İkinci dünya müharibəsi bəşəriyyətin XX əsrdə üzləşdiyi ən ağır və dəhşətli dövr oldlmuşdur. Azərbaycan xalqının bu müharibədə göstərdiyi əzmkarlıq və qəhrəmanlıq nümunələri, eləcə də Səməd Abdullayev kimi qəhrəman oğulların, onların igidlik salnamələri, gənclərin vətənpərvərlik ruhunda tərbiyə olunmasında mühüm rol oynayır. Belə böyük şəxsiyyətlərin həyatı və mübarizələri, gənclərə vətənə bağlılıq, milli birlik və həmrəylik dərsləri verir. Onların xatirəsini yaşatmaq, döyüş və igidlik yollarını gənc nəslə təbliğ etmək və bu ruhu onlara aşılamaq, ölkənin gələcəyi üçün çox vacibdir. Böyük Vətən müharibəsində digər hərbi qulluqçularla yanaşı, tibb işçiləri də misilsiz qəhrəmanlıq və şücaət göstərərək öz adlarını şərəfli tariximizə yazmışdır. Onlardan biri də, Azərbaycan xalqının igid oğlu, Sovet İttifaqı Qəhrəmanı, tibbi xidmət giziri Səməd Abdullayedir. Səməd Abdullayev1920-ci ildə Ağdaş rayonunun Qolqatı kəndində anadan olmuşdur. Pedaqoji Texnikumu bitirdikdən sonra Oğuz rayonunda pedaqoji fəaliyyətə başlayan Səməd 1941-ci ilin iyun ayında Qızıl orduya çağırıldı. Tiflisdə hərbi tibbi məktəbdə sanitar təlimatçısı kursunu uğurla bitirib komandanlıq tərəfindən Bakı və Mahaçqalada formalaşan 318-ci atıcı diviziyaya göndərilir. Öz şərəfli döyüş yolunu diviziyanın 1339-cu alayında tabur sanitariya təlimatçısı vəzifəsində başlayır. 1943-cü ilin aprel ayında diviziya Şimali Qafqaz cəbhəsində 18-ci Ordunun tərkibində Novorossiysk şəhəri ətrafında döyüşlərdə fəal iştirak etmişdir. Bu zaman tibbi təlimatçı Abdullayev atıcı hissələrin ön sıralarında yaralı döyüşçülərə ilk tibbi yardım göstərir və bilavasitə döyüşlərdə iştirak edir. O, tüfəng atəşi və qumbaralarla 19 alman əsgərini məhv edir. Novorossiysk döyüşlərində göstərdiyi igidliyinə görə 1339-cu atıcıalayın 07/n saylı əmri ilə 10 iyun 1943-cü ildə Səməd Həmid oğlu Abdullayev “İgidliyinə görə” medalı ilə təltif edilir. 318-ci atıcı diviziya “Novorossiyskaya” fəxri adına layiq görülür. Novorossiysk savaşı zamanı Səməd ÜKP(b)-nin sıralarına daxil olur. Taman yarımadasının almanlardan təmizlənməsindən sonra orduda Kerç-Eltigen əməliyyatına hazırlıq başlayır. Əməliyyatın əsas məqsədi Krım yarımadasına desant çıxarıb körpübaşını ələ keçirmək və sonradan Kerç şəhəri istiqamətində irəliləmək idi. Sovet komandanlığının planında Eltigen burnuna desantın çıxarılması vacib yer tuturdu. Bu əməliyyatda 318-ci diviziyanın hissələri də fəal iştirak etməli idilər. 1943-cü ilin noyabr ayı desantçılarla dolu zirehli katerlər və özüyeriyən barjalar Eltigenə yollanır.1943-cü il noyabrın 1-də ağır fırtınalı hava şəraitində 1339-cu atıcı alayın 1-ci taburu düşmən əlində olan sahilə çıxdı.Desantçıların ön sıralarında tibbi xidmət giziri Səməd Abdullayev irəliləyirdi. Sovet atıcıları sürətli və amansızhəmlə nəticəsində nasistləri Eltigen qəsəbəsindən çıxarmağa müvəffəq olurlar. Bu andan etibarən desant tərəfindən ələ keçirilən kiçik torpaq parçası uğrunda şiddətli döyüşlər başlayır. Almanlar körpübaşı ərazisini hər tərəfdən daimi atəşə tuturlar. Qara dəniz donanmasının sahil top batareyaları tərəfindən sovet desantçılarına göstərilən yardım, top atəşi çox məhdud idi. Halbuki almanlar desanta qarşı toplardan başqa