“Xocavənd əməliyyatı”nın (1997-ci il) ildönümüdə 7 hərbçinin şəhid olduğu əraziyə səfər təşkil olunub, şəhidlərin xatirəsi anılıb. APA-nın Qarabağ bürosu xəbər verir ki, Müharibə Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatının xətti ilə təşkil edilən səfərdə şəhid ailələri, qazi və veteranlar iştirak ediblər.   Yuxarı Güzlək kəndi ərazisində Xocavənd əməliyyatı şəhidlərinin xatirəsinə salınan guşə ziyarət edilib. Hərbi orkestrin ifasında Dövlət Himni səsləndirilib, şəhidlərin xatirəsi anılıb. Çıxış edənlər hərbçilərin keçdiyi şərəfli döyüş yolundan danışıblar. Bildirilib ki, 7 aprel 1997-ci ildə Azərbaycan Respublikası Müdafiə Nazirliyi Kəşfiyyat İdarəsinin əmri ilə iki kəşfiyyat qrupu xüsusi tapşırıqla Xocavənd rayonu ərazisinə göndərilib. Tapşırığın məqsədi Ermənistan ordusunun Xocavənd rayonunda dislokasiya yerlərinin müəyyən edilməsi, düşmənin canlı qüvvəsi, malik olduğu döyüş texnikaları haqda məlumatların toplanması, hərbi eşelonlarında istehkam-mühəndis hazırlığının hansı vəziyyətdə olduğunun öyrənilməsi olub. Birinci qrup tapşırığı yerinə yetirərək itkisiz qayıdıb. Leytenantlar Elxan Ağayev (qrup komandiri) və Vüqar Yarəhmədov, çavuşlar Anar Rzayev, Dinar Musatafayev və Aqil Əhmədovdan ibarət olan ikinci qrup Füzuli rayonu Horadiz istiqamətindən təmas xəttini keçib və təxminən 40-50 kilometr yol qət edərək döyüş tapşırığı yerinə yetiriblər. Lakin əməliyyatın üçüncü günü, geri qayıdarkən Füzuli rayonunun Yuxarı Güzlək kəndi ərazisində düşmən tərəfindən aşkarlanıblar. Ermənilər kəşfiyyat qrupunu mühasirəyə alıb və təslim olmalarını tələb ediblər. Təslim haqqında təklif kəşfiyyatçılar tərəfindən rədd edildikdən sonra ağır döyüş başlayıb. Çavuş Aqil Əhmədov ağır yaralanaraq huşsuz vəziyyətdə qalıb, döyüşçü yoldaşları onun şəhid olduğunu düşünüblər. Qrupun digər yeddi üzvü döyüşə davam ediblər. Onlar sursatları tükəndiyindən düşmənin əlinə keçməmək üçün özlərini əl qumbarası ilə partladıblar. Huşsuz vəziyyətdə qalan çavuş Aqil Əhmədov ermənilər tərəfindən aşkarlanıb və əsir götürülüb. Əməliyyat zamanı şəhid olmuş hərbçilərin nəşlərini erməni tərəfindən yalnız altı aydan sonra almaq mümkün olub. Onlar Bakıdakı İkinci Şəhidlər xiyabanında dəfn olunublar. Hər biri Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyevin müvafiq fərmanı ilə "Azərbaycan Bayrağı" ordeni ilə təltif ediliblər. Ermənilər tərəfindən əsir götürülən Aqil isə 1998-ci ilin fevral ayında məhkəmə qarşısına çıxarılıb, ona güllələnmə hökmü təyin edilib. Azərbaycan dövləti tərəfindən Aqilin xilas edilməsi üçün bütün zəruri tədbirlər həyata keçirilib. Uzun sürən danışıqlardan sonra 1999-cu ilin mart ayında Prezident Heydər Əliyevin köməkliyi ilə Aqili bir erməni əsir və iki erməni cəsədi ilə dəyişmək mümkün olub, o, Vətənə qaytarılıb. Həmçinin çıxışlar zamanı Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi altında Azərbaycan Ordusunun parlaq qələbəsi sayəsində torpaqlarımızın azad edilməsindən danışılıb. Bildirilib ki, Azərbaycanın ərazi bütövlüyü və suverenliyi tam bərba olunub. Artıq azad edilən ərazilərə həyat qayıdıb keçmiş məcburi köçkünlər öz doğma yurdlarına qovuşublar. Qeyd edək ki, Vətən müharibəsində Azərbaycan Ordusu torpaqlarımızı işğaldan azad etdikdən sonra "Xocavənd əməliyyatı" şəhidlərinin xatirəsinə onların şəhid olduğu ərazidə bulaq tikilib və simvolik bir guşə yaradılıb. Foto

