Please ensure Javascript is enabled for purposes of website accessibility
Azərbaycan Respublikası Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatı
Veteranların təcrübəsindən biz daim bəhrələnməliyik, istifadə etməliyik
Heydər Əliyev

Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adını alan ilk azərbaycanlı: İsrafil Məmmədov

1919-cu ildə martın 16-da Şəmkir rayonu Qapanlı kəndində dünyaya göz açmışdır. Hazırda Şəmkir Rayonu Qapanlı Kəndində Büstü ucaldılmışdır. Qapanlı Kənd tam orta məktəbi də hazırda İsrafil Məmmədovun adını daşıyır. Gəncə şəhərində adına ev müzeyi və abidə və küçə vardır.   1941-ci ilin dekabr ayında döyüşən ordudan Azərbaycana xoş bir xəbər gəldi: Şimal-Qərb cəbhəsinin Siyasi İdarəsi sizdən xahiş edir: İsrafil Məhərrəm oğlu Məmmədovun Gəncə ş üçüncü vağzal küçəsindəki 39 nömrəli evdə yaşayan ailəsinə xəbər verin ki, onların oğlu, bizim cəbhənin döyüşçüsü faşist işğalçılarına qarşı döyüşlərdə igidlik göstərdiyinə görə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adına layiq görülmüşdür". Şaxtalı dekabr gecəsi iki batalyon alman avtomatçısı Novqorod vilayətinin Pustınka kəndinə yaxınlaşmışdı. İlk baxışda elə göründü ki, bu kənddəki strateji obyekti müdafiə edən rota mühasirəyə alınmışdır. Almanlar burada toplardan və minaatanlardan şiddətli atəş açıb hücuma keçdilər. Kənddəki atəş nöqtələrindən səs gəlmirdi. Faşistlər asanlıqla qələbə çalmaq ümidində idilər. Budur, onlar artıq kəndin yüz metrliyinə çatdılar. Artıq hər bir faşistin üzünü görmək olurdu.   - Atəş! – deyə İsrafil Məmmədov komanda verdi.   Məmmədovun döyüşçüləri avtomat silahlardan yaylım atəşi açdılar. Bu atəş düşməni xəncər kimi kəsdi. Faşistlərin birinci sıraları biçildi. Almanlar radiostansiyanı məhv etməyə çalışırdılar. Beş əsgər stansiyaya yaxınlaşırdı, lakin bunların beşi də məhv edildi. Radiostansiya isə salamat qaldı.   Beləcə, gərgin vuruş azı on saat davam etdi. Avtomat silahların patronları qurtarırdı. Məmmədovun yanında öldürülmüş və yaralanmış döyüşçülər uzanmışdılar, bunlar onun dostları, silahdaşları idilər. Kəndi müdafiə etmək üçün cəmi səkkiz əsgər qalmışdı. Məmmədov avtomatı bir yana qoyub tüfəngi götürdü. Patrona qənaət etmək lazım idi. İndi snayper Məmmədov təkcə özü atəş açırdı. Yaralı avtomatçılar və radistlər tüfəngi doldurub ona verirdilər, o da arası kəsilmədən düşməni atəşə tuturdu. Tüfəng patronları da qurtardı. Faşistlər isə irəliyə can atırdılar. Gərgin süngü döyüşü