təyyarələrdən və tanklardan da geniş istifadə edirdilər. Düşmənin əks-hücumlarının ardı-arası kəsilmirdi. Səməd Abdullayev güclü top və minaatanların atəşinə baxmayaraq, döyüş meydanından yaralıları çıxarıb, onlara ilkin tibbi yardım göstərirdi. O, bu işini bitirib yenə də öz mövqeyinə qayıdır, hücuma keçən düşmənə atəş açır. Vaxtaşırı savaş daha da kəskinləşir, ayrı-ayrı yerlərdə əlbəyaxa döyüşə çevrilir. Tək bu döyüşlərin birində Səməd şəxsən beş alman əsgərini öldürür. 1943-cü il noyabrın 5-də tibbi xidmət giziri Abdullayev döyüş meydanında qəhrəmancasına həlak olur. Ağır silahlardan və təchizatın bütün növlərindən məhrum olmuş desantçılar 40 gün ərzində alınan körpübaşını əllərində saxlayırlar və yalnız komandanlığın əmri ilə Eltigeni tərk edirlər. Eltigen əməliyyatının uğursuz olması rəsmi olaraq təsdiqlənir, lakin əməliyyat iştirakçılarının qəhrəmanlığı ölkə rəhbərliyi tərəfindən çox yüksək qiymətləndirilir. Təltif olunanlar arasında Azərbaycanın igid oğlu Səməd Abdullayevin də adı var idi. Eltigen döyüşlərində göstərdiyi misilsiz şücaətinə görə SSRİ Ali Soveti Rəyasət Heyətinin 17 noyabr 1945-ci il tarixli fərmanı ilə tibbi xidmət giziri Səməd Həmid oğlu Abdullayevə ölümündən sonra Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adı verilir və o, Lenin ordeni ilə təltif edilir. Səməd Abdullayev kimi Azərbaycanın böyük qəhrəmanlarının həyat hekayələri, qəhrəmanlıq dastanları yalnız tarixdə qalmamalıdır, gənclərin qəlbindəki milli ruhu canlandırmaq üçün bir vasitə olmalıdır. Onların şərəfli ömür yolu yalnız döyüş meydanlarında deyil, həm də sosial həyatda, cəmiyyətdə, mədəniyyətdə və təhsildə, fərqli sahələrdə də fəaliyyət göstərən gənclərə nümunə olmalıdır. Vətəni qorumaq, ona xidmət etmək və onun adına layiq olmaq gənclərimizin mənəvi borcudur. Bu yolda Azərbaycanın qəhrəman oğullarının təcrübəsi və irsi çox mühüm rol oynayır. Vətənin azadlığı və müstəqilliyi uğrunda həlak olan Səməd Abdullayev kimi qəhrəmanların adı xalqın yaddaşında əbədi olaraq yaşayacaqdır.                                              Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatının sədri                                             polkovnik  Cəlil Xəlilov

Veteran.gov.az xəbər verir ki, Bakı şəhəri Suraxanı rayonu Yeni Suraxanı qəsəbəsində şəhidlərimiz - əsgər Məhərrəmli Fuad Füzuli oğlu və polis baş leytenantı Mehdiyev Fərrux İslamyıl oğlunun adına möhtəşəm bulaq-kompleks inşa edilib. Kompleksdə hər iki şəhidimizin fotosu ilə yanaşı, onların qısa tərcüməyi-halı öz əksini tapıb.  Üzərində Azərbaycan və qardaş Türkiyənin bayraqları dalğalanan kompleksin ətrafı ekzotik gül və dekorativ ağaclarla bəzədilib, böyük abadlıq işləri həyata keçirilib. Məlumat üçün qeyd edək ki, Məhərrəmli Fuad Füzuli oğlu 28 sentyabr 2020-ci ildə Cəbrayıl rayonunun azad edilməsi uğrundakı döyüşlərdə şəhid olub, Göygöl rayon Şəhdilər Xiyabanında dəfn edilib. İsmi bulaq-kompleksdə yer alan polis baş leytenantı Mehdiyev Fərrux İsmayıl oğlu isə 1981-ci ildə xidməti vəzifəsini yerinə yetirərkən şəhidlik zirvəsinə yüksəlib, Qubadlı rayonunun Qaralar kəndində dəfn olunub. Kompleks iş adamı Cəlil Nağıyevin təşəbbüsü və vəsiti hesabına inşa edilib. Xatırladaq ki, Cəlil Nağıyev bundan öncə də Vətən müharibəsi şəhidləri ilə bağlı oxşar layihələr həyata keçirib,  dövlətin həssas kateqoriyadan olan vətəndaşlarımızla bağlı siyasətinə mütəmadi dəstək verib.   Abşeron və Binəqədi inzibati rayonlarının kəsişdiyi dairəvi yolda yaşıllıq zolağının salınması da iş adamı Cəlil Nağıyev tərəfindən həyata keçirilib. Seymur ƏLİYEV  