Bu il xalqımız  Böyük Vətən Müharibəsində Qələbənin 80 illiyini geniş şəkildə qeyd edəcək. Bu Qələbənin əsl səbəbkarları, düşmənin məğlub edilməsində böyük şücaətlər göstərmiş, canlarından keçməyə hazır olduqlarını nümayiş etdirmiş, başqa xalqların nümayəndələri ilə birlikdə müharibədə iştirak edərək və dünyanı faşizmdən xilas etməyə nail olmuş soydaşlarımızın qəhrəmanlığı heç vaxt unudulmayacaq. Çünki faşizm üzərində tarixi qələbənin qazanılmasında Azərbaycan xalqının ön və arxa cəbhədə göstərdiyi şücaətlər danılmazdır. İki dəfə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adına layiq görülmüş həmyerlimiz Həzi Aslanovun, İsrafil Məmmədovun, Azərbaycan şahini Hüseynbala Əliyevin, Mehdi Hüseynzadənin, Gəray Əsədovun, komandirinin həyatını xilas etmək üçün sinəsini düşmən gülləsinə sipər edən dənizçi Qafur Məmmədovun, partizan hərəkatının fəal iştirakçısı, «Fransanın Milli Qəhrəmanı» fəxri adına layiq görülmüş Əhmədiyyə Cəbrayılovun, qadınlarımızdan təyyarəçi Züleyxa Seyidməmmədovanın, snayperçi Ziba Səlimovanın, gəmi kapitanı Şövkət Səlimovanın və başqa həmvətənlərimizin adları dillər əzbəri olmuş, tarixə düşmüşdür.İkinci Dünya müharibəsində Tovuzdan 7790 nəfər iştirak edib, onlardan yalnız 3612-si sağ qayıdıb. Tovuz keçmiş SSR-də yeganə rayonlardandır ki, onun üç Sovet İttifaqı Qəhrəmanı olub. Onların hər üçü Berlinədək döyüş yolu keçib, qorxmazlıqları və şücaətləri ilə bu ada layiq görülüblər. Hazırda rayonda hər 3 Sovet İttifaqı Qəhrəmanının adına küçə və məktəb var. Eyni zamanda, Tovuz Qəhrəmanlar Parkında onların büstləri qoyulub. Bu qəhrəmanlardan biri də   Qələmini Silahla əvəz edən müəllim Sovet İttifaqı Qəhrəmanı Məstan Əliyevdir. Məstan Əliyev, bir tərəfdən müharibənin cəbhələrində göstərdiyi fədakarlıqla tanınan bir qəhrəman, digər tərəfdən isə təhsil və sosial həyatda önəmli bir şəxsiyyət olaraq yadda qalır. Onun müharibə zamanı göstərdiyi igidlik, yalnız onun şəxsiyyəti ilə əlaqəli deyil, eyni zamanda Azərbaycan xalqının mübarizliyini və qəhrəmanlıq ənənələrini nümayiş edir. Onun həyatı və müharibə dövrü, bu gün də xalqımız tərəfindən böyük hörmətlə yad edilir.Məstan Əliyev, 1918-ci ildə Tovuz rayonunun Əsrik Çırdaxan kəndində doğulmuş və Azərbaycan xalqı üçün önəmli şəxsiyyətlərdən biridir. Kənd məktəbində müəllim işləyən Məstan Əliyev 1939-cu ildə orduya çağırılıb və İkinci Dünya Müharibəsi başlayanda, 47-ci ordu tərkibində cəbhəyə göndərilib. Onun döyüş yolları Berlin ətrafında baş verən qızğın döyüşlərlə bağlı olub.1944-cü ildə 143-cü atıcı diviziyasına göndərilmiş Məstan Əliyev, xüsusilə 1945-ci ilin 16 aprelində Oder çayının sol sahilindəki döyüşdə böyük qəhrəmanlıq göstərmişdir. Bu döyüşdə onun komandanlığı altında olan bölmə 72 əsgər və zabiti əsir götürüb, Məstan Əliyev şəxsən 20-dən çox faşist hərbçisini məhv edib.Bununla yanaşı, Məstan Əliyev 1945-ci ilin 23 aprelində Berlin uğrunda döyüşlərdə həlak olub. Onun döyüşlərdəki qəhrəmanlığı və fədakarlığı Azərbaycan xalqının tarixinə qızıl hərflərlə yazılıb.Onun qəhrəmanlığı və müharibə zamanı göstərdiyi fədakarlıq Sovet İttifaqı tərəfindən yüksək qiymətləndirildi.Məstan Əliyevin müharibədə göstərdiyi cəsarət və qəhrəmanlıq, Azərbaycanın və Sovet İttifaqının qəhrəmanlarından biri kimi tarixə düşməsinə səbəb olmuşdur. Onun adı, yalnız döyüş meydanında deyil, həm də Azərbaycan xalqının tarixinə yazılmışdır.                                                                 Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları   Təşkilatının sədri                                                               polkovnik   Cəlil Xəlilov       

