Dekabrın 21-də akademik Ziya Bünyadovun anadan olmasının 100 ili tamam olur Dekabrın 21-də Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının (AMEA) həqiqi üzvü, görkəmli tarixçi və şərqşünas alim, tanınmış ictimai xadim, tarix elmləri doktoru, professor, Dövlət mükafatı laureatı, Əməkdar elm xadimi, Sovet İttifaqı Qəhrəmanı Ziya Bünyadovun doğum günüdür. AMEA-nın akademik Z. Bünyadov adına Şərqşünaslıq İnstitutunun direktoru akademik Gövhər Baxşəliyevanın görkəmli alimə həsr etdiyi “Zaman anlamının fövqündə duran böyük alim” sərlövhəli məqaləsini təqdim edir. Elm aləmində elə dühalar var ki, müasirləri onları tam dolğunluğu ilə qiymətləndirməyə çətinlik çəkir. Onların həqiqi qiymətini zaman özü verir və bu qiymət tarix məsafəsindən daha dəqiq, hərtərəfli olur. Zaman və məkan anlamının fövqündə duran elə ulduzlar var ki, vaxt axarı onları daha aydın, daha parlaq və möhtəşəm göstərir. Belə nəhəng insanlardan biri bu il 100 illik yubileyini qeyd etdiyimiz Sovet İttifaqı Qəhrəmanı, akademik Ziya Musa oğlu Bünyadovdur. Prezident, Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin elmi ictimaiyyətimiz tərəfindən böyük hadisə kimi qiymətləndirilən “Akademik Ziya Bünyadovun 100 illik yubileyinin qeyd edilməsi haqqında” 2023-cü il 28 sentyabr tarixli Sərəncamına əsasən AMEA-da görkəmli alimin yubileyi ilə bağlı bir sıra tədbirlər həyata keçirilir. Şərqşünaslıq İnstitutu da bu yubileyə öz töhfəsini alimin xatirəsinə həsr olunmuş beynəlxalq elmi konfrans və alimin əsərlərinin çap olunacaq külliyatı ilə verəcək. Dövlətimizin başçısının imzaladığı Sərəncam ölkəmizdə elmə və alimə verilən çox yüksək dəyər olaraq tarix və şərqşünaslıq elmimizin tədqiqində yeni üfüqlər açır, neçə-neçə tədqiqatçılara yeni imkanlar yaradır. Respublikada medievist – şərqşünas tarixçilər məktəbini yaradan və inkişaf etdirən akademik Ziya Bünyadov öz fundamental tədqiqatları ilə Azərbaycan şərqşünaslıq məktəbinin şöhrətini ölkənin hüdudlarından çox-çox uzaqlara yayaraq orta əsrlər Şərqi və Ərəb xilafəti, Azərbaycan, Qafqaz və Orta Asiya tarixi üzrə görkəmli mütəxəssis kimi dünyada tanınıb, geniş oxucu kütlələrinin rəğbətini və məhəbbətini qazanıb. Onun qələmindən çıxmış 300-dən artıq elmi əsərin hər biri müstəsna zəhmətin, dərin bilik və məharətin məhsuludur. Məhz Z.Bünyadov ilk dəfə dünyaya bir sıra orta əsrlər Azərbaycan alimi və ədibinin adını tanıtdırdı. Ziya müəllimin elmimizə töhfələri sırasında 1980-ci ildə Dövlət mükafatına layiq görüldüyü “Azərbaycan Atabəylər dövləti”, onun Urgənc şəhərinin birinci fəxri vətəndaşı adına layiq görülməsinə əsas olan “Xarəzmşahlar-Anuştəginlər dövləti. 1097-1231-ci illər”, eləcə də “Azərbaycan VII-IX əsrlərdə” kitabları, Şihabəddin Məhəmməd ən-Nəsəvinin “Sirat əs-sultan Cəlal əd-Din Mankburnı”, Əbülqasim əz-Zəhravinin “Cərrahiyyə və alətlər haqqında traktat”, ölməz Füzulinin “Mətləul-etiqad” kimi bir çox əsərin ərəbcədən şərhli tərcüməsi, tədqiqatı və tərtibi var. Ziya Bünyadov öz alim qələmi və çoxsaylı qədim mənbələrə əsaslanan çıxışları ilə bədnam qonşularımıza qarşı daim mübarizə aparıb, milli mənafelərimizi və ərazi bütövlüyümüzü müdafiə edib. Onun elmi axtarışları təkcə