Cəlil Xəlilov: “Bu festival mədəniyyət paytaxtımızda reallaşan ilk mədəni tədbirdir”   “Xarıbülbül” festivalı 44 günlük Vətən müharibəsi nəticəsində əldə edilən böyük qələbəmizin mədəni müstəvidəki təntənəsidir”.   Bunu saytımıza açıqlamasında Respublika Veteranlar Təşkilatının sədr müavini, polkovnik Cəlil Xəlilov deyib. Polkovnik qeyd edib ki, bu, mədəniyyət paytaxtında həyata keçirilən ilk mədəni tədbirdir:   “Hələ bir neçə ay bundan öncə ölkə başçısı Şuşada “Xarıbülbül” festivalının keçirilməsi ilə bağlı bəyanat vermiş, bu ənənənin bərpa edilməsinin vacibliyini vurğulamışdı. Sevindircidir ki, artıq Heydər Əliyev Fondunun təşkilatçılığı ilə bu festival baş tutub və sabah da davam edəcək. Doğrudur, Şuşa işğaldan azad ediləndən sonra Cıdır düzündə konsert təşkil edilmişdi. Lakin bu festival Şuşanın mədəniyyət paytaxtı statusunu almasından sonra keçirilən ilk mədəni tədbirdir.   Bildiyiniz kimi, hələ sovet dönəmində - ulu öndər Heydər Əliyevin ölkəmizə rəhbərlik etdiyi vaxtlarda Şuşada musiqi festivalı təşkil edilir, bu festival sözün həqiqi mənasında böyük musiqi bayramına çevrilirdi. Lakin 1992-ci ildə Ermənistan ordusu tərəfindən Şuşanın işğal edilməsi ilə bu cür festivalların da keçirilməsi mümkünsüz hala gəldi.   44 günlük Vətən müharibəsi nəticəsində Ali Baş  Komandanın rəhbərlik etdiyi Azərbaycan ordusu işğaldakı bütün torpaqları, o cümədən Şuşanı düşməndən azad etdi. Bununla da Şuşada musiqi festivallarının bərpası üçün ilkin zəmin yaranmış oldu. Bu gün “Xarıbülbül” festivalının keçirilməsi ilə bu tarixi ənənə bərpa edildi.   Təbii ki, Şuşada “Xarıbülbül” festivalının keçirilməsi həm prezident İlham Əliyevin, həm də Heydər Əliyev Fondunun Azərbaycan xalqı qarşısındakı çoxsdaylı tarixi xidmətlərindən biridir. Hansı ki, təxminən 30 illik fasilənin ardınca mədəniyyyət payatxtımızda belə bir festivalın keçirilməsi xalqımız tərəfindən illər, əsrlər sonra da sevinc, qürur və minntədarlıq hissi ilə yad ediləcək”.   Seymur ƏLİYEV  

Yanvarın 22-si xalqımızın igid oğlu, İkinci Dünya müharibəsinin görkəmli sərkərdələrindən biri, istedadlı hərbi xadim, iki dəfə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı, tank qoşunları qvardiya general-mayoru Həzi Əhəd oğlu Aslanovun anadan olmasının 111 illik yubileyidir. Bəşəriyyətin yaddaşına ən dağıdıcı müharibə kimi yazılmış İkinci Dünya müharibəsi zamanı faşizm əleyhinə mübarizədə və insanlığın qorxunc nasizm təhlükəsindən xilas edilməsində Azərbaycan xalqının da böyük xidmətləri var. 1941–1945-ci illərdə Azərbaycanın 700 minə yaxın övladı müharibəyə yollanaraq müxtəlif cəbhələrdə vuruşub, Azərbaycan diviziyaları Qafqazdan Berlinədək