II Dünya Müharibəsi, 1941–1945-ci illər arasında baş vermiş və bütün dünyanı təsiri altına almış, böyük bir faciələrlə müşaiyət olunmuş bir müharibədir. Bu müharibədə Sovet İttifaqı, o cümlədən Azərbaycan var qüvvəsi ilə iştirak etmişdir. Azərbaycan xalqı və sovet dövləti bu müharibənin gedişində böyük qurbanlar vermiş, həmçinin şanlı qələbələr də qazandırmışdır.1941-ci ilin iyun ayında Almaniya Sovet İttifaqına hücum edərək müharibəni genişləndirdi. Bu dövrdə Azərbaycan ərazisi Sovet İttifaqının strateji nöqteyi-nəzərdən vacib bir yer idi. Azərbaycan, həm də təbii ehtiyatlar baxımından zəngin bir region idi, buna görə də həm iqtisadi, həm də hərbi baxımdan müharibəyə mühüm yardımlar edirdi.  Azərbaycan xalqı və xüsusən Azərbaycan SSR-inin rəhbərliyi müharibənin ilk günlərindən etibarən əhəmiyyətli hərbi və iqtisadi dəstək göstərdi. Azərbaycanlılar ön cəbhədə vuruşdular, müxtəlif döyüşlərdə qəhrəmanlıqlar göstərdilər. Bir çox azərbaycanlı döyüşçü "Qızıl Ulduz" və digər yüksək döyüş mükafatları ilə təltif olundu. Azərbaycanlı hərbçilər müharibənin ən ağır döyüşlərində, o cümlədən Stalinqrad, Kursk, Leningrad və Berlin uğrunda gedən döyüşlərdə iştirak etdilər. Azərbaycanlı general və komandirlər də müxtəlif sahələrdə yüksək vəzifələrdə çalışırdılar. Bu döyüşlərdə Azərbaycan xalqının fədakarlığı, həmçinin millətimizin gücü və şücaəti özünü göstərdi.Müharibə illərində 600.000-ə yaxın Azərbaycan vətəndaşı cəbhəyə yollandı. Onlardan təxminən 300.000 nəfəri həlak oldu və ya itkin düşdü. Bu böyük insan itkisi müharibənin Azərbaycana nə qədər ağır təsir etdiyini göstərir. 1941-1945-ci illər müharibəsi, Azərbaycanın xalqının yaddaşında çox dərin izlər buraxdı. Hər bir azərbaycanlı ailəsində müharibə haqqında xatirələr, qəhrəmanlıq hekayələri yaşayır. Hərbi xidmətə çağırılan oğullar, əsgərlik dövrünü yaşayanlar, övladlarına və nəvələrinə qələbə qazanmış qəhrəmanları danışdılar, onların şücaətini və vətənə olan sevgilərini örnək göstərdilər.Bu müharibə həm də Azərbaycan xalqının və digər sovet xalqlarının birliyini,  gücünü simvolizə edir. Onlar, faşizmə qarşı mübarizə apararkən təkcə öz vətənlərini deyil, bütün dünyanı qorumaq üçün bir araya gəldilər. Bu müharibənin qələbəsi, Azərbaycan tarixində ən mühüm dönəmlərdən birini təşkil edir. Müharibənin sonunda, 1945-ci ildə faşizm məğlub oldu və dünya yeni bir dövrə qədəm qoydu. Azərbaycan xalqı bu qələbəni özünə məxsus fədakarlıq və igidliklə qazandı. Hər il 9 May – Qələbə Günü Azərbaycan xalqı tərəfindən  qeyd olunur. Bu tarix, yalnız müharibədə iştirak edənlərə deyil, həm də şəhidlərə, qazanılan zəfərə görə bütün xalqımıza həsr olunur. Bu zəfər həm də bizə əzmkarlıq, birlik və qardaşlıq dəyərlərini bir daha