başladı. Hamıdan irəlidə komandir Məmmədov özü gedirdi. Pustınka kəndini müdafiə edənlər kömək gələnə qədər mövqelərini əldən vermədilər. Bu hadisə dekabr ayının ilk günlərində olmuşdur. Ayın 11-də isə SSRİ Ali Soveti Rəyasət Heyətinin fərmanı ilə həmyerlimiz Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adına layiq görüldü. Məlumat üçün qeyd edək ki, İsrafil Məmmədov Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adını alan ilk azərbaycanlıdır.   ...Dörd gündən sonra Şimal-Qərb cəbhəsinin komandanı, general-leytenant P.A.Kuroçkin şəxsən özü qəhrəmanın hüzuruna gəldi. Birbaşa döyüş meydanında təntənəli şəraitdə İsrafil Məmmədova Lenin ordeni və Sovet İttifaqı Qəhrəmanının "Qızıl ulduz"u təqdim edildi. Sevincdən, həyəcandan qəlbi çırpınan İsrafil Məmmədov inamla dedi:   - Mənim 22 yaşım var. İndi həyatımın əsl mənasını daha çox faşisti məhv etməkdə görürəm. Nə qədər ki, sağam, mən bu amalla faşizmə qarşı vuruşacağam.   General gülümsündü. Qəhrəmana üçdiskli avtomat bağışladı. Qəhrəmanın şərəfinə Şəmkirdə, doğma Qapanlı kəndində, Gəncədə və başqa yerlərdə keçirilmiş mitinqlərdə də eyni ilə tərif və təbliğat sözləri səslənirdi. Həmin ilin may ayında ağır yaradan sonra hospitalda müalicə olunmuş qəhrəman Gəncəyə gəlir. Bu zaman artıq İsrafil Məmmədovun hünərindən təkcə döyüşçülər nümunə götürmürdülər, "məmmədovçular" hərəkatı arxa cəbhədə də geniş vüsət almışdı. İ.Məmmədov yenidən daha böyük cəsarətlə döyüş meydanına atılır. 1943-cü il mayın sonuna kimi mərdliklə vuruşur, ikinci dəfə yaralanır, döyüş dostlarından ayrılmalı olur. O, bir müddət respublika komsomolunun Mərkəzi Komitəsində işləyir.   Faşistlərə sonsuz nifrətini yenidən dönə-dönə nümayiş etdirdi. Xeyli vuruşdu. Lakin üçüncü yara qəhrəmanın səhhətini tam sarsıtdı. 1946-cı ildə qızları Qalina və Svetlana atalarını həmişəlik itirdilər. Qəhrəman İsrafil Məmmədov 1946-cı il mayın 1-də Yalta hospitalında əbədiyyətə qovuşdu. Qəhrəmanın cənazəsi xüsusi təyyarə ilə doğma yurduna gətirildi və ailəsi həmin vaxt Gəncədə yaşadığı üçün Gəncənin mərkəzində, indiki Xan bağında torpağa tapşırıldı.   Onun haqqında istər rus mətbuatında, istərsə də doğma Azərbaycanda çox əsərlər yazılıb. O illərdə Gəncədə yaşayıb-yaradan Mir Cəlal Paşayev də İ.Məmmədovun hünərindən riqqətə gələrək "Qəhrəmanın yolu" adlı geniş bir oçerki qələmə alır. 1942-ci ildə isə Bakıda sevimli ədibin "İsrafil" adlı kitabı çap olunur.                                          