На днях наша Республика отметила юбилей замечательного человека, выдающегося политического и общественного деятеля, Виц-Президента страны Мехрибан-ханум Алиевой. Каждый азербайджанец с почтением относится к Мехрибан-ханум. Не только и столько за высокую должность, которую она достойно занимает, а за ее уникальные человеческие качества. Откуда у современного политика такие качества? Хочу поделиться своими мыслями на сей счет. Начну с имени. Считается, что имя человека имеет определенный смысл, отражает его судьбу, характер. Имя «Мехрибан» призвано характеризовать человека, обладающего сильным чувством сострадания и способного проявлять заботу о других. И Мехрибан - ханум действительно отличается душевной теплотой и готовностью прийти на помощь людям. Она оправдывает свое имя — это человек любящий своих близких и милосердный к судьбе каждого человека. Она обладает умением проявлять эмоциональное поддержку и доброжелательность, создавать гармоничные отношения с разными людьми, внушает доверие и любовь. Есть порясающая, созвучная современной генетике, азербайджанская пословица – «Трава появится, если есть корень (оt kökyn ystə bitər»). Дед Мехрибан-ханум по отцу — известный азербайджанский писатель и литературовед — Мир Джалал Пашаев. Отец — Ариф Пашаев, доктор физико-математических наук, профессор, академик. Дед по матери — Насир Имангулиев, был видным журналистом, основателем и главным редактором газеты «Баку». Мать — Аида Имангулиева была признанным востоковедом, доктором наук. Вот какие корни у Мехрибан – ханум, вот в какой интеллектальной семье она сформировалась. Излешне говорить, что Мехрибан – ханум патриот Азербайджана, что она всесторонне знает историю страны и гордится ею. И это нисколько не мешает ей с уважением и пониманием относится к другим странам и народам, видеть сложную палитру мировой истории.  В сознание азербайджанцев красивая, мудрая, смелая женщина неизменно ассоциируется с образами верных сподвижниц Кероглы — Нигяр и Гачага Наби — Хаджар. Эти образы стали своеобразными эталонами в трактове смысла и значения роли женщины в азербайджанской семье, азербайджанском обществе. Искажения от этого канона, порой происходящие под влиянием религиозных догм, социальных неурядиц всегда критически оценивались в классической азербайджанской литературе. Достаточно в этой связи вспомнить пьесы Джафара Джабарлы, Самеда Вургуна, Ильяса Эфендиева... В этих произведениях в отличие от традиций Востока, в которой женщина представлялась только как объект любви, женщина показывается активной, волевой и самостоятельной личностью. Разве не узнаем мы здесь Мехрибан-ханум?  В целом я склоняюсь к мысли, что в становлении образа Мехрибан-ханум, ее человеческих качеств счастливо сошлись и сплелись семейно-психологические истоки и социально-культурные архетипы нашего народа. По роду службы я встречаюсь с деятелями разных стран, все они неизменно считают, что Азербайджану просто повезло с руководством в такое сложное геополитическое время. Да, и мы уверены, что наш харизматичный Президент Ильхам Алиев и ее прекрасная, надежная супруга, Вице-Президент Мехрибан-ханум уверено ведут Азербайджан в счастливое будущее!      Джалил Халилов,  полковник, заместитель председателя Организации ветеранов войны, труда и вооруженных сил Азербайджанской Республики  