“Qardaş xalqlar ədəbiyyatı - Özbək ədəbiyyatı” silsiləsindən II yazı  Hər bir millətin özünü, yalnız ona xas olan xüsusiyyətlərini nümayiş etdirən elementlər ilk növbədə, müəyyən millətin dəyərləri və mənəvi mirasıdır. Dil, adət və ənənələr, millətin mədəniyyəti və sənəti milli dəyərlər sırasına daxil olur. Millətin birinci göstəricisi onun ana dili olsa, mədəniyyət onun xarakterini müəyyən edən əsas göstəricilərdən sayılır. Əsrlər boyu yaşayıb gələn milli dəyərlərin davamlılığı ən əvvəl xalqın bu mirası nə qədər qoruyub saxlamasına bağlıdır. Özünü itirən xalqların ilk növbədə dilindən, sonra digər dəyərlərindən ayrılacağına dair tarixdə nümunələr çoxdur. Cəmiyyətin inkişafında bu cür itkilərə səbəb olan amillər var, millətin fədaəvərləri məhz bunlardan ehtiyatlı olmalıdırlar. Sovet dövründə “Get-gedə millətlər yox olub, yeganə sovet milləti yaranacaq” kimi təhlükəli yanaşmalar irəli sürülmüşdü, amma millətlər özlüyünü qorumaq üçün nə qədər mübarizə apardıqlarını böyük və orta nəsil nümayəndələri yaxşı bilir. İnsanlığın yaratdığı müxtəlif sahələrdəki biliklər - bədii və elmi əsərlər, rəssamlıq və heykəltəraşlıq sənəti nümunələri, memarlıq abidələri, kino və teatr əsərləri, kitabxanalar və muzeylər hər bir millətin mənəvi irsi hesab olunur. Ataların miras qoyduğu ənənələri qoruyub inkişaf etdirən və onu öz inkişaf yolunda istifadə edən millət dünyada uzun müddət qala bilər. Dünya tarixinə nəzər salsaq, elmin müxtəlif sahələrində zəngin miras qoyan alimlərin əksəriyyətinin Türküstan ərazisində yaşayıb, fəaliyyət göstərdiyini görürük. Əl-Xarəzminin əlcəbr və riyaziyyat, İbn Sinanın tibb, fəlsəfə, ədəbiyyat və musiqi, Əlişir Nəvainin şeir, İmam Buxari, İmam Maturidi, İmam Termizinin hədis və dinşünaslıq, Bəhəuddin Nəqşbəndin fəlsəfə sahəsindəki fəaliyyətləri dünya tərəfindən tanınmış, yüksək dərəcədə qiymətləndirilmişdir. Saydığımız ulu əcdadlarımız – böyük silsilənin kiçik bir hissəsidir yalnız. Bölgəmizdə onlar kimi minlərlə biz bilən və bilməyən böyük alimlər yaşamışdır. Milli dəyərlərin və mənəvi mirasın cəmiyyətin inkişafındakı rolu təkcə ölçülə bilməzdir. Dəyərlərin davamlılığı sayəsində müəyyən xalq öz milli kimliyini qoruyub saxlayırsa, mənəvi irsdən səmərəli istifadə edərək inkişafın yüksək zirvələrinə çatmaq mümkündür. Bu gün cəmiyyət həyatının ayrılmaz bir hissəsi halına gəlmiş kompüter və mobil telefonların iş prinsipi arxasında ulu babamız Xarəzmiyin yaratdığı algoritm anlayışı dayanır ki, bunu hər kəs də bilməz. Dünya hələ də İbn Sina təlimatından dərs alır, onun yaratdığı müalicə üsullarından istifadə edir. Əl-Fərqaniyin yaratdığı “nilomər” qurğusu yaxın zamanlara qədər Nil çayının suyunu ölçmək üçün əsas vasitə sayılırdı. Sahibqıran Əmir Teymurun hökmdarlıq və sərkərdilik təcrübəsi hələ də hərbi təhsil müəssisələrində tədris olunur. Farabi isə haqlı olaraq Aristoteldən