xatırladır. Xalqımızın yaddaşında bu dövr heç zaman unudulmayacaq, hər bir şəhidin, hər bir igidin, hər bir əsgərin vətənə olan sevgisi, torpaq uğrunda verdikləri mübarizə əsrlər boyu yaddaşlarda yaşayacaq. İkinci Dünya müharibəsində xüsusi fədakarlığı ilə fərqlənən igidlərdən biri də, dünən dünyasını dəyişən 103 yaşlı Abdulla Abdullayevdir. Abdulla Abdullayevin həyatı, bir dövrün şahidi, həmçinin İkinci Dünya müharibəsinin acı və şanlı anlarının yaşandığı bir dönəmin rəmzidir. Yevlax rayonunun Ləkçay kəndində dünyaya gələn Abdulla Abudayev, 1919-cu ildə dünyaya gəib. Gənc yaşlarından zəhmətkeş və vətənpərvər ruhu ilə fərqlənən Abdulla, 1941-ci ildə müharibə başladığı zaman cəbhəyə yollandı. Abdulla Abdullayevin cəbhəyə yollanması, təkcə fiziki deyil, mənəvi bir döyüşün başlanğıcı idi. O, müxtəlif döyüşlərdə iştirak edərək, həm Sovet Ordusunun döyüşçüsü, həm də bir insan olaraq qeyri-adi  iradə nümayiş etdirdi. Çoxsaylı döyüşlərdə göstərdiyi şücaətə görə bir neçə dəfə yaralandı, amma hər dəfə döyüşə qayıtdı. Müharibə ona yalnız fiziki yox, həm də daxili güc verdi o, insanların həyatı uğrunda mübarizə aparan bir qəhrəmana çevrildi. Abdulla Abdullayevin döyüşlərdəki fədakarlığı və igidliyi, ona çoxsaylı medallar qazandırdı. O, cəsurluğu ilə sadəcə Sovet Ordusunun deyil, həm də Azərbaycanın tarixində silinməz iz buraxdı. Bütün döyüşçülər kimi, müharibə onun həyatında bir dönüş nöqtəsi oldu-yalnız vuruşan deyil, həm də içindəki insanlıq və mərhəmət hissi ilə irəliləyən bir əsgərə çevrildi. Müharibə bitdikdən sonra Abdulla Abdullayev Yevlaxa qayıdaraq həyatına davam etdi. Lakin onun üçün müharibə yalnız silahların susması ilə bitmədi. O, müharibənin zədələrini, gördüyü dəhşətləri və həyatını qurban verən dostlarının xatirəsini hər zaman ürəyində daşıdı. 103 yaşında dünyasını dəyişən Abdulla Abdullayev, heç zaman yaşının ona mane olmasına izin vermədi. Həyatının son illərində də fəal şəkildə kənddəki gənclərlə görüşlər keçirir, onlara müharibə təcrübələrindən danışır, həmçinin vətənpərvərlik mövzusunda təlimlər verirdi. Onun hər bir sözü və hərəkəti, gənclərə tarixi dərs və əsl həyat məktəbi idi. O,həm də kəndində nüfuzlu bir şəxsiyyət idi insan ona hörmətlə yanaşır, ondan məsləhət alırdı. Abdulla Abdullayevin vəfatı, yalnız bir insanın itirilməsi deyil, həm də bir dövrün bitməsidir, bir dövrün başa çatmasıdır. Onun xatirəsi Azərbaycanın hər bir vətənpərvər və cəsur insanının yaddaşından silinməyəcəkdir. Müharibə illərində döyüşlərdə göstərdiyi igidlik və öz xalqı üçün fədakarlığı, gənc nəsillərə örnək olmaqda  davam edəcək. İndi onun həyatı və mübarizəsi yalnız tarix kitablarında deyil, həm də hər bir Azərbaycanlının qəlbində yaşayacaq. Abdulla Abdullayevin həyatı, həm müharibənin, həm də sülhün dəyərini anlamaq baxımındda da  böyük əhəmiyyət kəsb edir. Onun kimi insanların qəhrəmalıqlarla dolu mübarizə yolu heç zaman unudulmayacaq!   Cəlil Xəlilov                   Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatının sədri, polkovnik