şanlı döyüş yolu keçib. Xalqımızın igid oğulları sırasında general Həzi Aslanovun qəhrəmanlığın rəmzinə çevrilmiş adı dərin ehtiramla çəkilir. Dünyanın faşizmdən qurtulması uğrunda ağır döyüşlərdə Həzi Aslanov mahir hərbi sərkərdə istedadı nümayiş etdirib və hərb salnaməsində yeni parlaq səhifələr açıb. Onun göstərdiyi misilsiz şücaət və başçılıq etdiyi tank alayının müstəsna rəşadəti torpaqlarımızın işğaldan azad edilməsinə hər an hazır olan Azərbaycan Ordusunun bütün şəxsi heyəti üçün əsl qəhrəmanlıq nümunəsidir.   Qarabağ uğrunda 44 günlük Vətən mühariəsində Azərbaycan Ordusunun tankçıları Həzi Aslanovun qəhrəmanlıq səlnaməsini takrarladılar. Həzi Aslanov kimi mərd, cəsarətli, qəhraman Azərbaycan hərbçiləri düşmənə öz yeri göstərdi, ərazi bütövlüyümüzü təmin etdi.  Düşmən üzərində qazandığımız parlaq qələbə tariximizə əbədi yazıldı. Tank Qoşunları general-mayoru Həzi Aslanovun döyüş yolu Həzi Əhəd oğlu Aslanov 1910-cu il yanvarın 22-də Lənkəran rayonunun Gərmətük qəsəbəsində doğulub. On üç yaşında atasını itirən Həzi həmin ildən kərpic zavodunda fəhlə işləyib. İki ildən sonra onu Zaqafqaziya hərbi hazırlıq məktəbinə göndərirlər. 1924-1930-cu illərdə Bakı və Leninqrad hərbi məktəblərində oxuyub. 1929-cu ildə Leninqrad süvari məktəbinə daxil olub. İkiillik təhsildən sonra Kotovski adına III Bessarabiya süvari diviziyasında taqım komandiri təyin edilib. Həzi Aslanov o zaman Ukraynada xidmət edirdi. Müharibəni də elə bu ölkədə qarşılayır. 1941-ci il iyunun 23-nə keçən gecə alman zirehli qoşunları ilə qeyri-bərabər döyüşdə özünü bacarıqlı zabit kimi göstərir. 1941-ci ilin dekabrında Moskva ətrafında döyüşlərdə qəhrəmanlığına görə “Qırmızı ulduz” ordeninə layiq görülür. Xarkov və Stalinqrad ətrafında gedən döyüşlərdə onun başçılığı ilə 35-ci tank briqadası düşmənə ağır zərbələr endirir. Aslanovun tankçıları vuruşa-vuruşa 40 kilometrdən artıq yol gedib Stalinqrad-Salsk dəmir yolunu tutur, almanları Stalinqrad qruplaşmasının əsas magistralından məhrum edirlər. Polkovnik-leytenant Həzi Aslanovun rəhbərlik etdiyi briqada bu döyüşdə düşmənin 30 əks-hücumunu dəf edir, almanların bir piyada batalyonunu, 30 tankını, 50 avtomobilini sıradan çıxarır. Həzi Aslanov göstərdiyi şücaətə görə 1942-ci il dekabrın 22-də Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adına layiq görülür. 1943-cü il dekabrın 17-dən 1944-cü il aprelin 6-dək Zirehli Tank Qoşunları Akademiyasına oxumağa göndərilən Həzi birillik təhsil proqramını üç aya başa vurur. Sonra yenidən doğma 35-ci qvardiya tank briqadasına qayıdır. 1944-cü il martın 13-də ona tank qoşunları general-mayoru rütbəsi verilir. 