orta əsrlər dövrü ilə məhdudlaşmırdı. Alimi Vətənin yaxın keçmişi də maraqlandırırdı. O, ötən əsrin əvvəllərində Azərbaycanda baş verən hadisələr, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin fəaliyyəti, Bakı kommunası və sair mövzulara bir sıra məqalələr həsr edib. 30-cu illərin repressiyaları isə alimin “Qırmızı terror” kitabında işıqlandırılıb. Kitab bilavasitə çoxsaylı arxiv sənədləri əsasında yazılıb. Ziya Bünyadovun Vasim Məmmədəliyevlə birgə müqəddəs “Qurani-Kərim”i ana dilimizə çevirməsi, bundan əlavə hazırladığı irihəcmli “Dinlər, təriqətlər, məzhəblər” adlı soraq kitabı xalqımızın islam dininin doğru-dürüst öyrənməsinə yönəlmiş mühüm addımlardır. Ziya Bünyadov dünya şərqşünaslığında mühüm yeri olan bir alimdir. O, bir çox beynəlxalq elmi məclislərdə Azərbaycan elmini ləyaqətlə təmsil edib. Türk Tarix Qurumunun VI-XII konqreslərində, Bağdadda tarixçilərin beynəlxalq konqresində, Tokioda şərqşünasların XXXI beynəlxalq konqresində, İranda Təbərinin 1100 illiyinə, Füzulinin 500 illiyinə həsr olunmuş beynəlxalq konfranslarda, Misirdə məşhur tarixçi əs-Süyutinin yubileyinə həsr olunmuş beynəlxalq konfransda iştirak edərək maraqlı məruzələrlə çıxış edib. Türkiyə tarixinin tədqiqi sahəsindəki xidmətlərinə görə 1982-ci ildə Türk Tarixi Qurumunun müxbir üzvü, 1988-ci ildə isə həqiqi üzvü seçilib. Onun rəhbərliyi ilə Türkiyə, İran, İraq, Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri, Küveyt vətəndaşları böyük elmə qədəm qoyublar. Təbiətin ona səxavətlə bəxş etdiyi keyfiyyətlər və uzun illər boyunca titanik zəhmətin bəhrəsi olan xüsusiyyətlər Ziya müəllimin simasında üzvi vəhdətdə birləşmişdi. Nəticədə onun şəxsiyyətində böyük alim və alovlu vətənpərvər obrazı yaranmışdı. Ən ülvi, ən yüksək keyfiyyətlər - səmimilik, xeyirxahlıq, ilk növbədə özünə, sonra ətrafdakılara qarşı yüksək tələbkarlıq, söz və əməl birliyi, xalqa, millətə, torpağa hədsiz məhəbbət elm Olimpinin ən yüksək zirvəsində duran Ziya müəllimin şəxsində cəmləşmişdi. Qarabağ məsələsini böyük yanğı və ürək ağrısı ilə yaşayırdı Ziya müəllim. Xatirimdədir, azərbaycanlılar qədim oğuz eli - indiki Ermənistandan kütləvi şəkildə qovulduqda, o hamıdan öncə onların Qarabağda yerləşdirilməsinin vacibliyini ovaxtkı respublika rəhbərliyinə çatdırdı. Əfsuslar olsun ki, böyük alimin bu təklifı qulaqardına vuruldu. Azərbaycan Dövlət Universitetinin (indiki Bakı Dövlət Universiteti) Şərqşünaslıq fakültəsində dövlət imtahanları zamanı Ziya Bünyadovla ilk tanışlığım zamanı biz tələbələrə uca, əlçatmaz bir zirvə kimi görünən böyük alimin, Sovet İttifaqı Qəhrəmanının baxışları altında tir-tir əsirdik. Universiteti bitirəndən sonra Şərqşünaslıq İnstitutunda işləyərkən o vaxt Orta əsr Şərq tarixi şöbəsinin müdiri olan Ziya müəllimin institutun ümumi yığıncaqlarında olduqca prinsipial, tələbkar, hətta sərt çıxışları onun haqqında məndə yaranmış əvvəlki fikri bir daha təsdiqləyirdi. 1993-cü ildə Şərqşünaslıq İnstitutunun direktoru Ziya Bünyadovun müavini olduqdan sonra və onu yaxından müşahidə etdikdə anladım ki, Ziya müəllim haqqında əvvəlki qənaətim tamamilə yanlış imiş. Tədricən, günbəgün qarşımda yeni, indiyəcən tanımadığım bir insan xarakteri canlanırdı və bu insan böyüklüyü qədər də sadə və səmimi idi. Ziya müəllim mərdlik və cəsarət nümunəsi idi. Bu cəhətlər onun həyatının hər bir sahəsində özünü büruzə verirdi - elmdə də, şəxsi və ictimai həyatında da, həmkarları ilə münasibətlərində də. İnanırıq ki, Ziya Bünyadovun yaratdığı elmi məktəbinin işıqları heç vaxt sönməyəcək, əksinə, getdikcə gurlaşacaq və bu işıqlar yandıqca böyük ustadımız həmişə yad olunacaq. AzərTac