Azərbaycan Respublikasının Birinci vitse-prezidenti Mehriban Əliyeva rəsmi “Instagram” səhifəsində ordumuzun cəbhədə qazandığı qələbələrlə bağlı paylaşım edib. AZƏRTAC xəbər verir ki, paylaşımda deyilir: “Bütün Azərbaycan xalqını və bizim qələbələrimizə sevinən hər kəsi səmimi qəlbdən təbrik edirəm. Vətən yolunda canından keçmiş qəhrəman şəhidlərimizə Allah rəhmət eləsin! Uca Tanrı ordumuzu, xalqımızı, Vətənimizi və Prezidentimizi qorusun! Qarabağ Azərbaycandır!

31 Dekabr - Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəylik Günü və Yeni il münasibətilə Respublika Veteranlar Təşkilatının veteranlara təbriki Əziz və hörmətli veteranlar! Sizi qarşıdan gələn 31 Dekabr - Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəylik Günü və Yeni il bayramı münasibətilə səmimi qəlbdən təbrik edirəm. 1991-ci ilin 16 dekabr tarixində Ulu öndər Heydər Əliyev tərəfindən elan edilən Dünya  Azərbaycanlılarının Həmrəylik Gününü ən yüksək səviy-yədə bayram kimi qeyd etmək xalqımızın ictimai fikir tarixində əlamətdar bir hadisəyə çevrilmişdir. Hər birimiz üçün əziz və doğma olan bayram dünyanın müxtəlif ölkələrində yaşayan soydaşlarımızın birliyinin təcəssümüdür. 2019-cu il biz veteranlar üçün yaddaqalan oldu. Həyata keçirdiyimiz tədbirlər, gənclərlə görüşlər, yubileylər xalqımız tərəfindən rəğbətlə qarşılandı. Bu baxımdan yeni ildə Qələbənin 75 illiyinin yüksək səviyyədə qeyd olunması daha uğurlu olacaqdır. Azərbaycan bu gün Ümummilli Liderimizin layiqli davamçısı, möhtərəm Prezident-Silahlı Qüvvələrin Ali Baş Komandanı cənab İlham Əliyevin rəhbərliyi altında müstəqillik və inkişaf yolunda inamla irəliləyir. Bu istiqamətdə bizim əsas vəzifəmiz müstəqilliyimizi qorumaq, ərazi bütövlüyümüzü tez bir zamanda bərpa etmək, respublikamızın hərtərəfli inkişafına töhfələr verməkdir. Bunun üçün biz veteranlar bütün var qüvvəmizi səfərbər etməli, gənc nəslin vətənpərvər ruhda tərbiyə edilməsi, onlara vətən, xalq sevgisini aşılamaq kimi ən ümdə vəzifəmizin öhdəsindən gəlməliyik. Əminliklə deyə bilərik ki, biz veteranlar möhtərəm Prezidentimizin ətrafında daha da sıx birləşərək qarşıdan gələn ildə də fəaliyyətimizi davam etdirəcək, respublikanın inkişafı naminə əlimizdən gələni əsirgəməyəcək, üzərimizə düşən işin öhdəsindən layiqincə gələrək, Vətənimiz Azərbaycanı etibarlı əllərdə saxlayan gəncliyi yetişdirməyə davam edəcəyik. Yeni iliniz mübarək! Hər birinizə və ailənizə möhkəm cansağlığı, ailə səadəti, xoşbəxt həyat, fəaliyyətinizdə yeni-yeni uğurlar arzulayıram.   Tofiq Ağahüseynov general-polkovnik, Azərbaycan Respublikası Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatının sədri