1944-cü il iyunun sonlarında Belarusiya və birinci Pribaltika cəbhəsinin qoşunları hücuma keçirlər. Belarusiyanın iri şəhər və dəmir yollarını azad etdikdən sonra Həzi Aslanovun tankları Vilnüsə istiqamət alır. Cəsur generalın rəhbərlik etdiyi briqada iyunun 24-dən iyulun 13-dək düşmənə ağır zərbələr endirir. Bu döyüşdəki qələbəyə görə 35-ci qvardiya tank briqadası “Qırmızı bayraq” ordeninə, general özü isə ikinci dərəcəli “Suvorov” ordeninə layiq görülür. 1944-cü il avqustun 1-də Həzi Aslanovun briqadası başqa ordu hissələri ilə birlikdə Yelqava şəhərini düşməndən təmizləyir. İgid həmyerlimiz Volqadan başlamış Baltikədək bütün döyüşlərdə özünü bacarıqlı zabit kimi göstərir. Təkcə 1944-cü ilin hücum döyüşləri dövründə səkkiz dəfə Ali Baş Komandanlıq tərəfindən təşəkkür almışdı. İki dəfə “Qırmızı ulduz”, üç dəfə “Qırmızı bayraq”, “Aleksandr Nevski”, ikinci dərəcəli “Suvorov”, 1-ci dərəcəli “Vətən müharibəsi” ordenləri və sayısız medallarla təltif edilmişdi. 1945-ci il yanvarın 24-də Həzi Aslanov zabitlərin müşayiəti ilə cəbhə xəttini yoxlayan zaman qəflətən onun durduğu yerdə ardıcıl olaraq mina partlayır. Yaralanmış generalı həkim-sanitar rotasına gətirirlər. Hadisənin şahidi olan 35-ci həkim-sanitar xidmətinin komandiri mayor Georgi Beqişvili qeyd edir ki, tibb məntəqəsinə gətirilən zaman Həzi Aslanov huşsuz olub. O, sağ böyrək ətrafından ağır zədə almışdı. Çoxlu qan itirən generala Beqişvili donorluq edir və onun qanını Həzi Aslanova köçürürlər. Bir qədər sonra general özünə gəlir, vəziyyəti getdikcə yaxşılaşır. Onu bizdən cəmi 900 metr aralıda yerləşən səhra hospitalına göndərmək qərara alınır. İki saat müddətində generalı səhra hospitala çatdırılır. Lakin həkimlərin səyinə baxmayaraq, Həzi Aslanovun həyatını xilas etmək mümkün olmur. Almanların tanklarını darmadağın edən Həzi Aslanov erməni məkrinin qurbanına çevrilir. O, 1945-ci il yanvarın 24-də aldığı yaralardan 23 saat sağ qalır. Onu Moskvaya aparmaq üçün təyyarə göndərilsə də, erməni general Baqramyanın əmri ilə təyyarə işə salınmır. Çoxlu qan itirən həmyerlimiz 35 yaşında həyatla vidalaşır. Ölümündən 47 il sonra - 1991-ci ildə Həzi Aslanova ikinci dəfə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adı verilir. O, bu ada iki dəfə layiq görülən yeganə azərbaycanlıdır. Bakıdakı qəbri üzərində qəhrəmanın abidəsi ucaldılıb. 1969-cu ildə Həzinin doğulduğu Lənkəranda generalın şəxsi əşyaları, şərəfli döyüş və ömür yolunu əks etdirən fotoşəkillərin yer aldığı ev-muzeyi istifadəyə verilib, 1983-cü il mayın 8-də Lənkəran şəhərinin mərkəzində onun böyük heykəli qoyulub. Bakıdakı küçələrdən və metronun stansiyalarından biri Həzi Aslanovun adını daşıyır.