2021-03-31 00:00:00
3822 baxış

Digər xəbərlər

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti, Silahlı Qüvvələrin Ali Baş Komandanı cənab İlham Əliyevə

Hamısını oxu
Bir yay nəğməsi...

Cəlil Xəlilovun 65 illik yubileyinə  həsr olunur     İsti bir yay gecəsi xoş bir məqamda, Bədirlənmişdi səma da, ay da. Mənə pıçıldadı, mənə əmr etdi qəlbimin səsi, Bəxş et sən dostuna, yubiley nəğməsi bir yay nəğməsi.   Masallı övladı, Vətən oğlusan, Vətən üçün, xalq üçün sən doğulmusan. Allah sevgisinə yaxın gəlincə, Bəxş etmiş o sənə kamal, düşüncə. Keçdiyin Pamir tək bilki yüksəksən. Vətənə sevgidə, torpağa sevgidə aşiqsən, təksən.   Bağlandın sərhədə cavan yaşından, Pamir dağlarının qarlı başından. Sərhəd oldu sənin doğma həyatın, Həyacanlı keçdi hər bir saatın.  Məhv oldu sərhəddə quldur, talançı, Güllənə tuş gəldi azğın basmaçı. Qanlı döyüşlərdə, ən çətin anda, İgidlik, mərdlik göstərdin sən Əfqanıstanda. Əzab-əziyyətə sən gətirdin tab, Bunlara şahiddir o qədim Murqab. Suyu qana bulaşmış dağ çayı Murqab.   Vətən savaşında sözünü  dedin, Düşmən qarşısından sən çəkilmədin. Şahidi olmuşuq bunların biz də, Döyüşdün, vuruşdun sən Horadizdə.   Veteran, qazinin qədrin bilənsən, Yolunu azana yol göstərənsən. Səninlə fəxr edir təşkilatımız, Hörmətlə çəkilir Sizin adınız.   Ey böyük allah, Böyük yaradan, Ricam var sənə ver mənə aman. Bəxş et qardaşıma sağlamlıq, cənnət, Ey böyük yaradan göstər mərhəmət.   O buna layiqdir, ey oxucum bil, Vətən əsgəridir Xəlilov Cəlil. Mübarək olsun altımış beş yaşın, Səni təbrik edir döyüş yoldaşın, Elşad qardaşın. Olasan qardaş allah amanı, Xoşbəxt yaşayasan dünyalar sanı. Polkovnik Elşad Şabanov – SSRİ Dövlət  Təhlükəsizlik Orqanlarının Fəxri əməkdaşı, Əfqanıstan və Qarabağ müharibəsi veteranı, MDB-nin “Döyüş əməliyyatları veteranı”, II dərəcəli müharibə əlili, Bakı şəhəri Nərimanov rayon veteranlar təşkilatının sədri.        

Hamısını oxu
İraq Respublikasının Azərbaycan Respublikasındakı Səfirliyinin birinci katibi İlahiyyat İnstitutunda olub

Veteran.gov.az xəbər verir ki, İraq Respublikasının Azərbaycan Respublikasındakı Səfirliyinin birinci katibi Dr. Huthaifa Z. Mahmud Azərbaycan İlahiyyat İnstitutunu (Aİİ) ziyarət edib.   Aİİ-nin rektoru, dosent Aqil Şirinov qonağı ali təhsil müəssisəsində görməkdən məmnunluğunu ifadə edib. O, Aİİ-nin fəaliyyəti, məqsəd və vəzifələri, hədəfləri haqqında məlumat verib. Rektor müəssisədə təhsilin ödənişsiz əsaslarla aparıldığını, tələbələrin ehtiyaclarının dövlət tərəfindən qarşılandığını bildirib.   A.Şirinov ali təhsil müəssisəsində mövcud ixtisaslar və təhsil pillələri haqqında məlumat verib. Qeyd edib ki, Aİİ-də bakalavirat, magistratura və doktorantura pillələri üzrə tədris aparılır. Rektor Azərbaycan və İraq respublikaları arasında tarixən mövcud əlaqələrdən bəhs edib. Azərbaycan İlahiyyat İnstitutunun tədris sahəsində ikitərəfli əməkdaşlıq əlaqələrinin qurulmasında maraqlı olduğunu bildirib.   İraq Respublikasının Azərbaycan Respublikasındakı Səfirliyinin birinci katibi Dr. Huthaifa Z. Mahmud, öz növbəsində, İnstitutda olmaqdan məmnunluğunu ifadə edib. Qonaq təhsil və elmi-tədqiqat sahəsində ikitərəfli əlaqələrin qurulmasının mümkünlüyünü vurğulayıb.   Səfir ərəb dili tədrisinin önəminə toxunub. Qeyd edib ki, ərəb dili ilahiyyat sahəsində mövcud ixtisaslar üçün vacibdir. O, İraq Respublikasında yaşamış azərbaycanlı ədiblərin, alimlərin ərəb dilində bir çox əsərlərinin mövcudluğuna toxunub.   Daha sonra Aİİ-nin Dillər və ictimai fənlər kafedrasının müdiri, dosent İlkin Əlimuradov Aİİ-də ərəb dilinin tədrisi barədə məlumat verib. Qeyd edib ki, ərəb dilinin öyrənilməsi Azərbaycanın Orta əsr ədəbiyyatı, tarixi və fəlsəfəsinin tədqiqi baxımından mühümdür.   Görüş ikitərəfli əməkdaşlıq əlaqələrinin qurulması ətrafında müzakirələrlə davam edib.  