Наша победа действительно беспрецедентна, ведь Азербайджан победил не только карабахских сепаратистов и армянские войска, но и мировое армянство, которое вот уже полтора столетие вынашивало проект «Арцах» как предпосылку создания мифической «Великой Армении от моря до моря». Победа стала возможной под впечатляющим руководством Президента Азербайджана – Ильхама Алиева. Разве это не является доказательством особой роли личности   в истории!  Именно ясная и четкая позиция Ильхама Алиева, его продуманная, взвешенная внутренняя и внешняя политика позволили мобилизовать все возможности страны для победы. Развитие экономики, создание современной армии, патриотическое воспитание стали определяющими факторами государственной стратегии Азербайджана в последние 20 лет.  Параллельно президент обращал особое внимание на формирование «мягкой силы».Необходимо было одолеть анти азербайджанский миф, искусственно создаваемый в мире рупорами армянской диаспоры, и объективно представлять Азербайджан в глобальном коммуникационном пространстве, распространять правдивую информации о стране, народе, его чаяниях. На наших глазах Баку, Гянджа, Габала. Шеки стали центрами многочисленных гуманитарных форумов, различных международных фестивалей, масштабных спортивных состязаний.  Почти 35 лет длилась карабахская драма. Война в Карабахе в начале 90-х годов велась армянской стороной в игнорирование всех международных норм. Достоянием общественности стали бесчисленные преступления армянских фашистов против человечности.  Одна пятая часть территории Азербайджана была разорена армянами. Более тридцати тысяч азербайджанцев — преимущественно женщины, старики и дети — погибли, около миллиона человек стали беженцами и лишились элементарных условий жизни. Армянский фашизм не пощадил и цветущие города, поселения, памятники культуры. Чудовищным образом все было разрушено и разворовано.  Мера ненависти и злодейства армян по отношению к азербайджанцам не поддаются разумному объяснению. Как сказал в недавнем своем выступлении в городе Физули Ильхам Алиев, «эти античеловеческие, варварские действия очень трудно понять, особенно если учесть, что армяне еще недавно жили рядом с нами, были органично вписаны в азербайджанскую действительность». Азербайджанский народ прошел жестокий экзамен на историческую зрелость. И под руководством Ильхама Алиева весь наш потенциал —культурный, дипломатический, экономический, военный был мобилизован на то, чтобы достойно и с наименьшими потерями выйти из этого испытания. Благодаря должной информационной политике, выдающимся программным выступлениям президента в средствах массовой информации, системному патриотическому воспитанию азербайджанцы прониклись мыслью, что