Mayın 24-də Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatında Sərhəd Qoşunlarının sabiq komandanı, general-mayor Abbasəli Novruzovun anadan olmasının 85-ci ildönümü münasibəti ilə tədbir keçirilib. Tədbirdə veteranlar, Müdafiə Nazirliyinin, Dövlət Sərhəd Xidmətinin əməkdaşları iştirak edib. Tədbiri Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatının sədr müavini, polkovnik Cəlil Xəlilov açıb, vətən uğrunda həyatını qurban verən şəhidlərin xatirəsi bir dəqiqəlik sükutla yad edilib. Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatının sədri Fatma Səttarova çıxış edərək  yubiley münasibəti ilə general Abbasəli Novruzovu təbrik edib. Daha sonra söz Əməkdar incəsənət xadimi, polkovnik Abdulla Qurbaniyə verilib. Abbasəli Novruzovu 85 illik yubiley münasibəti ilə təbrik edən Abdulla Qurbani, yubileyara Müdafiə Nazirliyinin medalını tədim edib, müdafiə naziri, general-polkovnik Zakir Həsənovun təbrik məktubunu oxuyub. Tədbir əsnasında Abbasəli Novruzova zəng edən müdafiə naziri Zakir Həsənov onu təbrik edib, xoş sözlərini çatdırıb. Daha sonra Abdulla Qurbaninin araşdırmaları əsasında Abbasəli Novruzov haqqında hazırlanan videomaterial təqdim edilib. Abbasəli Novruzovun müstəqilliyimizin ilk illərində sərhədlərimizin möhkəmlənməsi, yeni kadrların hazırlanmasında böyük əmək srəf etdiyinə diqqət çəkən Abdulla Qurbani, onun bu gün də gənc sərhədçilər üçün əsl məktəb olduğunu vurğulayıb. Vaxti ilə qələmə aldığı “Sərhəd mənim taleyimdir” adlı kitabını Abbasəli Novruzova həsr etdiyini xatırladan Abdulla Qurbani, 85 yaşlı yubileyar haqqında bundan sonra da hələ çox yazılacağını qeyd edib. Tədbirdə çıxış edən Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatının sədr müavini, polkovnik Cəlil XəlilovAbbasəli Novruzovun ömür yoluna nəzər salıb, onunla bağlı xatirələrini dilə gətirib: “Hörmətli qonaqlar, bu gün biz Azərbaycan Respublikası Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatında Sərhəd Qoşunlarının formalaşmasında, dövlət sərhədlərimizin möhkəmlənməsində xüsusi xidmətləri olmuş general-mayor Abbasəli Novruzovun anadan olmasının 85 illik yubileyinə toplaşmışıq.   General-mayor Abbasəli Novruzov sözün əsl mənasında şərəfli bir ömür yaşamışdır. Hər şey əsgərlik illərindən başlayıb. Çağırışçı kimi Sərhəd Qoşunlarına xidmətə çağırılıb və taleyini əbədi olaraq sərhəddə bağlayıb. Əvvəlcə SSRİ DTK Sərhəd məktəbinin hüquq bölməsini, sonra isə Dövlət Təhlükəsizlik Akademiyasını bitirmişdir. SSRİ dövründə sıravi əsgərdən polkovnik rütbəsinə qədər yüksəlib. Hüquqşünas, hərbi tərcüməçi, kəşfiyyatçı Abbasəli Novruzov zastava rəisinin müavini vəzifəsindən Zaqafqaziya Sərhəd Dairəsinin Kəşfiyyat İdarəsinin rəis müavini vəzifəsinə qədər şərəfli bir yol keçmişdir. Əfqanıstanda Sərhəd Qoşunları üzrə baş müşavir vəzifəsində göstərilən etimadı ləyaqətlə doğrultmuşdur. Səhhətiylə bağlı ehtiyata buraxıldıqdan sonra Azərbaycan Ədliyyə Nazirliyində idarə rəisinin müavini və rəis vəzifələrində çalışmışdır. 1979-cu ildə Lənkəran Sərhəd Dəstəsinin kəşfiyyat rəisi işləyərkən o vaxt Mərkəzi Komitənin 1-ci katibi olan Heydər Əliyevin təşəbbüsü ilə Azərbaycanın "Əməkdar hüquqşünas"ı fəxri adına və "SSRİ DTK-nın fəxri əməkdaşı" adına layiq görülmüşdür. Abbasəli Novruzov iki dəfə sərhədçi həyatı yaşayıb desək, yanılmarıq. 