İlk Azərbaycanlı qadın hərbi pilot, Azərbaycan SSR dövlət xadimi, İkinci Dünya müharibəsi iştirakçısı Züleyxa Mir Həbib qızı Seyidməmmədova 22 mart 1919 – cu ildə Bakı şəhərində anadan olub. Züleyxa Seyidməmmədova Jukovski adına Hərbi Hava Akademiyasına qəbul olan ilk azərbaycanlı idi. O, İkinci Dünya müharibəsində iştirak etmiş və Marina Raskova tərəfindən yaradılmış 586-cı qırıcı aviasiya alayının şturmanı olmuşdur. Stalinqrad, Kursk, Korsun-Sevçenkovski döyüşlərində iştirak edən Züleyxa Seyidməmmədova, 500 döyüş uçuşu keçirmiş və bir neçə alman təyyarəsini vurmuşdu. Züleyxa Seyidməmmədova, Azərbaycan SSR Ali Sovetinin dörd çağırış deputatı olub. 1946–1951-ci illərdə Azərbaycan Lenin Kommunist Gənclər İttifaqının Mərkəzi Komtitəsinin katibi, 1952–1974-cü illərdə Azərbaycan SSR ictimati təminat naziri, 1975-ci ildən etibarən isə Xarici Ölkələrlə Dostluq və Mədəni Əlaqələr Cəmiyyəti Rəyasət Heyəti sədrinin müavini vəzifəsində çalışıb. O, "Lenin", II dərəcəli "Vətən müharibəsi", iki dəfə "Qırmızı Əmək Bayrağı" və iki dəfə "Şərəf nişanı" ordeni ilə təltif olunub. Züleyxa Seyidməmmədovanın atası Mir Həbib ağa ilk təhsilini dini məktəbdə almış, daha sonra isə Bakı realnı məktəbində oxumuşdu. Mir Həbib ağa mühasib idi və Bakı milyonçusu Hacı Zeynalabdin Tağıyevin maliyyə məsələlərinə baxsa da, uşaqlıqdan onunla dostluq edürdi. Mir Həbib ağa Hacıya çox sədaqətli olduğu üçün Hacının ona böyük hörməti var idi. Mərdəkandakı əzəmətli mülkü də ona Hacı tərəfindən hədiyyə olumuşdu. Züleyxa Seyidməmmədovanın anası Mina xanım AMEA-nın ilk prezidenti akademik Mirəsədulla Mirqasımovun  bacısı idi. Züleyxa Mir Həbib ağa ilə Mina xanımın ikinci qız övladı idi. Züleyxa 7-ci sinifdə oxuyarkən fizika müəllimi Cümşüd Əfəndiyev onları Bakı təyyarə meydançasına ekskursiyaya aparır. Züleyxa sinifdəki oğlanlarla birlikdə bir neçə dəfə təyyarəyə qalxır, hər şeyə diqqətlə baxır, saysız-hesabsız suallar verir. O, axşam evə qayıdanda bu ekskursiya haqqında anası Mina xanıma həvəslə danışaraq: "Mən təyyarəçi olacam!" - deyir. 1934-cü ildə orta məktəbi əla qiymətlərlə bitirən Züleyxa Seyidməmmədova, M. Əzizbəyov adına Azərbaycan Sənaye İnstitutunun mədən fakültəsinə daxil olub. 1934-cü ilin əvvəllərində tələbə yoldaşları ilə Bakı təyyarə meydanına gedən Züleyxa ilk dəfə "U-2" təyyarəsi ilə səmaya qalxır. Bu səyahətdən sonra o, tələbə yoldaşları ilə birlikdə institutda aeroklub yaratmağa qərara verir. Tələbələr öz təqaüdləri hesabına klub üçün bir "U-2" təyyarəsi, həmçinin üç planer və iki paraşüt almağa müyəssər olurlar. 