sonra “İkinci müəllim” kimi tanınır. Mirzə Uluqbəyin fəlsəfəyə dair kəşfləri, onun “Zic-i Körəgəni” cədvəli bir neçə əsr boyunca dünya astronomiya məktəblərində dərslik olub. Qədimdən qalan sənət nümunələri bugün də milli şüur və mədəniyyətin yüksəlməsinə xidmət edir. Ölkəmizdə yaradılmış müstəsna musiqi mirası sayılan “Şəşməqam” YUNESKO tərəfindən insanlığın qeyri-maddi mirası kimi tanınması da fikrimizə dəlildir. Dünən və bu gün özbək mahnı sənətində yaradılan və sabah yaradılacaq bütün əsərlər, şübhəsiz, “Şəşməqam”dan bəhrə alır. Daşkənd, Səmərqənd, Buxara, Xarəzm, Şəhrisəbz və Fərqanə vadisində saxlanmış memarlıq abidələri bu gün də öz mahiyyətləri və yüksək zövqü ilə insanları heyrətləndirir. Belə nadir sənət nümunələri gənc nəsli milli dəyərlərimizə, mədəni irsimizə hörmət ruhunda tərbiyələndirməkdə, onların ürəklərində milli qüruru formalaşdırmaqda mühüm rol oynayır. Müstəqillik nəticəsində yenidən doğulmuş özbək döyüşü – millətimizin zəka əlamətidir. Dünya tərəfindən tanınan bu idman növü ildən-ilə populyarlaşır, onun terminləri dünya arenasında saf özbək dilində səslənir. Xalq dahası tərəfindən yaradılan bu kəşf özünün sadəliyi, dürüstlüyü və cəsarəti ilə digər idman növlərindən kəskin şəkildə fərqlənir. Tez inkişaf edən dünya “qloballaşma” adlı çərçivəyə düşüb, bu millətlər üçün real təhlükə yaradır. Eyni şəkildə düşünmək, oxumaq, danışmaq və geyinmək insanları mankurt və zombiyə çevirə bilər, özünü unutmuş insan heç çəkinmədən vətəni və millətini tərk edər əlbəttə. Bu təhlükədən cəmiyyət yalnız milli dəyərlər, əcdadlarımızdan qalan mənəvi miras sayəsində xilas ola bilərik. Bunun üçün isə yalnız millət ziyalıları deyil, bütün cəmiyyət birgə çalışmalıdır. Mədəniyyət və mənəviyyat sahəsindəki adamlar, şairlər və yazıçılar, jurnalistlər və müəllimlər ilə yanaşı, hər bir ailə başçısı milli dəyər və mənəvi mirasını qoruyub saxlamaq üçün ürəkdən çalışmalıdır. Beləliklə, özbək milləti dünya xəritəsində əbədi olaraq qalacaq. Zira, yalnız kökləri dərinlərə gedən və ana torpaqdan su içən ağaclar uzun ömür sürə bilər. Dilabər Corayeva, Özbəkistan RespublikasıMədəniyyət və Maarif Mərkəzinin Alat rayon bölməsinin baş mütəxəssisi  

“İşsizliyin aradan qaldırılması üçün dövlət tərəfdindən mühüm işlər görülür”.Modern.az xəbər verir ki, bunu Milli Məclisin Regional məsələlər komitəsinin sədri Siyavuş Novruzov parlamentin bu gün keçirilən plenar iclasında deyib.“Biz keçmişi yaddan çıxartamalıyıq. Vaxt var idi ki, Azərbaycanda yol, qaz, işıq anlayışı yox idi. İndi isə 3 kənddə qazın olmaması davasını edirik. Mən yol kənarında ağacların kəsilməsini, quldur dəstələrin olmasını, ayrı-ayrı yerlərdə bəzi insanların quldur hərəkətləri etməsini xatırlayıram. Cəmiyyət varsa, müəyyən problemlər də olmalıdır. Guya ABŞ-da problem yoxdur? Torpaq islahatı ilk dəfə Azərbaycanda həyata keçirilib. Onun nəticəsində bu gün kənd təssərrüfatının inkişafının şahidi oluruq. Bu gün rayonla şəhər arasında fərqi heç kim görə bilmir”, - S.Novruzov əlavə edib.Komitə sədri bildirib ki, bu gün Azərbaycan təhlükəsizlik adasıdır:“Azərbaycanın səsi hər yerdən eşidilir. Təbii ki, Azərbayacanı gözü götürməyən qüvvələr olacaq. Biz onlara qarşı birlikdə mübarizə aparmalıyıq”.