происходящее сегодня на нашей земле — это борьба не на жизнь. а на смерть, это отечественная война. Трагедия Карабаха изменила не только облик городов и сел Азербайджана, но и содержание различных сфер жизни. Эти изменения отразились в психологии, мышлении азербайджанцев, они столь значительны, что можно без преувеличения сказать: азербайджанская нация, ее ценностные установки во многом сформировались заново. Думаю, сейчас не нужно особенно обольщаться победой. Армяне вряд ли вскоре согласятся с тем, что идея «Великой Армении» — нереализуемый бред, ибо идею эту они воспринимают с молоком матери как главную — национальную. Нужно быть готовым ответить на их возможные реваншистские вызовы. “Dəmir yumruq”должен быть всегда начеку.  Джалил Халилов, полковник, заместитель председателя Организации ветеранов войны, труда и вооруженных сил Азербайджанской Республики

Cəlil Xəlilov: “Təşkilatımız həm paytaxt, həm də regionlarda veteranlarla intensiv görüşlər keçirir, onların istək və təkliflərinə həssaslıqla yanaşır”   44 günlük Vətən müharibəsi veteranlarına dövlətimiz tərəfindən böyük diqqət və qayğı göstərildiyi birmənalıdır. Maraqlıdır, bəs ölkəmizin QHT sektorunun ən nüfuzlu təşkilatlarından biri olan Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatı 44 günlük Vətən müharibəsi veteranları ilə hansı miqyasda iş aparır? Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatının sədr müavini, polkovnik Cəlil Xəliovla söhbətimizdə bu və digər məqamlara aydınlıq gətirməyə çalışdıq:   -Cəlil müəllim, 44 günlük Vətən müharibəsi qazilərinə dövlətimiz tərəfindən mütəmadi diqqət və qayğı göstərildiyi məlumdur. Bilmək istərdik ki, Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatıbu kateqoriyadan olan veteranlarla hansı səviyyədə iş aparır? Təşkilatınızın üzvləri arasında Vətən mühaibəsi iştirakçıları varmı?   -Hər şeydən öncə qeyd edim ki,  Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatı bütün kateqoriyadan olan veteranları özündə birləşdirir və bu baxımdan respublikamızın ən böyük təşkilatıdır. Təşkilatımızda müharibə, əmək, Silahlı Qüvvələr veteranları ilə yanaşı, 44 günlük Vətən müharibəsi veteranları da yer almaqdadır. Ümumiyyətlə, son ayların təhlili göstərir ki, 44 günlük Vətən müharibəsi qaziləri tərəfindən Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatına üzvlüklə bağlı ünvanlanan müraciətlərin sayı artmaqdadır. Bir faktı qeyd edim ki, hazırda Təşkilatımızın üzvləri arasında 800 nəfərdən çox 44 günlük Vətən müharibəsi qazisi mövcuddur və onların sayı hər örən gün artmaqdadır. Bu faktın özü Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatı ilə Vətən müharibəsi veteranları arasında əməkdaşlığın, qarşılıqlı təmasın  dinamik şəkildə yüksəldiyini və genişləndiyini göstərir.   -Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatı olaraq 44 günlük Vətən müharibəsi veteranları ilə görüşlər keçirirsinizmi?   -Təbii. Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatında istər 2021, istərsə də 2022-ci ildə  Birinci Qarabağ Müharibəsi veteranları ilə yanaşı, 44 günlük Vətən Müharibəsi veteranları ilə də çoxsaylı görüşlər keçirilib və cari ildə bu cür görüşlərin davam etdirilməsi nəzərdə tutulur. Bir məqamı da qeyd edim ki, biz bu görüşləri sadəcə Təşkilatımızda və ya paytaxtımızda deyil, bölgə və regionlarda da keçiririk. 