1934-cü il yanvarın 6-da klubun açılışı olur. 1934-cü ilin yazında isə bu aviasiya klubu üçün hökümət tərəfindən Zabrat qəsəbəsinə yer ayrılır və ərazinin təşkilində tələbələr yaxından kömək edirlər. Uzunmüddətli məşqlərdən sonra 1934-cü ilin oktyabrında Züleyxa Seyidməmmədova "U-2" təyyarəsi ilə ilk dəfə təkbaşına havaya qalxır. O, 1934-cü ilin sonlarında aeroklubu əla qiymətlərlə bitirərək sertifikat alır və bununla da pilot adını qazanır. 1935-ci ilin mayında bir neçə tələbə paraşütlə tullanmağı sınaqdan keçirir. Arıq, çəlimsiz, qarayanız qız olan Züleyxa paraşütlə təyyarədən tullanır və külək onu dənizə atır. Deyilənlərə görə, onun tullanışını izləyənlər arasında Azərbaycan Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin birinci katibi Mircəfər Bağırov da olmuş və Züleyxanın cəsarətinə heyrətini bildirmişdir.1935-ci ilin avqustunda Moskvada Paraşütçülərin Birinci Ümumittifaq toplantısı keçirilir və toplantıda Zaqafqaziyanı təmsil edən nümayəndələr arasında yeganə qız Züleyxa olur. Toplantıda eniş dəqiqliyinə görə Zaqafqaziya komandası birinci yeri tutur. Təyyarədən paraşütlə 50 dəfə tullandığına görə Seyidməmmədova paraşüt idmanı üzrə təlimatçı vəzifəsinə təyin edilir. O, Zaqafqaziyadan, eləcə də, müsəlman şərqindən ilk qadın paraşütçü kimi qatıldığı iclasdan fəxri fərmanla geri dönür. Şərq, müsəlman qadınının cəsarətlə paraşütlə tullanması hamıda heyrət doğurur və Seyidməmmədovanın fəaliyyəti sovet quruluşunun nailiyyəti kimi qeyd olunaraq mətbuatda geniş şərh edilir. 1936-cı il yanvarın 21-də Azərbaycanda Sovet hakimiyyətinin qurulmasının on beş illiyi ilə əlaqədar Kremldə təntənəli qəbul keçirilir və komsomolçu Züleyxa Seyidməmmədova "Şərəf nişanı" ordeni və qızıl saatla təltif edilir. Bakıya dönən Züleyxa uçuş klubundakı xüsusi kursları bitirir və pilot təlimatçısı adını alır. Ona təlim keçmək üçün bir qrup müsahib tapşırılır. Həmin qrupdakı səkkiz nəfərdən biri də onun keçmiş fizika müəllimi Cümşüd Əfəndiyev olur. Azərbaycan Sənaye İnstitutunun son kursunda oxuyarkən Seyidməmmədova artıq yüz saatadək uçuş keçirmiş, təlimatçı kimi üç il ərzində 75 təyyarəçi, 80 paraşütçü hazırlamışdı. O, 1938-ci ildə institutu mühəndis-geoloq kimi bitirdikdən sonra pilot kimi peşəkarlaşmaq üçün Jukovski adına Hərbi Hava Akademiyasına müraciət etsə də, yalnız kişiləri qəbul edən akademiya ona rədd cavabı verir. O, atasının məsləhəti ilə Mir Cəfər Bağırovun qəbuluna gedir. Bağırovun yaddaşında "küləyin dənizə atdığı qız" kimi qalan Züleyxanın müraciəti əsasında Mərkəzi Komitə onun akademiyaya qəbul olunması üçün rəsmi şəkildə Moskvaya məktub göndərir. 