II Dünya Müharibəsi dünya xalqlarını sınağa çəkdi. Bu sınaq təkcə hərbi mübarizə ilə bitmədi, eyni zamanda insanlığın qarşısında ən böyük əxlaqi və mənəvi sınağını qoydu. Azərbaycan xalqı da II Dünya Müharibəsində fədakarlıq göstərərək canlarını fəda etmişdir, digər tərəfdən isə arxa cəbhədə fəaliyyət göstərərək ölkəmizin müharibəyə dəstəyini təmin etmişlər. Bütün bu döyüşlərin və həyatın gətirdiyi ağrıların fonunda Azərbaycan xalqının qəhrəmanlıq ruhu, birlik və bərabərlik əzmi, bizə bugünkü müstəqil və inkişaf edən Azərbaycanı qurmaq üçün parlaq bir nümunə oldu. Xatırladığımız hər bir şəhid və qazimiz bizə yalnız müharibənin acı nəticələrini deyil, həm də mübarizə, azadlıq və insan hüquqlarına olan dərin hörməti öyrədir. Bu müharibə bir daha bizə göstərdi ki, xalqın birliyi və müqaviməti qarşısında heç bir çətinlik duruş gətirə bilməz. Abbas Quliyev də həmin mübarizənin qəhrəmanlarındandır. Abbas Quliyev müharibə dövründə bir çox döyüşlərdə göstərdiyi qəhrəmanlıqla xalqımıza böyük bir nümunə olmuşdur. 1916-cı ildə Naxçıvan qəzasının indiki Babək rayonu Şəkərabad kəndində dünyaya gələn Abbas Quliyev gənc yaşlarından əməksevərliyi və elmə, təhsilə olan bağlılığı ilə seçilirdi. 1930-cu ildə ibtidai məktəbi bitirdikdən sonra təhsilini davam etdirmək məqsədilə Bakıya üz tutdu və burada fabrik-zavod şagirdliyi məktəbində oxudu. Təhsilə olan həvəsi onu 1936-cı ildə pedaqoji məktəbi bitirməyə qədər apardı. Eyni zamanda incəsənətə olan marağı onu Naxçıvan Dövlət Dram Teatrında aktyorluq fəaliyyətinə gətirdi. Lakin II Dünya Müharibəsi başlayanda o da milyonlarla sovet vətəndaşı kimi silaha sarıldı. 1942-ci ildə Topçular Məktəbini bitirib cəbhəyə yollandı. Bryansk, "Mərkəz", 1-ci Belorusiya cəbhələri, Oryol, Belqorod, Poltava, Xarkov, Donbas kimi strateji bölgələrdə, Dnepr, Visla və Oder çayları uğrundakı döyüşlərdə iştirak etdi. Varşavanın azad olunmasında göstərdiyi igidlik nəticəsində qvardiya kapitanı rütbəsinə qədər yüksəldi. 1945-ci ilin martında Almaniyanın Noyştetin şəhəri yaxınlığındakı döyüşlərdə ağır yaralanan Abbas Quliyev müalicə aldıqdan sonra həmin ilin avqustunda I dərəcəli Vətən Müharibəsi əlili kimi ordu sıralarından tərxis olundu. Abbas Quliyevin hərbi xidmətinə verilən ən böyük qiymət isə 1945-ci il fevralın 25-də Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adına layiq görülməsi oldu. SSRİ Ali Soveti Rəyasət Heyətinin fərmanına əsasən Visla çayı uğrunda döyüşlərdə göstərdiyi şəxsi qəhrəmanlıq və bacarığı yüksək qiymətləndirildi. Eyni zamanda o, Lenin ordeni, 1-ci dərəcəli Vətən Müharibəsi ordeni, Aleksandr Nevski ordeni, Qırmızı Bayraq ordeni və "Qızıl Ulduz" medalı ilə təltif olunmuşdur. Müharibədən sonra da Abbas Quliyev cəmiyyət üçün çalışmaqdan vaz keçmədi. 1945-ci ildən yenidən Naxçıvan Dövlət Dram Teatrına qayıdaraq direktor vəzifəsində çalışdı. 1946–1953-cü illərdə Maarif Nazirinin müavini, Ali Sovetin Rəyasət Heyətinin katibi kimi yüksək vəzifələrdə çalışdı. Daha sonra Naxçıvan şəhər İcraiyyə Komitəsinin sədri kimi fəaliyyət göstərmişdir. Əmək fəaliyyətinə və ictimai xidmətlərinə görə o, ittifaq əhəmiyyətli təqaüdçü statusu ilə təltif olunmuşdu. IV, IX və X çağırışlarda Naxçıvan MSSR Ali Sovetinin deputatı seçilmişdir. Abbas Quliyevin həyat yolu müharibə meydanından mədəniyyət sahəsinə, dövlət idarəçiliyinə qədərki geniş bir spektri əhatə edir. O, həm igid döyüşçü, həm də məsuliyyətli vətəndaş kimi Azərbaycan tarixində əbədi iz buraxmışdır. II Dünya Müharibəsinin başa çatmasından 80 il keçməsinə baxmayaraq yalnız tariximizin ən qaranlıq səhifələrindən birini deyil, həm də bu səhifələrdə yazılmış qəhrəmanlıq hekayələrini, mübarizələri və döyüşləri xatırlayırıq. Biz, II Dünya Müharibəsi dövründə həyatlarını itirən hər bir şəhidin, öz torpağını qorumaq uğrunda mübarizə aparan hər bir qəhrəmanın, habelə onların ailələ üzvülərinin önündə dərin ehtiramla baş əyirik.