1984-cü ildə SSRİ Sərhəd Qoşunlarından ehtiyata buraxıldıqdan sonra Azərbaycanda Ədliyyə Nazirliyində məsul vəzifələrdə çalışmışdı. 1993-cü ildə sabiq prezident Heydər Əliyevin hakimiyyətə qayıdışından sonra bütün sahələrdə olduğu kimi orduda, o cümlədən sərhəddə də quruculuq işlərinə başlanıldı. 1994-cü il aprelin 8-də Prezident Heydər Əliyev təcrübəsinə yaxşı bələd olduğu Abbasəli Novruzovu   Sərhəd Qoşunlarının Komandanı vəzifəsinə təyin etmişdi. O illərdə sərhəddə vəziyyət gərgin idi. Sovet ordusu Azərbaycanı tərk edərkən texniki qurğuları dağıtmışdılar. Keçmiş hakimiyyətin zəifliyindən istifadə edərək şəxsi mövqelərini dövlət mövqeyindən üstün tutan adamlar Sərhəd Qoşunlarına işə düzəlmişdilər. Yerli əhalidə, eləcə də sərhədyanı dövlətlərin sakinlərində belə bir fikir formalaşmışdı ki, sərhədi nə vaxt istəsələr, harada istəsələr poza bilərlər. Sərhədi nəinki piyada, hətta yük maşınları ilə pozurdular, sərvətlərimiz aramsız olaraq xaricə daşınırdı. Məhz belə bir vaxtda müdrik dövlət başçısının seçimi dəqiq idi. Az sonra A.Novruzov general-mayor hərbi rütbəsinə layiq görüldü, "Azərbaycan bayrağı" ordeni ilə təltif olundu. Qısa müddət ərzində   İranla yanaşı, Rusiya və Gürcüstanla olan sərhədlər də mühafizəyə götürüldü. İqtisadi çətinliklərə baxmayaraq, Xudat, Şəmkir, Zaqatala sərhəd dəstələri yaradıldı. Maddi-texniki bazanın möhkəmləndirilməsinə, sərhəd texniki qurğularının bərpasına diqqət artırıldı. Sərhəd dəstələrinin fəaliyyətinin gücləndirilməsi sayəsində sərhəd pozucularının sayı minimum həddə endirildi. Azərbaycan MDB ölkələrinin xarici sərhədlərinin birgə qorunması barədə müqaviləyə qoşulmasa da, bütün birlik ölkələrinin mənafeyini nəzərə alan ikitərəfli saziş əsasında əməkdaşlığa üstünlük verildi, Rusiya Federasiyası və Gürcüstanla sərhəd məsələlərini tənzimləyən sazişlər imzalandı. Bütün bunlar dövlət sərhədlərimizin möhkləmlənməsində mühüm rol oynadı”. Çıxışının sonunda polkovnik Cəlil Xəlilov Abbasəli Novruzova Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatı adından Fəxri Fərman və “General Əliağa Şıxlınski” medalını təqdim edib. Daha sonra vaxtı ilə Abbasəli Novruzovla çiyin-çiyinə çalışan hərbçilər çıxış edib, onunla bağlı xatirələrini danışıblar. Sonda söz general-mayor Abbasəli Novruzova verilib. O, tədbir iştirakçılarına öz minnətdarlığını bildirib, gənc sərhədçilərə xidməti fəaliyyətlərində uğurlar arzulayıb. Tədbirin sonunda xatirə şəkli çəkilib.    

Ermənistan silahlı qüvvələrinin bölmələri cəbhənin müxtəlif istiqamətlərində gərginliyi artırmaq məqsədilə iriçaplı silahlardan istifadə etməklə sutka ərzində atəşkəs rejimini 43 dəfə pozub. Müdafiə Nazirliyindən Publika.az-a verilən məlumata görə, Ermənistan Respublikası Çəmbərək rayonu ərazisindəki adsız yüksəkliklərdə yerləşən mövqelərdən Gədəbəy rayonu ərazisindəki adsız yüksəkliklərdə yerləşən mövqelərimiz atəşə tutulub. Tərtər rayonunun işğal altında olan Göyarx, Ağdam rayonunun Novruzlu, Yusifcanlı, Mərzili, Xocavənd rayonunun Kuropatkino, Füzuli rayonunun Qərvənd, Qaraxanbəyli, Aşağı Seyidəhmədli, Qorqan, Kürdlər, Horadiz, Cəbrayıl rayonunun Mehdili kəndləri yaxınlığında, həmçinin Tərtər və Xocavənd rayonları ərazisindəki adsız yüksəkliklərdə yerləşən mövqelərdən də ordumuzun mövqeləri atəşə tutulub. Düşmən cavab atəşi ilə susdurulub, əməliyyat şəraiti bölmələrimizin tam nəzarəti altındadır.