1938-ci ilin avqustunda sınaq imtahanları verərək akademiyanın şturman fakültəsinə qəbul olunanlar içərisində yeganə qız Züleyxa Seyidməmmədova olur. Seyidməmmədova həm də Jukovski Hərbi Hava Akademiyasına qəbul olan ilk azərbaycanlı idi. Akademiyada təhsil alan Züleyxa bir gün qəfil xəbərlə sarsılır. Fakültə dekanı onu yanına çağıraraq ona atasının kulaq kimi həbs edildiyini, əgər Bakıdan bu məlumatı təsdiqləsələr, akademiyadan uzaqlaşdırılacağını bildirir. Züleyxa bu xəbər qarşısında son ümid kimi yenə Bağırova üz tutur. O, Bağırova teleqram ünvanlayır: "Azərbaycan Kommunist Partiyasının birinci katibi yoldaş Bağırova! Xalq düşmənləri mənim atamın saf adını ləkələmək istəyirlər. Təhsil aldığım Hərbi-Hava Akademiyasına yanlış məlumatlar veriblər. Mən respublikanın göndərişi ilə burada oxuyuram. Tələbələr arasında yeganə qızam. Bakıdan məlumat alandan sonra mənim burada oxuyub-oxumamaq məsələmə baxacaqlar. Xahiş edirəm, haqqı, ədaləti qoruyun ki, yanlış məlumat gəlməsin". Bağırov tezliklə ölkənin adına xələl gəlməməsi naminə onun atasını həbsdən azad edir və ondan bu barədə heç yerdə danışmaması üçün iltizam alınır. Beləliklə Moskvaya Züleyxaya lazım olan məzmunda məktub gedir: "Yalandır, Mir Həbib Seyidməmmədov evindədir. Hər şey qaydasındadır." Seyidməmmədova akademiyada oxuduğu dövrdə əvvəl "Duqlas"larla, daha sonra isə orta bombardmançılar, həmçinin uzağa və sürətlə uçan təyyarələrlə səfərə çıxmaq üzrə təlimlər almağa başlayır. O, ölkənin ən güclü şturmanları, Sovet İttifaqı qəhrəmanları Spirin və Belyakovdan hava gəmilərinin bütün sirlərini öyrənir. Birinci kurs müdavimi olan Seyidməmmədovanın şəkli Qureviçin komandirlik etdiyi fakültənin komsomol təşkilatı tərəfindən Akademiyanın "Şərəf lövhəsi"nə vurulur. 1940-cı il fevralın 23-də – Qırmızı Ordu günündə Seyidməmmədovaya kiçik leytenant rütbəsi verilir. Akademiyanın şturman fakültəsində yeganə qadın olan Züleyxa təhsilini bitirdikdən sonra təlim təyyarə alayında qırıcı təyyarənin şturmanı təyin edilir. Züleyxa Seyidməmmədova əsasən akademiya işçilərindən və müdavimlərindən təşkil edilən mayor Qridnevin qırıcı təyyarəçi alayına göndərilir və qırıcı eskadrilyasının şturmanı təyin olunur. Alay müharibənin ilk günündən hərbi qaydaya uyğun olaraq Moskvanın müdafiəsinə göndərilir. 1941-ci ilin oktyabrında SSRİ lideri İosif Stalin Sovet İttifaqı Qəhrəmanı Marina Raskovaya qadınlardan ibarət hərbi hissələrin yaradılması ilə bağlı rəsmi əmr göndərir. Əmrə görə, tərkibi sırf qadın pliotlardan ibarət olan üç aviasiya alayı yaradılmalı idi. Bu dövrdə Seyidməmmədovaya Raskovanın onu axtardığını xəbər verirlər. Raskova ona qadın polku yaratmaq ideyasından bəhs edir. İdeya tezliklə real həllini tapmağa başlayır. Hərb tarixinin misli görünməmiş ideyası gerçəyə çevrilir: qadın hərbi təyyarə alayları yaradılır. 