Hamısını oxu
Крокодиловые слезы «господина» Затулина

Хорошо известно, что одним (может единственным) социально-политическим качеством заместителя председателя комитета Госдумы России по работе со странами СНГ Константина Затулина является армянофильство, точнее, патологическая любовь ко всему армянскому.  Если бы эти странные чувства, являющиеся выражением его узкого мышления и кругозора, он выражал среди представителей армянской диаспоры, за счет которых существует, то можно было на это не обращать внимание. Затулин, однако, пытается периодически оправдать свое армянское бытие в средствах массовой информации выпадами против Азербайджана, его истории, руководства страны. Уже никого не удивляет его умышленные искажения истории в средствах массовой информации, утверждения, что армяне аборигенный народ Южного Кавказа, мистификация судьбы албанских церквей. Этому мнимому историку не мешало бы прочитать дневники Грибоедова и целого ряда других русских генералов, в которых они систематически отчитывались перед царем сколько армян удалось переселить на земли Карабахского, Шекинского и Шамахинского ханств из Ирана, территорий Ближнего Востока. Думаю, «господин» Затулин, хоть и мнимый историк, но знает, что Албанская апостольская церковь не миф, а воплощение древнейшей религии в Закавказье, которая была насильственно упразднена указом Николая I от 11 марта 1836 года. Только после этого духовное и материальное наследие албанцев начало подвергаться арменизации. Восстанавливать историческую справедливость удины (наследники Албанской церкви) начали только в независимом Азербайджане.  Странно, что в России, анонсирующей себя как дружеская с Азербайджаном страна, свободно льется из уст Затулина всякая, удручающая нормальный разум пошлость.  И вот недавно он вновь отличился: сделал абсурдное, аморальное по своей сути, заявление относительно оснований судебного процесса в Баку над армянскими сепаратистами и террористами. Вызывает удивление, что подобное заявление делает не обыватель, а человек наделенный государственными полномочиями, который по своим должностным обязанностям должен знать хотя бы азы юриспруденции, международного права.  В своем заявлении Затулин, по существу, оправдывает сепаратистов, их фашистскую идеологию, нагло фальсифицирует события, происходившие в Карабахе в последние 30 лет. Абсурдными выглядят его попытки оправдать людей, совершивших тяжкие преступления против азербайджанского народа, устроивших Ходжалинский геноцид, погубивших десятки тысяч безвинных людей во время окупации наших земель. Представлять всесторонне аргументированный нынешний судебный процесс как “месть” руководства Азербайджана не что иное как наглая ложь и клевета. Сотни свидетелей, многочисленные документы подтверждают, что изверги, которые сегодня предстали перед судом, на протяжении многих лет совершали многочисленные кровавые преступления против нашего народа, занимались опустошением городов, деревень Карабаха. Достаточно ознакомиться с текстами целого ряда интервью, которые эти фашисты, чувствуя свою безнаказанность, время от времени давали различным СМИ.Еще недавно они не скрывали, а гордились своими преступлениями против человечности. «Господин» Затулин (если условно можно к нему так обратиться), прерасно зная все это, имеет наглость охарактеризовать привлечение к ответственности сепаратистов как “личную месть”, как “несправедливый суд”.  По большому счету, Затулин должен быть привлечен к ответственности, по меньшей мере лишен своей должности, ведь он неоднократно бывал в Карабахе, видел разрушенные города, стертые с лица земли поселения. При этом не только молчал, но и поддакивал на разных политических уровнях сепаратистам. Джалил Халилов, полковник, председателя Организации ветеранов войны, труда и вооруженных сил Азербайджанской Республики      

Hamısını oxu