Seymur ƏLİYEV  

Məşhur Məmmədov: “Tehranın terror siyasətinə qarşı sərt addımların atılması günün tələbidir”  “Azərbaycana İrana təzyiq üçün geniş rıçaqlara malikdir”  “Terror aktı göstərdi ki, İran elementar siyasi mədəniyyətdən və əxlaqi-mənəvi dəyərlərdən tamamilə məhrumdur”  Cari ilin 27 yanvar tarixində İranın paytaxtı Tehran şəhərində Azərbaycan səfirliyinə edilən terror hücumu bütün dünyanın diqqət mərkəzindədir. Terror aktı nəticəsində səfirliyin mühafizə xidmətinin rəisi Orxan Əsgərov şəhid olub, mühafizə xidmətinin daha iki əməkdaşı yaralanıb. Moderator. az olaraq millət vəkili Məşhur Məmmədovla söhbətimizdə səfirliyimizə edilən terror hücumu və ondan sonra baş verən prosesləri şərh etməyə çalışdıq:  -Məşhur müəllim, səfirliyimizə edilən terror hücumundan günlər ötsə də, rəsmi Tehran hələ də baş verənləri terror aktı adlandırmaq istəmir, özünü məlum terraktın fövqündə tutmağa çalışır. Sizcə İran rejiminin terror aktı ilə bağlı sərgilədiyi bu mövqe nədən xəbər verir?  -Yanvarın 27-də Tehrandakı Azərbaycan səfirliyinə edilən hücumun terror aktı olduğu və buna görə bütün məsuliyyətin İran dövlətinin üzərinə düşdüyü birmənalıdır. Hər şeydən öncə qeyd edək ki, hər bir dövlət ərazisində yerləşən səfirliklərin, diplomatik nümayəndəliklərin təhlükəsizliyini təmin etməyə borcludur və bu, dövlətlərin Vyana konvensiyası, habelə digər beynəlxalq qanunlarla üzərinə götürdüyü bir öhdəlikdir. İran da bu konvensiyaya qoşulan dövlət kimi Tehrandakı səfirliyimizin təhlükəsizliyini qorumağa borclu idi. Lakin görünən odur ki, Tehran nəinki səfirliyimizin təhlükəsizliyini təmin etmədi, hadisədən sonra son dərəcə riyakar və ikrahedici bir mövqe ortaya qoydu. İran rejimi öncə hadisənin şəxsi münasibətlər zəminindəki narzılıqdan qaynaqlandığını iddia edərək, terror aktını ailə-məişət hadisəsi kimi təqdim etməyə çalışdı. Daha sonra, terror aktının mahiyyəti ilə bağlı bir sıra yalanlar səsləndirən Tehran, terrorçunun İran polisi tərəfindən saxlanıldığını bildirdi. Halbuki, videogörüntülərdən də məlum olur ki, silahlı terrorçu İran polisi tərəfindən yox, əliyalın səfirlik əməkdaşımız tərəfindən tərk-silah edilib. İran bu gün də baş verənlər görə məsuliyyət daşıdığını qəbul etmək istəmir ki, bu da rəsmi Tehranın üzərinə götürdüyü beynəlxalq konvensiyalara əməl etmədiyini, riyakar və qeyri-səmimi siyasət yürütdüyü göstərir.  -Məşhur müəllim, bütün ehtimallar terror aktının elə İran dövlətinin “xeyir-duası” ilə gerçəkləşdiyini göstərir. Sizcə Tehran bu terror aktı ilə nəyə nail olmağa çalışıb?  -Şübhəsiz, bu terrok aktında məqsəd Azərbaycana əzələ nümayiş etdirmək olub. Rəsmi Tehran bununla ölkəmizi təhdid etmək, onunla şantaj dili ilə danışmağa cəhd edib. Halbuki, Prezident İlham Əliyev dəfələrlə qeyd edib ki, heç kim Azərbyacanla şantaj dili ilə danışa bilməz. Azərbaycan heç vaxt terrora, təhdidə boyun əyməyib və bundan sonra da əyməyəcək. 44 günlük Vətən müharibəsi, bu müharibədə Azərbaycanın erməni faşizminə, erməni terroruna verdiyi cavab bunun ən ali nümunəsidir. İran anlamalıdır ki, bu kimi teraktlar vasitəsi ilə heç nəyə nail ola, Azərbaycan dövlətinin, Azərbaycan xalqının iradəsini sındıra bilməyəcək. Əksinə, bu kimi əməllər İran rejiminə qarşı nifrəti artırmaqla yanaşı, İranın terror siyasətinə qarşı daha sərt və ciddi addımlar atmağı zəruri edir.  -Azərbaycanın xarici işlər nazirinin müavini Xələf Xələfov bildirdi ki, İran dövlətinə dəfələrlə xəbərdarlıq edərək bildirmişdik ki, Tehrandakı səfirliyimizə qarşı təhdidlər var. Ancaq İran tərəfi bu xəbərdarlıqlara biganə yanaşdı. Sizcə məlum faktın özü İranın Tehrandakı Azərbaycan səfirliyinin etibarlı müdafiəsindən məqsədli şəkildə imtina etdiyinin isbatı sayıla bilərmi?  -Tamamilə doğrudur. Təsəvvür edin ki, Azərbaycan tərəfi məlum təhlükəni qabaqcadan görüb, bu barədə İran tərəfini məlumatlandırıb. Amma İran dövləti bu təhdidlərin qarşısının alınması, səfirliyinin mühafizəsinin gücləndirlməsi isiqamətində heç bir addım atmayıb. Bu faktın özü bir daha göstərir ki, İran əvvəldən səfirliyimizin müdafiəsində maraqlı olmayıb. Əksinə, səfirliyin müdafiəsi məqsədli şəkildə zəiflədilib ki, bu da onu terror hücumları qarşısında açıq hədəfə çevirib. Bu isə o deməkdir ki, İran baş verən terror aktına görə həm bilavasitə məsuliyyət daşıyır.  -Terror aktından günlər keçsə də, İran baş verənlərə görə Azərbaycan tərəfindən üzr istəməyib. Sizcə İranın baş verənlər fonunda elementar mədəniyyət sərgiləməməsi, Tehran rejiminin siyasi baxımdan olduğu kimi, əxlaqi baxımından da kasad olduğunun isbatı sayıla bilərmi?  -Əlbəttə. Bilirsiz, dünya təcrübəsi göstərir ki, bu cür hadisələrdən sonra cavabdeh dövlət qarşı tərəfdən üzr istəyir, öz səmimi təəssüfünü bildirir. İran isə nümayişkəranə şəkildə üzr istəməyəcəyini diqqətə çatdırır. Bu, o deməkdir ki, İran rejimi, onun yürütdüyü siyasət beynəlxalq qanun və konvensiyalara zidd olmaqla yanaşı, əxlaqi-mənəvi dəyərlərdən də xalidir. Bu fakt onu göstərir ki, İran primitiv əxlaqa, elementar siyasi mədəniyyətə malik deyil və bunu bütün dünyaya sərgilməkdə heç bir problem görmür. Bu baxımdan Orxan Əsgərovun cənazəsinin ölkəmizə gətirilməsi zamanı şəhid tabutunun altına girən İran əsgərlərinin cənazədən uzaqlaşdırılması tamamilə doğru addım idi. Çünki Orxan Əsgərovun ölümünə cavabdehlik daşıyan İranın şəhid cənazəsinin altına girməyə heç bir mənəvi haqqı yoxdur. İranın məlum terror aktına görə Azərbaycandan üzr istəməməsi, həm də günahkarlıq psixologiyasından irəli gələn bir amildir. İran hesab edir ki, üzr istəməklə terror aktına görə cavabdehlik daşıdığını təsdiqləmiş olacaq ki, rəsmi Tehran bunu qəbul etmək istəmir. Ancaq İranın nə deməyindən, rəsmi Tehranın nə düşünməyindən asılı olmayaraq, baş verənlərə görə bütün məsuliyyət İranın üzərindədir və İran beynəlxalq konvensiyaların tələblərinə əməl etmədiyinə görə cavab verməli olacaq.  -Məşhur müəllim, İran hər zaman anti-Azərbaycan siyasəti, işğalçı Ermənistana dəstəyi ilə gündəmdə olub. Sizcə Tehranda səfirliyimizə qarşı həyata keçirilən terror aktından sonra Azərbaycan İran siyasətində hansı redaktələr etməlidir?  -Təbii ki, İran öncə məlum terror aktına görə beynəlxalq hüquqla məsuliyyətə cəlb edilməli, etdiyi cinayətə görə hüquqi müstəvidə cavab verməlidir. Bu, atılması gərəkən ilk addımlardan biridir. Bundan başqa, Tehranın Azərbaycanla terror dili ilə danışmaq cəhdi rəsmi Bakını qonşu dövlət kimi İranın maraqlarını nəzərə almaq, onun maraqlarına hörmətlə yanaşmaq məsuliyyətindən azad edir. Hesab edirəm ki, Azərbaycan bundan sonra İrandakı on milyonlarla soydaşımızın hüquqlarının müdafiəsi istiqamətində daha aktiv iş aparmalı, oradakı soydaşlarımızın yanında olduğunu hiss etdirməlidir. Beynəlxalq təşkilatların, dünya dövlətlərinin də bu prosesə cəlb edilməsi vacibdir. Xatırladım ki, Prezident İlham Əliyev qeyd etmişdir ki, o, sadəcə ölkəmizdəki deyil, bütün dünyadakı 50 milyondan çox azərbaycanlının prezidentidir. Bu, o deməkdir ki, ölkəmiz İrandakı soydaşlarımıza görə də məsuliyyət daşıyır və onların taleyinə əsla biganə qala bilməz. Bildiyiniz kimi, uzun illərdir ki, İrandakı soydaşlarımıza rəsmi Tehran tərəfindən sözün həqiqi mənasıdna zülm edilir, onlar son dərəcədə hüquqsuz vəziyyətdə saxlanılır. İranda erməni dilində bir neçə orta məktəb olsa da, Azərbaycan dilində bir dənə də olsun məktəb yoxdur. Odur ki, öncə İrandakı soydaşlarımızın milli-mədəni hüquqlarının təmin edilməsi istiqamətində sistemli siyasət aparmalıyıq. Bundan başqa, İran rejimini, onun qanlı cinayətlərini ifşa edən televiziyaların, media orqanlarının ölkəmizdəki fəaliyyəti təmin edilməli, onların öz fəaliyyətlərini effektiv şəkildə qurmaları üçün həmin qurumlara dəstək verilməlidir. Azərbaycan hiss etdirməlidir ki, onun İran rejiminə təzyiq etmək rıçaqlaır kifayət qədər genişdir və rəsmi Bakı bundan sonra  bu rıçaqlardan kifayət qədər səmərəli şəkildə istifadə edəcək.  Seymur ƏLİYEV