1941-ci ilin dekabrında qırıcı alayın komandiri Tamara Kazarinova, onun müavini və alayın şturmanı isə Züleyxa Seyidməmmədova təyin olunur. O dövr üçün müasir və sürətli "YAK" təyyarələrinin alaya gətirilməsi ilə hərbçi qızlar bu təyyarələrdə uçmağı öyrənməyə başlayır. Onlar ciddi hərbi təlim keçdikdən sonra 1942-ci ilin axırlarında ilk olaraq Volqa çayının sol sahilinə göndərilirlər. 1942-ci ilin sonlarında xüsusi əhəmiyyətli təyyarəni qarşılayıb Stalinqradadək müşayiət etmək üçün dörd qırıcı təyyarə göndərilir və bunlardan biri də Seyidməmmədovaya məxsus olur. Sonralar bu xüsusi təyyarənin ölkənin baş katibi Stalini dağılmış Stalinqrada apardığı məlum olur. 1943-cü ilin yazının əvvəlində qırıcı alay Voronejə göndərilir, iyulun 12-də isə Kurskun şimalında və cənubunda əks hücuma keçir. Avqustun 5-də, Kursk döyüşünün başlamasından düz bir ay sonra 586-cı alay Orel və Belqrada daxil olur. Burada gedən döyüşlərə görə Züleyxa Seyidməmmədova 2-ci dərəcəli "Vətən müharibəsi" ordeni ilə təltif olunur. Payızın sonunda qırıcı polk Kiyevə uçur. 586-cı alay sonuncu olaraq Korsun-Şevçenkovski döyüşündə iştirak edir və oradan Buxarestə uçaraq öz döyüş yolunu Rumıniyada başa vurur. 586-cı qırıcı alay Volqadan Vyanayadək döyüş yolu keçmiş, 4 min 419 döyüş uçuşu keçirmiş, 125 döyüş aparmış və 38 alman təyyarəsi vurmuşdu. Alayın qoruduğu heç bir obyekt Hitler aviasiyasından zərər çəkməmişdi. Şəxsən 500 döyüş uçuşu keçirən Seyidməmmodova bir neçə alman təyyarəsini vurmuşdu. Qələbədən sonra qadınlardan ibarət aviasiya hissələri ləğv edildi. O da 1945-ci ilin dekabrında kapitan rütbəsində istefaya çıxdı və Azərbaycana qayıtdı. Əvvəlcə Bakı şəhər Partiya Komitəsinin təlimatçısı kimi işləyən Züleyxa Seyidməmmədova, 1946-cı ilin sentyabrından 1951-ci ilə kimi Azərbaycan Lenin Kommunist Gənclər İttifaqının Mərkəzi Komitəsinin katibi vəzifəsində çalışmışdır. Elə bu vəzifədə ikən Seyidməmmədova 1947-ci ildə Azərbaycan SSR Ali Sovetinin deputatı, Rəyasət heyətinin üzvü seçilmişdir. O, 1948-ci ildə Ümumdünya Demokratik Gənclər Federasiyası Şurasının qərarına əsasən fevralın 19-dan 26-dək Hindistanın Kəlküttə şəhərində keçirilən Cənub-Şərqi Asiya ölkələri gənclərinin konfransının iştirakçısı olur və "Sovet İttifaqı qadınları" mövzusunda məruzə ilə çıxış edir. 1952-ci ildə Azərbaycan SSR-in sosial təminat naziri seçilən Züleyxa Seyidməmmədova, 1974-cü ilə qədər bu vəzifəni icra etmişdir. O, sosial təminat naziri vəzifəsində çalışan ilk qadın idi. Seyidməmmədova qiyabi olaraq 17 aprel 1953-cü ildə Moskva Ali partiya məktəbini, 28 noyabr 1957-ci ildə isə Leninqrad Hərbi Mühəndislik Akademiyasını bitirmişdir. Züleyxa