2021-ci ilin 1 oktyabr tarixində Bakı Konqres Mərkəzində “Nəsillərin görüşü” adlı böyük konfrans keçirdik ki, bu konfransda müxtəlif kateqoriyadan olan veteranlarla yanaşı, 44 günlük Vətən müharibəsi veteranları da iştirak edirdi. Digər iştirakçılarla yanaşı, onlar da bu konfransda çıxış edərək öz fikir və mülahizələrini konfrans iştirakçıları ilə bölüşdülər. 2022-ci ilin 19 yanvar tarixində Sumqayıtda Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatının Sumqayıt Şəhər Təşkilatının da iştirakı ilə Heydər Əliyev Mərkəzində “Vətənpərvərliyin təbliği istiqamətində görülən işlər və mənfi təzahürlər” mövzusunda dəyirmi masa keçirdik ki, bu tədbirin də əksər iştirakçıları 44 günlük Vətən müharibəsi veteranları idi. Tədbirdə dövlətimizin qazilərə, müharibə əlillərinə, şəhid ailələrinə olan diqqət və qayğısı ilə yanaşı, cəmiyyətdəki mənfi tendensiyalar, bəzi məmurların yarıtmaz fəaliyyəti nəticəsində ortaya çıxan problemlər, o cümlədən müxtəlif şəxslərin qazi adından, veteran statusudan sui-istifadə cəhdləri tənqid edildi, buna qarşı səmərəli mübarizənin yolları müzakirə olundu. 9 mart 2022-ci ildə Şirvan Şəhər İcra Hakimiyyəti və Azərbaycan Respublikası Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatının birgə təşəbbüsü ilə veteranlarla görüş keçirilib. Həmin görüşdə çoxlu sayda 44 günlük Vətən müharibəsi iştirakçıları iştirak edib, onların hər birinin müxtəlif məsələlərlə bağlı fikri diqqətlə öyrənilib. Bir sözlə, biz həm paytaxtda, həm də yerlərdə 44 günlük Vətən müharibəsi iştirakçıları ilə görüşlər keçirir, onların üzləşdiyi çətinlikləri onların öz dilindən eşitmək, bu çətinliklərin aradan qaldırılmasında bilavasitə və ya dolayısı ilə iştirak etməyə səy göstəririk.   -Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatına üzv olmayan veteranların da bu təşkilatın imkanlarından faydalanması mümkündürmü?   -Əlbəttə. Məlumat üçün qeyd edim ki, Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatı son bir il ərzində Təşkilata üzv olmayan yüzlərlə veteranın probleminin həll edilməsində aktiv iştirak edib. Təşkilatımız mətbuat xidməti, o cümlədən veteran.gov.az saytı, həmçinin Təşkilatımnız daxilindəki müvafiq şöbələrin vasitəsi ilə yüzlərlə veteranı maraqlandıran sualların cavablandırılmasında, onların əlaqədar dövlət orqanlarına yönləndirilməsində, veteranlarla dövlət orqanları arasında təmasın təmin edilməsində yaxından iştirak edir. Biz dəfələrlə bəyan etmişik ki, Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatı hər bir veteranın təşkilatıdır və buna görə də Təşkilata üzv olub-olmamasından asılı olmayaraq, hər bir veteran Təşkilatımıza müraciət edə, onun imkanlarından faydalana bilər. Bildiyiniz kimi, Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatının sədri Fatma Səttarova Prezident İlham Əliyev tərəfindən “İstiqlal” ordeni ilə təltif edildi. Prezidentimiz bu münasibətlə Təşkilatımızın sədrinə ünvanlanan təbrik məktubunda Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatının 44 günlük Vətən müharibəsində orduya, şəhid ailələrinə, qazilərə göstərdiyi dəstək xüsusi ilə qeyd edildi. Hansı ki, bunu Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatının fəaliyyətinə verilən ən yüksək qiymət hesab edirik.   -Cəlil müəllim,  Azərbaycan Respublikasının Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinin fəaliyətini necə qiymətləndirirsiniz? Sizcə Agentlik QHT sektorunun, vətəndaş cəmiyyəti institutlarının ona olan ümidləri doğruldurmu?   -Azərbaycan Respublikasının Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyi kifayət qədər səmərəli fəaliyyət göstərir və QHT-lərlə sözün həqiqi mənasında səmimi, məhsuldar və faydalı münasibətlər qurub. Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinin fəaliyyətində diqqət çəkən məqamlardan biri, sözügedən Agentliyin sadəcə QHT-lərin fəaliyyətinə ciddi dəstək verməsi, onların fəaliyyətini stimullaşdıran addımlar atması ilə yanaşı, həm də öz fəaliyəti ilə ciddi bir nümunə ortaya qoymasıdır. Agentliyin sosial şəbəkədəki rəsmi səhifəsinə nəzər salmaq kifayətdir ki, onun hansı miqyasda əməli iş ortaya qoyduğunu görəsən. Təxminən iki həftə bundan öncə ölkəmizdə səfərdə olan Bosniya və Herseqovinanı təmsil edən QHT nümayəndələrinin Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyi tərəfindən  yüksək səviyyədə qarşılanması, onlara Xocalı soyqırımı, erməni vəhşilikləri, Vətən müharibəsi və şanlı 8 Noyabr zəfəri haqqında ətraflı məlumatın verilməsi buna nümunədir. Onu da qeyd edim ki,  Bosniya və Herseqovinanı təmsil edən QHT nümayəndələri bizim Təşkilatımızda da oldular, Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatının fəaliyyəti ilə tanış olduqca öz məmnunluqlarını gizlətmədilər. Bir sözlə, hesab edirəm ki,  Azərbaycan Respublikasının Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinin fəaliyyəti sadəcə ölkəmizdəki QHT-lərin fəaliyyətinin vahid mərkəz tərəfindən dəstəklənməsi və koordinasiya edilməsi baxımından deyil, həm də Azərbaycan həqiqətlərinin beynəlxalq ictimaiyyətin diqqətinə çatdırılması, erməni cinayətlərinin ifşa edilməsi baxımından böyük əhəmiyyətə malikdir və biz yaxın gələcəkdə bu sahədə daha böyük uğurlara şahid olacağıq.   Seymur ƏLİYEV

"Azərbaycan Respublikasının daxili işlər orqanlarında icazə sisteminin təşkilinə dair Təlimat”da dəyişiklik edilib.   AZXEBER.COM-un məlumatına görə, bununla bağlı Daxili İşlər naziri, general-polkovnik Vilayət Eyvazov qərar imzalayıb.    Qərara əsasən, sənədin 6-cı maddəsində dəyişiklik olunub. Qeyd edək ki, Təlimatın 6-cı maddəsi mülki silahın əldə edilməsi ilə bağlı icazə sistemini müəyyənləşdirir.   Həmin sənədə əsasən, Azərbaycan Respublikasının 18 yaşına çatmış hər bir vətəndaşının mülki silah əldə etmək hüququ var.   Şəxs spirtli içkilərə, narkotik vasitələrə və ya psixotrop maddələrə aludədirsə, ruhi xəstəliyi, habelə görmə qabiliyyətinin pozulması ilə bağlı müvafiq səhiyyə orqanının tibbi rəyi olduqda onun mülki silah almaq hüququ yoxdur.   Bu barədə sənədin 6.45.2-ci yarımbəndində yazılıb.   Nazir Vilayət Eyvazovun qərarı ilə isə həmin yarımbənddə olan "səhiyyə orqanının tibbi rəyi” sözləri, "tibb müəssisəsinin rəyi” sözləri ilə əvəzlənib.   Qərar iyulun 31-dən qüvvəyə minib.