Seyidməmmədova 1967 və 1971-ci illərdə "Qırmızı Əmək Bayrağı" ordenləri ilə təltif olunmuş, 1969-cu il dekabrın 19-da Moskva şəhər sovetinə deputat seçilmiş və Sov. İKP sıralarına daxil olmuşdur. Seyidmməmədova səhhətində yaranan problemlər səbəbi ilə 1975-ci ildə Xarici Ölkələrlə Dostluq və Mədəni Əlaqələr Cəmiyyəti Rəyasət Heyəti sədrinin müavini vəzifəsinə təyin edilmişdir. Seyidməmmədova ölkənin ictimai işlərində fəal iştirak etmiş, xüsusilə ömrünün sonlarına yaxın dünyanın müxtəlif yerlərində yaşayan 50 milyonluq Azərbaycan türkünün yenidən bir araya gəlməsinə çalışmış və işğal dövründə itirilmiş əlaqələrin barpası ilə ciddi şəkildə məşğul olmuşdur. Buna baxmayaraq o, pilot kimliyini həmişə qorumuş, 1967-ci ilin sentyabrında Leninqradda Beynəlxalq ictimai təminat assosiasiyasının Baş assambleyasında jurnalistin verdiyi "Siz əmək həyatınızı nə ilə başlamısınız?" sualına "Bakı aeroklubunda təyyarəçi olmuşam. Bu mənim birinci və ən çox sevdiyim vəzifədir" cavabını vermişdi. Züleyxa Seyidməmmədova dünyaya Şərqin ilk paraşütçü və pilot qadını olaraq gəldi. İkinci Dünya müharibəsinin qəhrəmanı, samamızın ilk qadın Şahini ömrünü başa vurdu. Məğrurluğu, Cəsurluğu ilə tarix yaratdı. Şərəfli ömür yolu, kitab və monoqrafiyaları, xoş xatirələri ilə insanların qəlbinə yazıldı. Dünyaşöhrətli pilotumuzun 150-dən artıq sənəd, əşya və mükafatları Milli Azərbaycan Tarixi Muzeyində mühafizə olunur. Onların içərisində şəxsən özünün istifadə etdiyi əşyalar ─ Jukovski adına Hərbi Hava Akademiyasında oxuyarkən işlətdiyi loqarifmik xətkeş, 1939, 1941-ci illərə aid iki ədəd transportir və təyyarəçi eynəyi, müxtəlif ölkələrdə ona hədiyyə olunan əşyaları və geyim nümunələri qorunur.  İmzasını göy üzünə atan varlığı və fəaliyyəti ilə milli-mənəvi dəyərlər tariximizi zənginləşdirən Züleyxa Seyidməmmədovanın ömür yolu ilə bağlı çoxsaylı sənəd əsərləri, inciləri yaranıb. Tofiq Quliyev Rəşid Behbudovun təklifi ilə "Züleyxa" adlı mahnı bəstələyib. Rəşid Behbudovun Moskvaya səfəri ərəfəsində hazır olan "Züleyxa" mahnısı, elə sənətkarın öz istəyi ilə rus dilində Tofiq Quliyevin müşayiətilə lentə alınmış, sonradan vala yazılan bu mahnı yüksək tirajla satılmışdır. Səma döyüşlərində “Şahin” kod adı ilə uçuşlar edən Züleyxa Seyidməmmədova ilə bu gün də hər bir Azərbaycanlı qürur duyur. O, bu dünyaya ilklərə imza atmaq, yer üzündən göy üzünə körpü salmaq, Şahin kimi qanad çalmaq üçün gəlmişdi. Gəldi, Qəhrəmanlıq dastanını yazdı, varlığı və cəsarətli döyüş yolu ilə xalqını dövlətini şərəfləndirdi. 1990-cı ildə dünyaya gəldiyi şəhərdə - Bakıda torpaq müqəddəsliyinə qovuşdu.     Müharibə,  Əmək  və  Silahlı  Qüvvələr Veteranları             Təşkilatının sədri,   polkovnik  Cəlil Xəlilov